تازه چه خبر

انجمن رمان نویسی کافه نویسندگان

با خواندن و نوشتن رشد کنید,به آینده متفاوتی فکر کنید که بیشتر از حالا با خواندن و نوشتن می‌گذرد.در کوچه پس کوچه‌های هفت شهر نوشتن با کافه نویسندگان باشید

آموزشی شعر معاصر کرد در یک نگاه

مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
با سلام، دوستان این تاپیک با بارگذاری اشعار شاعران نامبرده، آپ خواهد شد.
شعر معاصر کرد شعری ساختمان مند و در خور توجه و تأمل است. این شعر که زیرساختی جهان شمول دارد، آینه گردان افکار، عقاید و رؤیاهای مردمی است که صادقانه به درک پیرامون و اشیا و آنچه تاریخ نامیده می شود، نشسته اند. شعر معاصر کرد را می توان به دو دوره تقسیم کرد، دوره عبدالله گوران که در این دوره شعر موزون و هجایی رایج بود و دوره بعد از گوران که شاعران به شعر سپید روی آوردند.

سابقه شعر نو کردی به بیش از پنجاه سال پیش بر می گردد زمانی که شیخ نوری صالح از ادبیات ترکیه، جریان نوگرایی در شعر کردی را شروع و در حقیقت زمینه را برای عبدالله گوران مساعد کرد. سال ها بعد گوران به طور جدی به این کار پرداخت و می توان گفت همان کاری را انجام داد که نیما در شعر فارسی آغاز کرده بود. گوران با درک درست خود از ساختار شعر کردی، یک باره از نظام عروض و قافیه سنتی سرپیچی کرد و از لحاظ فرم و محتوا تحولی نو در شعر کردی به وجود آورد. گوران معتقد بود نظام عروض هیچ سنخیتی با روی شعر کردی ندارد. او وزن عروضی و تساوی ابیات و تقطیع سنتی را کنار گذاشت و به بن مایه های طبیعی و اصیل کردی (وزن هجایی) روی آورد و تحولی موسیقایی در بعد آهنگ و وزن شعر کردی ایجاد کرد. عبدالله گوران معتقد بود: «موسیقی بحور عروضی خواه ناخواه جز آهنگ و وزن تکراری به سمع و طبع انسان چیز تازه ای نمی بخشد، تنها کسانی از این وزن لذ*ت می برند که خود ناظم آن بوده اند. گوششان تسلیم طنین بحور عروضی است، به آن عادت کرده اند و در تار و پود وجودشان نفوذ کرده است. شعر کردی پذیرای این تحفه وارداتی نیست و نخواهد بود.»
 
آخرین ویرایش:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
تحولی که گوران در شعر کردی به وجود آورد، خیلی زود مورد استقبال قرار گرفت و شاعران زیادی به شیوه او روی آوردند. شاعرانی چون: مکری، هروی، الف.ب حوری و ... که البته همه به تقلید از گوران به شعر پرداختند و کار تازه ای ارائه ندادند و به نوعی شعر نوکردی دچار رکود شد.

همیشه با گام نهادن به یک دوران رکود، نوعی بحران پدید می آید و همین موجب تغییر وضعیت می شود. دوران رکود بعد از گوران نیز شعر کردی را بحرانی و آشفته کرده بود. همین بحران باعث شد برخی از شاعران رفته رفته از هنجار وزنی گوران و قالب شعری وی سرپیچی کرده و به تأثیر از تحولاتی که در جهان پیرامونشان در حال وقوع بود، به شعر آزاد یا سپید روی آورند. انقلاب نیما در شعر فارسی، جریان شعر فجر آتی و مکتب توفیق در ترکیه، مانیفست ۱۹۶۹ بغداد شاعران عرب، مانیفست ۱۹۶۸ شاعران مصری و جریان های شعر اروپا و ... از سری تحولاتی بودند که روی شعر کرد تأثیر گذاشتند.

اوایل دهه هفتاد میلادی شاعرانی چون شیرکو بی کس، عبدالله پشیو، رفیق صابر، لطیف هلمت و... ظهور کردند و با مطالعه و تحقیق در ادبیات جهان از طریق ترجمه عربی، به رکود شعر نوکرد پی بردند. بنابراین با توجه به نیازهای تازه اجتماعی و با انتشار بیانیه (دیدگاه ها) ضرورت تحول در شعر کردی را مطرح کردند و همین حرکت موجب تحول در ادبیات مدرن کردی شد.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
چیزهای بسیاری هستند ‎/ که می پوسند، ‎/ فراموش می شوند و ‎/ می میرند ‎/ مثل: تاج، عصای مرصع و تخت سلطنت. ‎/ چیزهایی هم هستند که نه می پوسند ‎/ و نه فراموش می شوند ‎/ و نه می میرند ‎/ مثل، کلاه و عصا و کفش های «چارلی چاپلین» (شیرکو بی کس)

فعالیت جدی شاعران دهه هفتاد در دو گروه روانگه و کفری کرکوک بود. در گروه روانگه شاعرانی چون: شیرکو بی کس، جلال میرزا کریم و ... و در گروه کفری کرکوک شاعرانی چون لطیف هلمت، فرهاد شاکلی و ... حضور داشتند.
آی ای آفتاب دور! ‎/ من عاشق توأم ‎/ و جز شعر چیزی ندارم ‎/ اما روزی به خاطر تو / تمام شعرهایم را / شاخ و برگب بلوط های کوهستان / و بر زبان کودکان میهنم جا می گذارم ‎/ و به سوی تو می آیم. (لطیف هلمت)

همچنین شاعران قدرتمند دیگری چون رفیق صابر، عبدالله پشیو، انور قادرمحمد، دلشاد عبدالله و ... نیز بودند که همگام با گروه های روانگه و کفری فعالیت می کردند.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
در ادامه پروسه نوگرایی شعر مدرن کردی و تحولات دهه هفتاد میلادی، شاعران دیگر در دهه هشتاد میلادی ظهور کردند که میل به متفاوت بودن در کار آنان مشخص بود. از جمله گروه طلیعه هولیر که متشکل بود از: عباس عبدالله یوسف، هاشم سراج، انور موسیفی و نیز شاعران دیگری چون مهاباد قره داغی، محمد عمرعثمان، جلال برزنحی و ... و در اواخر دهه هشتاد میلادی کسانی چون بروژ آکره ای که با انتشار چند کتاب در دهه نود و ارائه کارهای متفاوت از نظر فرم و محتوا، فضایی نو در شعر مدرن کردی ایجاد کردند.
وقتی بر گور پسرش خم شد ‎/ چادرش ‎/ لحظه ای آفتاب را پوشاند ‎/ وقتی برخاست ‎/ گورستان بوی شیر می داد ‎/ و آفتاب هم ‎/ پشت کوه ها پنهان شده بود. (بروژ آکره ای)

در اواخر دهه هشتاد شعر نو کردی دوباره دچار رکود شد اما این بار زمان این رکود طولانی نبود. شاعران تازه نفسی مثل بختیار علی، دلاور قره داغی و فرهاد ییربال با ارائه کارهای تازه و متفاوت به این شعر جان تازه بخشیدند. آنها با ارائه کارهای درخشان نشان دادند شعر مدرن جهان را کاملاً می شناسند، حرکت و نوآوری در کار این شاعران بسیار چشمگیر است. فرهاد ییربال در مجموعه (مانیفست دوم ویران) سعی دارد به یک فرم شکل ساختاری در شعر برسد. وی در این مجموعه به تخریب و ویران کردن عادت های ماندگار در شعر کردی پرداخته است. او استاد دانشگاه اردبیل است و از دانشگاه سوربن فرانسه دکترای زبان گرفته است.
آن روزها / در حیاط خانه / درخت پرتقالی داشتیم / و شب ها بر بام خانه / ستاره هفت برادران / درخت پرتقال / در بازیگوشی یک توپ شکست / و هفت برادران / در سحرگاه سیزده سالگی غروب کرد / دیگر آنها را ندیدم / و تو راهم گرفتند از من (فرهاد ییربال)
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
بختیارعلی نیز به جز ارائه کارهای درخشان و ماندگار در حوزه داستان نویسی و رمان و نیز طرح پرسش های جامعه شناسانه در مقالاتش، با انتشار چند مجموعه شعر جدی با نام های «شعر»، «جلادها»، «گناه و کارناوال» و ... ثابت کرده به درک درستی از شعر مدرن جهان رسیده است. بختیارعلی در مقالات جامعه شناسانه اش سعی دارد قرائتی تازه از هویت کرد و ملت کرد ارائه دهد. بی شک شعرش نیز مطابق با همین قرائت تازه است.
کسی از پنجره ها راضی نیست / گل راضی نیست / از پنجره پروانه ها را بنگرد / دل راضی نیست / از پشت پنجره عاشق شود / رؤیا راضی نیست / در پنجره به حقیقت بپیوندد / راستی اگر زندگی وسیع تر از این شود / چه کسی از پنجره ها راضی است؟

پروسه نوگرایی شعر کردی در کردستان ایران نیز پس از تحولات فرهنگی و جریان های شعر در کشورهای همسایه و تحت تأثیر این جریان ها، شروع شد. پس از انقلاب شعر نیما در ایران و دگرگونی شعر کردی توسط گوران در کردستان عراق، شاعرانی مثل سواره ایلخانی، قاسم مؤیدزاده، ریبوار، چاوه و ... در کردستان ایران با بهره گیری از انقلاب شعر نیما و تلفیق آن با ادبیات کردی و در راستای نوگرایی پا به عرصه فرهنگی شعر کردی نهادند. اما در این میان تنها سواره ایلخانی بود که به طور جدی به شعر پرداخت. هرچند تأثیرپذیری از فروغ، نیما و اخوان در کارهای او مشهود است اما در کارهای آخرش نشان داد در حال رسیدن به فضایی متفاوت است. اما مرگ زودرس به او فرصت نداد و به سال ۱۳۵۴ شمسی در بستر بیماری وفات یافت.
از شوق دیدار روی ماه / در وسعت سبز آب / گل شبدر عریان شد / و آه سرد کودکی غمگین / که در حسرت روی ماه مادرش / در دام شب / فریاد می زند: / ای ماهها / در برابر ابرهای سیاه ظلم و زشتی / شجاع اگر نباشی / روشنایی روز برقله ها / با سیاهی شب و سوسوی ستاره / آمیخته نمی شود.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
در اواخر دهه ۵۰ شمسی و اوایل دهه ۶۰ شمسی نیز شاعرانی چون جلال ملکشاه و علی حسینیانی و شریف حسین پناهی و... فعالیت داشتند اما جز ملکشاه فعالیت این شاعران نیز آن چنان جدی و مستمر نبود اما در دهه هفتاد شمسی شاعران جوانی ظهور کردند که با آگاهی از تحولات شعری جهان کارهایی درخور تأمل و نو ارائه دادند که از آن میان می توان معروف آقایی، ژیلا حسینی، رحیم لقمانی، سیمین چایچی و ... را نام برد و به شاعران جوان تری مثل ابراهیم احمدی، شهاب شیخی، امید ورزنده، کامبیز کریمی و ... اشاره کرد.

ابر: دوربین / رعد و برق: فلاش / باران: داروی ظهور / و دل من هم: قاب / حال تو ای سرزمینم / لطفاً برای لحظه ای لبخند بزن!(معروف آقایی)
شعر کردی با توجه به نحوه ویژه و لحن بومی که دارد شعری جهان شمول به حساب می آید و در جهان نمایندگان بسیار قدرتمندی دارد، نمایندگانی مثل شیرکو بی کس و عبدالله پشیو که در ردیف شاعران نامدار جهان قرار دارند و شعرهای بی بدیل و منحصربه فرد سروده اند.

شعر کردی در نگاهی کلی دور محورهایی مثل زندگی، عشق و سرزمین می گردد و شاعرانی در هیأت سرباز و عاشق دارد. فضای شعر کردی فضای بکر و دست نخورده طبیعت است و آهنگ آن بوی موسیقی بومی و ضرباهنگ بال زدن های پرندگان اورامان را دارد. در واژه واژه شعر کردی انسان و طبیعت نفس می کشد.

اگر از منظر زیباشناسی به شعر کردی نگاه کنیم، آنچه می بینیم بیشتر شبیه تابلوی سحرآمیز است تا متنی زیبا، تابلویی که در آن اسب ها می دوند و رودخانه ها می خروشند و زندگی مثل سرودی بر ل*ب آدم ها جاری است و مختصر کلام این که بازخوانی شعر کرد بازخوانی واقعیت و زیبایی است؛ بازگشتی است دوباره به ذات جهان که به پرواز روح می انجامد. شعر کردی در همسایگی آبشارها قرار دارد. اگر به این شعر خوب گوش کنید گوش هایتان را صدای آب پر خواهد کرد.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
 
آخرین ویرایش:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!
 
آخرین ویرایش:
مدیر تالار ترجمه
عضو کادر مدیریت
مدیر تالار
گرافیست انجمن
Nov
2,359
20,097
193
20
خم یک کوچه?
وضعیت پروفایل
-پس زخم‌هامان چه؟ - نور از محل این زخم‌ها وارد می‌شود!

 
آخرین ویرایش:

Who has read this thread (Total: 0) View details

بالا