آموزشی مهم| درست نویسی

[Sreanoosh]

تاس / طاس

این واژه فارسی است و طبعاَ املای آن بایستی تاس باشد، اما در متون قدیم غالباً به‌صورت معرّب آن طاس آمده است. البته هر دو صورت صحیح است، ولی امروزه بهتر است که به‌صورت تاس نوشته شود.


تالار

این کلمه عربی نیست و بنابر این بهتر است که با حرف «ت» و به‌صورت تالار نوشته شود و نه طالار.

 

[Sreanoosh]

تَٲَلُّم / تَعَلُّم

این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد. تَٲَلُّم به‌معنای «رنج بردن، درد کشیدن» است:
«همه از شنیدن خبر درگذشت او دچار تَٲَلُّم شدید شدند.» اما تَعَلُّم به‌معنای «علم آموختن، درس خواندن» است (در مقابل تعلیم به‌معنای «درس دادن، علم یاد دادن»):
«ردای تکبّر بیفکن و... کودک‌وار به زانوی تَعَلُّم بنشین تا از مجانینِ بیمارستان قوانینِ این داستان بیاموزی»(بهارستان،۱۴۴).

تبانی

به‌معنای «همدستی پنهان (معمولاً بر ضدّ شخص ثالث)»، از ساخته‌های فارسی زبانان است و در لغت عرب نیامده است، اما چون در متون یک قرن اخیر فراوان به‌کار رفته و زبان مردم نیز رایج شده است باید استعمال آن را جایز دانست. (کسانی که از استعمال این کلمه پرهیز دارند می‌توانند به‌جای آن مواضعه بگویند.)

 

[Sreanoosh]

تَبَعه

به‌فتح اول‌ودوم، این کلمه در عربی جمع تابع است، اما امروزه در فارسی آن را مفرد می‌گیرند و تقریباً مرادف تابع به‌کار می‌برند و هر دو کلمه را به اَتباع جمع می‌بندند و اشکالی ندارد.


تپانچه

این واژه در قدیم به‌معنای «سیلی» و «ضربه با کف دست» بوده است و امروزه به‌معنای «سلاح آتشی کمری» (از قبیل هفت تیر، ده تیر، ششلول و جز اینها) نیز به‌کار می‌رود.
املای صحیح آن تپانچه است و نه طپانچه.

 

[Sreanoosh]

تپیدن


این واژه فارسی است و با حرف «ت» نوشته می‌شود و نه با «ط» و به‌صورت طپیدن، بنابر این بهتر است که همه مشتقّات و ترکیبات آن را نیز با «ت» بنویسیم: تپش، تپنده، تپاندن.


تحکیم

این کلمه در عربی به‌معنای «داور قرار دادن» است، اما در فارسی به‌معنای «محکم کردن» به‌کار می‌رود، خاصه در اصطلاح «تحکیم روابط».
کلمه تحکیم به‌معنای حکیم اخیراً در عربی مستعمل نیست و به‌جای آن اِحکام بر وزن «اصرار» می‌گویند که در متون قدیم فارسی نیز به‌کار رفته است:
«با او وثیقتی کرد و شرایط تٲکید و احکام اندر آن به‌جای آورد» (کلیله و دمنه، ۷۴).