- Jul
- 1,776
- 110
- 148
- وضعیت پروفایل
- ???? ?̈???? ????? ?????????
بسمه تعالی
۱
(کوثر/ مقدمه)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ الْمُخْتَارِ‌بْنِ‌فُلْفُلٍ قَالَ سَمِعْتُ عَنْ أَنَسِ یَقُولُ أَغْفَی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِغْفَاءَهًًْ فَرَفَعَ رَأْسَهُ مُتَبَسِّماً فَقَالَ لَهُمْ وَ قَالُوا لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِمَ ضَحِکْتَ قَالَ {رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)} أُنْزِلَتْ {أُنْزِلَ نَزَلَتْ} عَلَیَ آنِفاً سُورَهًٌْ فَقَرَأَهَا بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ إِنَّا أَعْطَیْناکَ ... حَتَّی خَتَمَهَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- مختاربن‌فُلفل گوید: از انس شنیدم که می‌گفت: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اندکی به خواب رفت. سپس تبسّم‌کنان از خواب سر برداشت»، پرسیدیم: «چه چیزی شما را به خنده آورده است»؟ فرمود: «اندکی پیش سوره‌ای بر من نازل شد. آنگاه سوره‌ی کوثر را تلاوت فرمود: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ* فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ* إِنَّ شانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
فرات الکوفی، ص۶۰۹
۲
(کوثر/ مقدمه)
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمَسْجِدَ وَ فِیهِ عَمْرُوبْنُ‌الْعَاصِ وَ الْحَکَمُ‌بْنُ‌أَبِی‌الْعَاصِ قَالَ عَمْرٌو: یَا أَبَا الْأَبْتَرِ وَ کَانَ الرَّجُلُ فِی الْجَاهِلِیَّهًِْ إِذَا لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ سُمِّیَ أَبْتَرَ، ثُمَّ قَالَ عَمْرٌو: إِنِّی لَأَشْنَأُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) أَیْ أُبْغِضُهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَی رَسُولِهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) داخل مسجد شد، حال آنکه عمروبن‌عاص و حکم‌بن‌ابی‌عاص آنجا بودند. عمرو گفت: «ای ابا الأبتر! (ای پدر بی‌تبار) در زمان جاهلیّت رسم بود که چون کسی پسر نداشت، او را ابتر مینامیدند». سپس عمرو گفت: «محمّد (صلی الله علیه و آله) را شنائت کردم، یعنی با او دشمنی کردم. آنگاه خداوند بر رسولش (صلی الله علیه و آله) نازل فرمود: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ* فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ* إِنَّ شانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
القمی، ج۲، ص۴۴۵
(کوثر/ مقدمه)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَ هَذِهِ السُّورَهًَْ سَقَاهُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ نَهَرِ الْکَوْثَرِ وَ مِنْ کُلِّ نَهَرٍ فِی الْجَنَّهًِْ وَ کَتَبَ لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ بِعَدَدِ کُلِّ مَنْ قَرُبَ قُرْبَاناً مِنَ النَّاسِ یَوْمَ النَّحْرِ وَ مَنْ قَرَأَهَا لَیْلَهًَْ الْجُمُعَهًِْ مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ رَأَی النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) فِی مَنَامِهِ رَأْیَ الْعَیْنِ لَا یَتَمَثَّلُ بِغَیْرِهِ مِنَ النَّاسِ إِلَّا کَمَا یَرَاهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکه این سوره را بخواند، خداوند همچون کسی که کعبه را طواف میکند و در مسجد الحرام معتکف میشود، به او پاداش میدهد و چون این سوره بر غذایی خوانده شود که ترس از خو*ردن آن میرود، شفابخش آن غذا شود، به‌گونهای که خورندهاش را به هیچ روی نیازارد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
البرهان
۲
(کوثر/ مقدمه)
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ کَانَ قِرَاءَتُهُ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ فِی فَرَائِضِهِ وَ نَوَافِلِهِ سَقَاهُ اللَّهُ مِنَ الْکَوْثَرِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ کَانَ مُحَدِّثَهُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی أَصْلِ طُوبَی.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه سوره‌ی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ را در نمازهای واجب و مستحب خود تلاوت کند خداوند او را در روز رستاخیز از حوض کوثر سیراب نماید و مجلس گفتگوی او با پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) در زیر درخت طوبی باشد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
بحارالأنوار، ج۸۹، ص۳۳۸/ نورالثقلین/ البرهان
آیه إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَرَ [1]
ما به تو كوثر [خير و بركت فراوان] عطا كرديم!
۱
(کوثر/ ۱)
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَسّرَ ابْنُ‌عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) الْکَوْثَرَ بِالْخَیْرِ الْکَثِیرِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) الْکَوْثَرَ را به خیر فراوان تفسیر کرد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحرالعرفان، ج۵، ص۱۶۷
۲
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا نَزَلَ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ قَالَ لَهُ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) مَا هُوَ الْکَوْثَرُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ نَهَرٌ أَکْرَمَنِی اللَّهُ بِهِ قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) إِنَّ هَذَا النَّهَرَ شَرِیفٌ فَانْعَتْهُ لَنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ نَعَمْ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) الْکَوْثَرُ نَهَرٌ یَجْرِی تَحْتَ عَرْشِ اللَّهِ تَعَالَی مَاؤُهُ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ وَ أَلْیَنُ مِنَ الزُّبْدِ وَ حَصَاهُ {حَصْبَاؤُهُ} الزَّبَرْجَدُ وَ الْیَاقُوتُ وَ الْمَرْجَانُ حَشِیشُهُ الزَّعْفَرَانُ تُرَابُهُ الْمِسْکُ الْأَذْفَرُ قَوَاعِدُهُ تَحْتَ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ثُمَّ ضَرَبَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَدَهُ فِی جَنْبِ عَلِیٍّ أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَالَ یَا عَلِیّ (علیه السلام) إِنَّ هَذَا النَّهَرَ لِی وَ لَکَ وَ لِمُحِبِّیکَ مِنْ بَعْدِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چون إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل شد، امام علی (علیه السلام) به ایشان عرض کرد: «الْکَوْثَرَ چیست ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»؟ ایشان فرمود: «نهری است که خداوند مرا به آن گرامی داشته است». حضرت علی (علیه السلام) عرض کرد: «به‌راستی که نهری شریف است. آن را برای ما ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وصف فرما»! ایشان فرمود: «البتّه ای علی (علیه السلام)! کوثر نهری است که به زیر عرش خداوند متعال جاری است. آبش سفیدتر از شیر و شیرینتر از عسل و نرمتر از کره است. سنگهای اطرافش از زبرجد و یاقوت و مرجان است و گیاهش زعفران است و خاکش از مشک تیزبوی است و پایههایش به زیر عرش خداوند است که یادش بلندمرتبه و با شکوه باد. سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دست بر پهلوی امیرمؤمنان (علیه السلام) زد و فرمود: «ای علی (علیه السلام)! این نهر برای من است و برای تو و برای دوستداران تو پس از من».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحارالأنوار، ج۸، ص۱۸/ الأمالی للطوسی، ص۶۹/ بشارهًْ المصطفی، ص۵/ نورالثقلین/ البرهان
۳
(کوثر/ ۱)
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فِی قَوْلِهِ تَعَالَی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَر قَالَ نَهَرٌ فِی الْجَنَّهًِْ عُمْقُهُ فِی الْأَرْضِ سَبْعُونَ أَلْفَ فَرْسَخٍ مَاؤُهُ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ شَاطِئَاهُ مِنَ اللُّؤْلُؤِ وَ الزَّبَرْجَدِ وَ الْیَاقُوتِ خَصَّ اللَّهُ بِهِ نَبِیَّهُ وَ أَهْلَ بَیْتِهِ (علیه السلام) دُونَ الْأَنْبِیَاءِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- الْکَوْثَرَ نهری است در بهشت، که هفتادهزار فرسخ عمق در زمین دارد، آبش سفیدتر از شیر و شیرینتر از عسل است و دو کنارهاش از مروارید و زبرجد و یاقوت است و خداوند متعال آن را ویژه پیامبرش (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت ایشان (علیهم السلام)، قرار داده است و نه برای هیچ‌یک از دیگر پیامبران.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحارالأنوار، ج۸، ص۲۵/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۸۲۱/ البرهان
۴
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی أَیُّوبَ الْأَنْصَارِیِّ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ قَدْ سُئِلَ عَنِ الْحَوْضِ فَقَالَ أَمَّا إِذَا سَأَلْتُمُونِی عَنِ الْحَوْضِ فَإِنِّی سَأُخْبِرُکُمْ عَنْهُ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَکْرَمَنِی بِهِ دُونَ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِنَّهُ مَا بَیْنَ أَیْلَهًَْ إِلَی صَنْعَاءَ یَسِیلُ فِیهِ خَلِیجَانِ مِنَ الْمَاءِ وَ مَاؤُهُمَا أَبْیَضُ مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوایوب انصاری، گفت: نزد پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) نشسته بودم که درباره‌ی حوض سؤال شد، پس فرمود: «درباره‌ی حوض از من پرسیدید، شما را از آن آگاه می‌سازم. همانا خداوند متعال به‌وسیله‌ی آن مرا از پیامبران دیگر ممتاز ساخت و گرامی داشت. گستره‌ی آن به‌اندازه‌ی مابین ایله و صنعا است که دو خلیج از آب در آن جاری شده‌اند. آب آن دو از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر است».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحرالعرفان، ج۵، ص۱۶۶
۵
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَنَسِ‌بْنِ‌مَالِکٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَقُولُ لِمَا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ قَالَ لِی جَبْرَئِیلُ تَقَدَّمْ یَا مُحَمَّدِ أَمَامَکَ وَ أَرَانِی الْکَوْثَرَ وَ قَالَ یَا مُحَمَّدُ هَذَا الْکَوْثَرُ لَکَ دُونَ النَّبِیِّینَ فَرَأَیْتُ عَلَیْهِ قُصُوراً کَثِیرَهًًْ مِنَ اللُّؤْلُؤِ وَ الْیَاقُوتِ وَ الدُّرِّ وَ قَالَ یَا مُحَمَّدُ هَذِهِ مَسَاکِنُکَ وَ مَسَاکِنُ وَزِیرِکَ وَ وَصِیِّکَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی طَالِبٍ وَ ذُرِّیَّتِهِ الْأَبْرَارِ قَالَ فَضَرَبْتُ بِیَدِی إِلَی بَلَاطِهِ فَشَمِمْتُهُ فَإِذَا هُوَ مِسْکٌ وَ إِذَا أَنَا بِالْقُصُورِ لَبِنَهًٌْ مِنْ ذَهَبٍ وَ لَبِنَهًٌْ مِنْ فِضَّهًٍْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- انس‌بن‌مالک گوید: از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شنیدم که فرمود: چون شبانه مرا به آسمان هفتم بردند، جبرئیل (علیه السلام) به من گفت: پیش بیا ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! آنگاه کوثر را به من نشان داد و گفت: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این کوثر از برای توست و نه برای دیگر پیامبران. من بر کوثر قصرهای بسیاری از مروارید و یاقوت و درّ دیدم. جبرئیل (علیه السلام) گفت: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این قصرها خانههای تو و خانههای وزیر و وصیّ تو علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) و خاندان نیکوکار اوست. آنگاه من دستم را بر سنگهای کنار کوثر زدم و آن را بوییدم و دریافتم که از مشک است و پیش رویم قصرهایی را دیدم که یک آجر آن زرّین بود و آجری دیگر سیمین.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
تأویل الآیات الظاهره، ص۸۲۲/ البرهان
۶
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ ابْنِ‌عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) قَالَ: خَرَجَ مِنَ الْمَدِینَهًِْ أَرْبَعُونَ رَجُلًا مِنَ الْیَهُودِ قَالُوا انْطَلِقُوا بِنَا إِلَی هَذَا الْکَاهِنِ الْکَذَّاب ... قالوا نُوحٌ خَیْرٌ مِنْکَ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ لِمَ ذَلِکَ قَالُوا لِأَنَّهُ رَکِبَ السَّفِینَهًَْ فَجَرَتْ عَلَی الْجُودِیِّ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) لَقَدْ أُعْطِیتُ أَنَا أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ قَالُوا وَ مَا ذَلِکَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَعْطَانِی نَهَراً فِی السَّمَاءِ مَجْرَاهُ تَحْتَ الْعَرْشِ عَلَیْهِ أَلْفُ أَلْفِ قَصْرٍ لَبِنَهًٌْ مِنْ ذَهَبٍ وَ لَبِنَهًٌْ مِنْ فِضَّهًٍْ حَشِیشُهَا الزَّعْفَرَانُ وَ رُضْرَاضُهَا الدُّرُّ وَ الْیَاقُوتُ وَ أَرْضُهَا الْمِسْکُ الْأَبْیَضُ فَذَلِکَ خَیْرٌ لِی وَ لِأُمَّتِی وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ قَالُوا صَدَقْتَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) وَ هُوَ مَکْتُوبٌ فِی التَّوْرَاهًِْ هَذَا خَیْرٌ مِنْ ذَاکَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: چهل مرد یهودی از مدینه خارج شدند ... به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفتند: نوح (علیه السلام) برتر از تو بوده است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «از چه روی این سخن را می‌گویید»؟ عرض کردند: «چون او بر کشتی سوار شد و کشتی او بر کوه جُودی گذشت». پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «چیزی برتر از آن به من عطا شده است». عرض کردند: «آن چیست»؟ فرمود: «خداوند عزّوجلّ نهری در بهشت به من عطا فرموده که از زیر عرش میگذرد و هزارهزار قصر بر آن است که یک آجر آن زرّین است و آجری دیگر سیمین و گیاهش زعفران است و سنگریزهاش درّ و یاقوت است و زمینش از مشک سفید است و آن فضلی برای من و برای امّت من است و این کلام خداوند متعال است که فرمود: إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ». عرض کردند: «راست گفتی ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این در تورات نوشته شده و این فضیلت، از آن برتر است».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحارالأنوار، ج۹، ص۲۸۹/ بحارالأنوار، ج۱۶، ص۳۲۷؛ «رضاضها» بدل «رضراضها»/ الاحتجاج، ج۱، ص۴۹/ نورالثقلین/ البرهان
۷
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کُنْتُ نَائِماً فِی الْحِجْرِ إِذْ أَتَانِی جَبْرَئِیلُ فَحَرَّکَنِی تَحْرِیکاً لَطِیفاً ثُمَّ قَالَ لِی عَفَا اللَّهُ عَنْکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) ... تَقَدَّمْ بَیْنَ یَدَیَّ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) فَتَقَدَّمْتُ فَإِذَا أَنَا بِنَهَرٍ حَافَتَاهُ قِبَابُ الدُّرِّ وَ الْیَوَاقِیتِ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ الْفِضَّهًِْ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ وَ أَطْیَبُ رِیحاً مِنَ الْمِسْکِ الْأَذْفَرِ قَالَ فَضَرَبْتُ بِیَدِی فَإِذَا طِینَهًٌْ مِسْکَهًٌْ ذَفِرَهًٌْ قَالَ فَأَتَانِی جَبْرَئِیلُ فَقَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) أَیُّ نَهَرٍ هَذَا قَالَ قُلْتُ أَیُّ نَهَرٍ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) قَالَ هَذَا نَهَرُکَ وَ هُوَ الَّذِی یَقُولُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- محمّدبن‌عجلان و زیدبن‌علی گویند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: من در حجر خوابیده بودم که جبرئیل به نزدم آمد و مرا به آرامی تکان داد. سپس به من گفت: «خداوند تو را عفو کند ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! ای محمّد (صلی الله علیه و آله) جلو بیا». من جلو آمدم و نهری دیدم که دو لبه آن از مروارید و یاقوت بود، و از نقره سفیدتر، از عسل شیرینتر و از مشک پخش شده، خوشبوتر بود. فرمود: «دستم را بر آن زدم و گِل آن را همچون مشک ذفرۀ (نام گیاهی) یافتم». فرمود: جبرئیل به نزدم آمد و گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) این نهر چیست»؟ فرمود، گفتم: «این چه نهری است ای جبرئیل»؟ گفت: «این نهر و چشمه‌ی توست، و همان چشمهای است که خداوند عزّوجلّ فرموده است: إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۱۰
بحارالأنوار، ج۱۸، ص۳۹۲/ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۳۱۴
۸
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ لَقَدْ رَأَی النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فِی مَنَامِهِ یَخْطُبُ بَنُو أُمَیَّهًَْ وَاحِدٌ بَعْدَ وَاحِدٍ فَحَزِنَ فَأَتَاهُ جَبْرَئِیلُ بِقَوْلِهِ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ وَ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- یوسف‌بن‌مازن راسبی نقل کرده است: [زمانی‌که امام حسن (علیه السلام) با معاویه صلح کرد، مورد سرزنش قرار گرفت. فرمود:...] پیغمبر خدا (صلی الله علیه و آله) در عالم خواب دید؛ بنی‌امیّه هرکدام پس از دیگری [بالای منبر آن حضرت] سخنرانی می‌کنند! رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از این خواب محزون شد، جبرئیل نزد آن حضرت آمد و سوره‌ی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ و سوره‌ی إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ؛ (قدر/۱) را آورد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۱۰
بحارالأنوار، ج۴۴، ص۵۸/ إعلام الوری، ص۳۵؛ «بتفاوت»/ بحارالأنوار، ج۱۸، ص۱۲۷/ المناقب، ج۴، ص۳۶/ نورالثقلین
۹
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا نَزَلَ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ صَعِدَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمِنْبَرَ فَقَرَأَهَا عَلَی النَّاسِ فَلَمَّا نَزَلَ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا هَذَا الَّذِی أَعْطَاکَهُ اللَّهُ قَالَ نَهَرٌ فِی الْجَنَّهًِْ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَشَدُّ اسْتِقَامَهًًْ مِنَ الْقِدْحِ حَافَتَاهُ قِبَابُ الدُّرِّ وَ الْیَاقُوتِ تَرِدُهُ طَیْرٌ خُضْرٌ لَهَا أَعْنَاقٌ کَأَعْنَاقِ الْبُخْتِ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا أَنْعَمَ تِلْکَ الطَّیْرَ قَالَ أَ فَلَا أُخْبِرُکُمْ بِأَنْعَمَ مِنْهَا قَالُوا بَلَی قَالَ مَنْ أَکَلَ الطَّائِرَ وَ شَرِبَ الْمَاءَ فَازَ بِرِضْوَانِ اللَّهِ تَعَالَی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: چون إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ نازل شد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بر منبر رفت و این سوره را برای مردم قرائت فرمود. چون ایشان از منبر پایین آمد، عرض کردند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! این کوثر چیست که خداوند به شما عطا کرده است»؟ فرمود: «نهری است در بهشت که سفیدتر از شیر و راستتر از تیر ناتراشیده است. کنارههایش تپّههای درّ و یاقوت است و پرندگانی سبز با گردنهایی همچون گردن شتران تنومند وارد آن میشوند». عرض کردند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! چه پرندگان نیکی»! ایشان فرمود: «آیا میخواهید شما را از چیزی نیکتر از آن پرندگان آگاه سازم»؟ عرض کردند: «بله، ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»! فرمود: «آن کس که از آن پرندگان میخورد و از آن آب مینوشد و خشنودی خداوند را به دست میآورد».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۱۰
بحارالأنوار، ج۸، ص۱۶/ نورالثقلین/ روضهًْ الواعظین، ج۲، ص۵۰۱/ البرهان
۱۰
(کوثر/ ۱)
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌أَعْیَنَ أَخُو مَالِکِ‌بْنِ‌أَعْیَنَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ الرَّجُلِ لِلرَّجُلِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً مَا یَعْنِی بِهِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ خَیْراً نَهَرٌ فِی الْجَنَّهًْ مَخْرَجُهُ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ الْکَوْثَرَ مَخْرَجُهُ مِنْ سَاقِ الْعَرْشِ عَلَیْهِ مَنَازِلُ الْأَوْصِیَاءِ وَ شِیعَتِهِمْ عَلَی حَافَتَیْ ذَلِکَ النَّهَرِ جَوَارِی نَابِتَاتٌ کُلَّمَا قُلِعَتْ وَاحِدَهًٌْ نَبَتَتْ أُخْرَی سُمِّیَ بِذَلِکَ النَّهَرُ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ فَإِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِصَاحِبِهِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً فَإِنَّمَا یَعْنِی بِذَلِکَ تِلْکَ الْمَنَازِلَ الَّتِی قَدْ أَعَدَّهَا اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِصَفْوَتِهِ وَ خِیَرَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- حسین‌بن‌اعین گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «اینکه شخصی به دیگری می‌گوید خدا پاداش خیرت دهد، مفهوم «خیر» چیست»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «خیر نام نهری است در بهشت که سرچشمه‌اش کوثر است، و کوثر از ساق عرش سرچشمه می‌گیرد، و بر آن نهر منزلگاه‌های اوصیاء و شیعیانشان بنا شده، و در دو طرف این نهر دخترکانی برآیند که هرگاه یکی از آن‌ها از جای برآرند دیگری به‌جای او برآید، و نامشان به نام آن نهر [خیر] نامیده شده، و همین است مفهوم آیه: و در آن باغ‌های بهشتی زنانی نیکو خلق و زیبایند!. (رحمن/۷) و مقصود گوینده از جَزَاکَ اللهُ خَیْرا همان منازلی است که خداوند برای گزیدگان و نیکان فراهم کرده است».
۱
(کوثر/ مقدمه)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ الْمُخْتَارِ‌بْنِ‌فُلْفُلٍ قَالَ سَمِعْتُ عَنْ أَنَسِ یَقُولُ أَغْفَی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِغْفَاءَهًًْ فَرَفَعَ رَأْسَهُ مُتَبَسِّماً فَقَالَ لَهُمْ وَ قَالُوا لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِمَ ضَحِکْتَ قَالَ {رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)} أُنْزِلَتْ {أُنْزِلَ نَزَلَتْ} عَلَیَ آنِفاً سُورَهًٌْ فَقَرَأَهَا بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ إِنَّا أَعْطَیْناکَ ... حَتَّی خَتَمَهَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- مختاربن‌فُلفل گوید: از انس شنیدم که می‌گفت: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اندکی به خواب رفت. سپس تبسّم‌کنان از خواب سر برداشت»، پرسیدیم: «چه چیزی شما را به خنده آورده است»؟ فرمود: «اندکی پیش سوره‌ای بر من نازل شد. آنگاه سوره‌ی کوثر را تلاوت فرمود: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ* فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ* إِنَّ شانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
فرات الکوفی، ص۶۰۹
۲
(کوثر/ مقدمه)
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمَسْجِدَ وَ فِیهِ عَمْرُوبْنُ‌الْعَاصِ وَ الْحَکَمُ‌بْنُ‌أَبِی‌الْعَاصِ قَالَ عَمْرٌو: یَا أَبَا الْأَبْتَرِ وَ کَانَ الرَّجُلُ فِی الْجَاهِلِیَّهًِْ إِذَا لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ سُمِّیَ أَبْتَرَ، ثُمَّ قَالَ عَمْرٌو: إِنِّی لَأَشْنَأُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) أَیْ أُبْغِضُهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَی رَسُولِهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) داخل مسجد شد، حال آنکه عمروبن‌عاص و حکم‌بن‌ابی‌عاص آنجا بودند. عمرو گفت: «ای ابا الأبتر! (ای پدر بی‌تبار) در زمان جاهلیّت رسم بود که چون کسی پسر نداشت، او را ابتر مینامیدند». سپس عمرو گفت: «محمّد (صلی الله علیه و آله) را شنائت کردم، یعنی با او دشمنی کردم. آنگاه خداوند بر رسولش (صلی الله علیه و آله) نازل فرمود: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ* فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ* إِنَّ شانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
القمی، ج۲، ص۴۴۵
ثواب قرائت
۱(کوثر/ مقدمه)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَ هَذِهِ السُّورَهًَْ سَقَاهُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ نَهَرِ الْکَوْثَرِ وَ مِنْ کُلِّ نَهَرٍ فِی الْجَنَّهًِْ وَ کَتَبَ لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ بِعَدَدِ کُلِّ مَنْ قَرُبَ قُرْبَاناً مِنَ النَّاسِ یَوْمَ النَّحْرِ وَ مَنْ قَرَأَهَا لَیْلَهًَْ الْجُمُعَهًِْ مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ رَأَی النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) فِی مَنَامِهِ رَأْیَ الْعَیْنِ لَا یَتَمَثَّلُ بِغَیْرِهِ مِنَ النَّاسِ إِلَّا کَمَا یَرَاهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکه این سوره را بخواند، خداوند همچون کسی که کعبه را طواف میکند و در مسجد الحرام معتکف میشود، به او پاداش میدهد و چون این سوره بر غذایی خوانده شود که ترس از خو*ردن آن میرود، شفابخش آن غذا شود، به‌گونهای که خورندهاش را به هیچ روی نیازارد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
البرهان
۲
(کوثر/ مقدمه)
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ کَانَ قِرَاءَتُهُ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ فِی فَرَائِضِهِ وَ نَوَافِلِهِ سَقَاهُ اللَّهُ مِنَ الْکَوْثَرِ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ کَانَ مُحَدِّثَهُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی أَصْلِ طُوبَی.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه سوره‌ی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ را در نمازهای واجب و مستحب خود تلاوت کند خداوند او را در روز رستاخیز از حوض کوثر سیراب نماید و مجلس گفتگوی او با پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) در زیر درخت طوبی باشد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۶
بحارالأنوار، ج۸۹، ص۳۳۸/ نورالثقلین/ البرهان
آیه إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَرَ [1]
ما به تو كوثر [خير و بركت فراوان] عطا كرديم!
۱
(کوثر/ ۱)
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَسّرَ ابْنُ‌عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) الْکَوْثَرَ بِالْخَیْرِ الْکَثِیرِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) الْکَوْثَرَ را به خیر فراوان تفسیر کرد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحرالعرفان، ج۵، ص۱۶۷
۲
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا نَزَلَ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ قَالَ لَهُ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) مَا هُوَ الْکَوْثَرُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ نَهَرٌ أَکْرَمَنِی اللَّهُ بِهِ قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) إِنَّ هَذَا النَّهَرَ شَرِیفٌ فَانْعَتْهُ لَنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ نَعَمْ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) الْکَوْثَرُ نَهَرٌ یَجْرِی تَحْتَ عَرْشِ اللَّهِ تَعَالَی مَاؤُهُ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ وَ أَلْیَنُ مِنَ الزُّبْدِ وَ حَصَاهُ {حَصْبَاؤُهُ} الزَّبَرْجَدُ وَ الْیَاقُوتُ وَ الْمَرْجَانُ حَشِیشُهُ الزَّعْفَرَانُ تُرَابُهُ الْمِسْکُ الْأَذْفَرُ قَوَاعِدُهُ تَحْتَ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ثُمَّ ضَرَبَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَدَهُ فِی جَنْبِ عَلِیٍّ أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَالَ یَا عَلِیّ (علیه السلام) إِنَّ هَذَا النَّهَرَ لِی وَ لَکَ وَ لِمُحِبِّیکَ مِنْ بَعْدِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چون إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل شد، امام علی (علیه السلام) به ایشان عرض کرد: «الْکَوْثَرَ چیست ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»؟ ایشان فرمود: «نهری است که خداوند مرا به آن گرامی داشته است». حضرت علی (علیه السلام) عرض کرد: «به‌راستی که نهری شریف است. آن را برای ما ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وصف فرما»! ایشان فرمود: «البتّه ای علی (علیه السلام)! کوثر نهری است که به زیر عرش خداوند متعال جاری است. آبش سفیدتر از شیر و شیرینتر از عسل و نرمتر از کره است. سنگهای اطرافش از زبرجد و یاقوت و مرجان است و گیاهش زعفران است و خاکش از مشک تیزبوی است و پایههایش به زیر عرش خداوند است که یادش بلندمرتبه و با شکوه باد. سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دست بر پهلوی امیرمؤمنان (علیه السلام) زد و فرمود: «ای علی (علیه السلام)! این نهر برای من است و برای تو و برای دوستداران تو پس از من».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحارالأنوار، ج۸، ص۱۸/ الأمالی للطوسی، ص۶۹/ بشارهًْ المصطفی، ص۵/ نورالثقلین/ البرهان
۳
(کوثر/ ۱)
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فِی قَوْلِهِ تَعَالَی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَر قَالَ نَهَرٌ فِی الْجَنَّهًِْ عُمْقُهُ فِی الْأَرْضِ سَبْعُونَ أَلْفَ فَرْسَخٍ مَاؤُهُ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ شَاطِئَاهُ مِنَ اللُّؤْلُؤِ وَ الزَّبَرْجَدِ وَ الْیَاقُوتِ خَصَّ اللَّهُ بِهِ نَبِیَّهُ وَ أَهْلَ بَیْتِهِ (علیه السلام) دُونَ الْأَنْبِیَاءِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- الْکَوْثَرَ نهری است در بهشت، که هفتادهزار فرسخ عمق در زمین دارد، آبش سفیدتر از شیر و شیرینتر از عسل است و دو کنارهاش از مروارید و زبرجد و یاقوت است و خداوند متعال آن را ویژه پیامبرش (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت ایشان (علیهم السلام)، قرار داده است و نه برای هیچ‌یک از دیگر پیامبران.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحارالأنوار، ج۸، ص۲۵/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۸۲۱/ البرهان
۴
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی أَیُّوبَ الْأَنْصَارِیِّ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ قَدْ سُئِلَ عَنِ الْحَوْضِ فَقَالَ أَمَّا إِذَا سَأَلْتُمُونِی عَنِ الْحَوْضِ فَإِنِّی سَأُخْبِرُکُمْ عَنْهُ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَکْرَمَنِی بِهِ دُونَ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِنَّهُ مَا بَیْنَ أَیْلَهًَْ إِلَی صَنْعَاءَ یَسِیلُ فِیهِ خَلِیجَانِ مِنَ الْمَاءِ وَ مَاؤُهُمَا أَبْیَضُ مِنَ اللَّبَنِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوایوب انصاری، گفت: نزد پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) نشسته بودم که درباره‌ی حوض سؤال شد، پس فرمود: «درباره‌ی حوض از من پرسیدید، شما را از آن آگاه می‌سازم. همانا خداوند متعال به‌وسیله‌ی آن مرا از پیامبران دیگر ممتاز ساخت و گرامی داشت. گستره‌ی آن به‌اندازه‌ی مابین ایله و صنعا است که دو خلیج از آب در آن جاری شده‌اند. آب آن دو از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر است».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحرالعرفان، ج۵، ص۱۶۶
۵
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَنَسِ‌بْنِ‌مَالِکٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَقُولُ لِمَا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ قَالَ لِی جَبْرَئِیلُ تَقَدَّمْ یَا مُحَمَّدِ أَمَامَکَ وَ أَرَانِی الْکَوْثَرَ وَ قَالَ یَا مُحَمَّدُ هَذَا الْکَوْثَرُ لَکَ دُونَ النَّبِیِّینَ فَرَأَیْتُ عَلَیْهِ قُصُوراً کَثِیرَهًًْ مِنَ اللُّؤْلُؤِ وَ الْیَاقُوتِ وَ الدُّرِّ وَ قَالَ یَا مُحَمَّدُ هَذِهِ مَسَاکِنُکَ وَ مَسَاکِنُ وَزِیرِکَ وَ وَصِیِّکَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی طَالِبٍ وَ ذُرِّیَّتِهِ الْأَبْرَارِ قَالَ فَضَرَبْتُ بِیَدِی إِلَی بَلَاطِهِ فَشَمِمْتُهُ فَإِذَا هُوَ مِسْکٌ وَ إِذَا أَنَا بِالْقُصُورِ لَبِنَهًٌْ مِنْ ذَهَبٍ وَ لَبِنَهًٌْ مِنْ فِضَّهًٍْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- انس‌بن‌مالک گوید: از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) شنیدم که فرمود: چون شبانه مرا به آسمان هفتم بردند، جبرئیل (علیه السلام) به من گفت: پیش بیا ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! آنگاه کوثر را به من نشان داد و گفت: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این کوثر از برای توست و نه برای دیگر پیامبران. من بر کوثر قصرهای بسیاری از مروارید و یاقوت و درّ دیدم. جبرئیل (علیه السلام) گفت: ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این قصرها خانههای تو و خانههای وزیر و وصیّ تو علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) و خاندان نیکوکار اوست. آنگاه من دستم را بر سنگهای کنار کوثر زدم و آن را بوییدم و دریافتم که از مشک است و پیش رویم قصرهایی را دیدم که یک آجر آن زرّین بود و آجری دیگر سیمین.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
تأویل الآیات الظاهره، ص۸۲۲/ البرهان
۶
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ ابْنِ‌عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) قَالَ: خَرَجَ مِنَ الْمَدِینَهًِْ أَرْبَعُونَ رَجُلًا مِنَ الْیَهُودِ قَالُوا انْطَلِقُوا بِنَا إِلَی هَذَا الْکَاهِنِ الْکَذَّاب ... قالوا نُوحٌ خَیْرٌ مِنْکَ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ لِمَ ذَلِکَ قَالُوا لِأَنَّهُ رَکِبَ السَّفِینَهًَْ فَجَرَتْ عَلَی الْجُودِیِّ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) لَقَدْ أُعْطِیتُ أَنَا أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ قَالُوا وَ مَا ذَلِکَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَعْطَانِی نَهَراً فِی السَّمَاءِ مَجْرَاهُ تَحْتَ الْعَرْشِ عَلَیْهِ أَلْفُ أَلْفِ قَصْرٍ لَبِنَهًٌْ مِنْ ذَهَبٍ وَ لَبِنَهًٌْ مِنْ فِضَّهًٍْ حَشِیشُهَا الزَّعْفَرَانُ وَ رُضْرَاضُهَا الدُّرُّ وَ الْیَاقُوتُ وَ أَرْضُهَا الْمِسْکُ الْأَبْیَضُ فَذَلِکَ خَیْرٌ لِی وَ لِأُمَّتِی وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ قَالُوا صَدَقْتَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) وَ هُوَ مَکْتُوبٌ فِی التَّوْرَاهًِْ هَذَا خَیْرٌ مِنْ ذَاکَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: چهل مرد یهودی از مدینه خارج شدند ... به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفتند: نوح (علیه السلام) برتر از تو بوده است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «از چه روی این سخن را می‌گویید»؟ عرض کردند: «چون او بر کشتی سوار شد و کشتی او بر کوه جُودی گذشت». پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «چیزی برتر از آن به من عطا شده است». عرض کردند: «آن چیست»؟ فرمود: «خداوند عزّوجلّ نهری در بهشت به من عطا فرموده که از زیر عرش میگذرد و هزارهزار قصر بر آن است که یک آجر آن زرّین است و آجری دیگر سیمین و گیاهش زعفران است و سنگریزهاش درّ و یاقوت است و زمینش از مشک سفید است و آن فضلی برای من و برای امّت من است و این کلام خداوند متعال است که فرمود: إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ». عرض کردند: «راست گفتی ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! این در تورات نوشته شده و این فضیلت، از آن برتر است».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۰۸
بحارالأنوار، ج۹، ص۲۸۹/ بحارالأنوار، ج۱۶، ص۳۲۷؛ «رضاضها» بدل «رضراضها»/ الاحتجاج، ج۱، ص۴۹/ نورالثقلین/ البرهان
۷
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کُنْتُ نَائِماً فِی الْحِجْرِ إِذْ أَتَانِی جَبْرَئِیلُ فَحَرَّکَنِی تَحْرِیکاً لَطِیفاً ثُمَّ قَالَ لِی عَفَا اللَّهُ عَنْکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) ... تَقَدَّمْ بَیْنَ یَدَیَّ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) فَتَقَدَّمْتُ فَإِذَا أَنَا بِنَهَرٍ حَافَتَاهُ قِبَابُ الدُّرِّ وَ الْیَوَاقِیتِ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ الْفِضَّهًِْ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ وَ أَطْیَبُ رِیحاً مِنَ الْمِسْکِ الْأَذْفَرِ قَالَ فَضَرَبْتُ بِیَدِی فَإِذَا طِینَهًٌْ مِسْکَهًٌْ ذَفِرَهًٌْ قَالَ فَأَتَانِی جَبْرَئِیلُ فَقَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) أَیُّ نَهَرٍ هَذَا قَالَ قُلْتُ أَیُّ نَهَرٍ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) قَالَ هَذَا نَهَرُکَ وَ هُوَ الَّذِی یَقُولُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- محمّدبن‌عجلان و زیدبن‌علی گویند رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: من در حجر خوابیده بودم که جبرئیل به نزدم آمد و مرا به آرامی تکان داد. سپس به من گفت: «خداوند تو را عفو کند ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! ای محمّد (صلی الله علیه و آله) جلو بیا». من جلو آمدم و نهری دیدم که دو لبه آن از مروارید و یاقوت بود، و از نقره سفیدتر، از عسل شیرینتر و از مشک پخش شده، خوشبوتر بود. فرمود: «دستم را بر آن زدم و گِل آن را همچون مشک ذفرۀ (نام گیاهی) یافتم». فرمود: جبرئیل به نزدم آمد و گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) این نهر چیست»؟ فرمود، گفتم: «این چه نهری است ای جبرئیل»؟ گفت: «این نهر و چشمه‌ی توست، و همان چشمهای است که خداوند عزّوجلّ فرموده است: إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۱۰
بحارالأنوار، ج۱۸، ص۳۹۲/ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۳۱۴
۸
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ لَقَدْ رَأَی النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فِی مَنَامِهِ یَخْطُبُ بَنُو أُمَیَّهًَْ وَاحِدٌ بَعْدَ وَاحِدٍ فَحَزِنَ فَأَتَاهُ جَبْرَئِیلُ بِقَوْلِهِ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ وَ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- یوسف‌بن‌مازن راسبی نقل کرده است: [زمانی‌که امام حسن (علیه السلام) با معاویه صلح کرد، مورد سرزنش قرار گرفت. فرمود:...] پیغمبر خدا (صلی الله علیه و آله) در عالم خواب دید؛ بنی‌امیّه هرکدام پس از دیگری [بالای منبر آن حضرت] سخنرانی می‌کنند! رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از این خواب محزون شد، جبرئیل نزد آن حضرت آمد و سوره‌ی إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ و سوره‌ی إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ؛ (قدر/۱) را آورد.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۱۰
بحارالأنوار، ج۴۴، ص۵۸/ إعلام الوری، ص۳۵؛ «بتفاوت»/ بحارالأنوار، ج۱۸، ص۱۲۷/ المناقب، ج۴، ص۳۶/ نورالثقلین
۹
(کوثر/ ۱)
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا نَزَلَ إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ صَعِدَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) الْمِنْبَرَ فَقَرَأَهَا عَلَی النَّاسِ فَلَمَّا نَزَلَ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا هَذَا الَّذِی أَعْطَاکَهُ اللَّهُ قَالَ نَهَرٌ فِی الْجَنَّهًِْ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ اللَّبَنِ وَ أَشَدُّ اسْتِقَامَهًًْ مِنَ الْقِدْحِ حَافَتَاهُ قِبَابُ الدُّرِّ وَ الْیَاقُوتِ تَرِدُهُ طَیْرٌ خُضْرٌ لَهَا أَعْنَاقٌ کَأَعْنَاقِ الْبُخْتِ قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا أَنْعَمَ تِلْکَ الطَّیْرَ قَالَ أَ فَلَا أُخْبِرُکُمْ بِأَنْعَمَ مِنْهَا قَالُوا بَلَی قَالَ مَنْ أَکَلَ الطَّائِرَ وَ شَرِبَ الْمَاءَ فَازَ بِرِضْوَانِ اللَّهِ تَعَالَی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: چون إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ نازل شد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بر منبر رفت و این سوره را برای مردم قرائت فرمود. چون ایشان از منبر پایین آمد، عرض کردند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! این کوثر چیست که خداوند به شما عطا کرده است»؟ فرمود: «نهری است در بهشت که سفیدتر از شیر و راستتر از تیر ناتراشیده است. کنارههایش تپّههای درّ و یاقوت است و پرندگانی سبز با گردنهایی همچون گردن شتران تنومند وارد آن میشوند». عرض کردند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! چه پرندگان نیکی»! ایشان فرمود: «آیا میخواهید شما را از چیزی نیکتر از آن پرندگان آگاه سازم»؟ عرض کردند: «بله، ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»! فرمود: «آن کس که از آن پرندگان میخورد و از آن آب مینوشد و خشنودی خداوند را به دست میآورد».
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۸، ص۴۱۰
بحارالأنوار، ج۸، ص۱۶/ نورالثقلین/ روضهًْ الواعظین، ج۲، ص۵۰۱/ البرهان
۱۰
(کوثر/ ۱)
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌أَعْیَنَ أَخُو مَالِکِ‌بْنِ‌أَعْیَنَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ الرَّجُلِ لِلرَّجُلِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً مَا یَعْنِی بِهِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ خَیْراً نَهَرٌ فِی الْجَنَّهًْ مَخْرَجُهُ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ الْکَوْثَرَ مَخْرَجُهُ مِنْ سَاقِ الْعَرْشِ عَلَیْهِ مَنَازِلُ الْأَوْصِیَاءِ وَ شِیعَتِهِمْ عَلَی حَافَتَیْ ذَلِکَ النَّهَرِ جَوَارِی نَابِتَاتٌ کُلَّمَا قُلِعَتْ وَاحِدَهًٌْ نَبَتَتْ أُخْرَی سُمِّیَ بِذَلِکَ النَّهَرُ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ فَإِذَا قَالَ الرَّجُلُ لِصَاحِبِهِ جَزَاکَ اللَّهُ خَیْراً فَإِنَّمَا یَعْنِی بِذَلِکَ تِلْکَ الْمَنَازِلَ الَّتِی قَدْ أَعَدَّهَا اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لِصَفْوَتِهِ وَ خِیَرَتِهِ مِنْ خَلْقِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- حسین‌بن‌اعین گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «اینکه شخصی به دیگری می‌گوید خدا پاداش خیرت دهد، مفهوم «خیر» چیست»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «خیر نام نهری است در بهشت که سرچشمه‌اش کوثر است، و کوثر از ساق عرش سرچشمه می‌گیرد، و بر آن نهر منزلگاه‌های اوصیاء و شیعیانشان بنا شده، و در دو طرف این نهر دخترکانی برآیند که هرگاه یکی از آن‌ها از جای برآرند دیگری به‌جای او برآید، و نامشان به نام آن نهر [خیر] نامیده شده، و همین است مفهوم آیه: و در آن باغ‌های بهشتی زنانی نیکو خلق و زیبایند!. (رحمن/۷) و مقصود گوینده از جَزَاکَ اللهُ خَیْرا همان منازلی است که خداوند برای گزیدگان و نیکان فراهم کرده است».
آخرین ویرایش توسط مدیر:
