همگانی نقاشی سرگردان برفراز دریای مه

ماه تی تی · 9/12/24

◆◈◇به نام خداوند مه◆◈◇

مشاهده فایل‌پیوست 298698
سرگردان بر فراز دریای مه (به آلمانی: Der Wanderer über dem Nebelmeer) که با نام‌های سرگردان بالای مه یا کوه‌نورد در چشم‌اندازی مه‌آلود نیز شناخته می‌شود یک نقاشی رنگ روغن اثر هنرمند سبک رمانتیسیم، کاسپار داوید فریدریش است. این نقاشی در حدود سال ۱۸۱۸ میلادی کشیده‌شده و یکی از شاهکارهای رمانتیسیسم و یکی کارهای نماینده آن دوره است. این نقاشی هم‌اکنون در موزه هنری کونتسهاله هامبورگ در هامبورگ نگهداری می‌شود.

ماه تی تی · 9/12/24

کاسپر دیوید فردریش (1774-1840)، نقاش منظره و طبیعت آلمانی و متعلق به جنبش رومانیتک قرن 19. او در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا آمد و در تاریخ هنر به عنوان یکی از نقاشان مهم و سرشناس محسوب می‌شود. وی به عنوان نقاش و طراح مناظر تمثیلی و استعاری معروف است که متفکرانه و حرفه‌ای دست به ترسیم پیکره‌هایی سیاه رنگ با مه‌گرفتگی‌های صبحگاهی، درختان سترون و تباهی‌های گوتیک زده است. فردریش در آثار خود سعی دارد تا به طبیعت اندیشمندانه نگریسته و به صورت تمثیلی و حتی ضد کلاسیک به تجربیات معنوی از زندگی دست یابد.
وی به عصری تعلق دارد که اروپا بر اثر مادیگرایی محض دچار سرخوردگی شده و به شدت نیازمند رویکردی نوین به معناگرایی است. آثار فردریش نگرشی نو در بازتاب جهان طبیعت در آثار نقاشی است.

ماه تی تی · 9/12/24

توصیف اثر
در زمان آفرینش این نقاشی تصور عده ای از مخاطبین بر این بود که این نقاشی تصویری است از شخصیت خود هنرمند. حتی برخی معتقد بودند که این اثر هنری می‌تواند تصویری کاملاً شخصی باشد از یک جنگلبان ایستاده در بلندمرتبه‌ترین موقعیت.
ممکن است این نقاشی به احترام مردانی کشیده شده باشد که در سال 1813 و یا 1814 جان خود را در جنگ از دست دادند.
به هر جهت نقاش، این صحنه را در هنرکده خود کشیده، و قطعاً در جایی به ظهور رسیده که طرح کلی آن به او الهام شده است. او همیشه مهمترین و بزرگترین الهاماتش را مدیون چشم‌اندازهای سرزمین آلمان و زیبایی‌هایی است که با عمق وجود در زادگاه خویش درک کرده است. او در این نقاشی کوه‌ها، درختان و دریایی از مه غلیظی که صخره‌ها و درختان را پوشانده است، استادانه می‌آفریند.

تحلیل فرم اثر (تشریح عناصر بصری همانند: خط، بافت، فضا، رنگ و شکل)

ماه تی تی · 9/12/24

نقطه دیدبیننده: چون بیننده از پشت سر شخصیت اثر به منظره‌ی پیش‌رو می‌نگرد. نگاه او با نگاه مرد ایستاده در مرکز اثر، همانند است.

قاب تصویر: نقاش به جای انتخاب جهت افقی، چشم‌اندازی عمودی را برای نقاشی خود برگزیده است. حالت قائم و عمودی بوم به اندام شخصِ در تصویر حالتی استوار بخشیده است.
اندام مردِ پشت به تصویر دقیقاً در مرکز نقاشی است. این مرکزیت اندام او، نگاه نخست بیننده را بر روی او متمرکز می‌کند، اما بلافاصله بیننده در جستجوی آنچیزی می‌رود که شخصیت اثر به آن می‌نگرد.
اگر کلیت نقاشی را با 2 خط افقی به سه قسمت برابر اما متمایز تقسیم کنیم: آسمان در بالای تصویر، دریای ابر و مه در وسط تصویر و صخره‌ی بزرگ در پیش‌زمینه تصویر مشاهده می‌شود. آسمان دارای عمق میدان و صخره‌ی پیش‌رو در جلوی نقاشی دارای برجستگی است و دریای مه و ابر که مابین آن‌هاست، سه سطح گوناگون و متفاوتی را ایجاد کرده‌ است که به نقاشی در عین انتزاعی بودن، حالتی رئالیستی و سه بعدی داده است.

ماه تی تی · 9/12/24

خطوط: اگر قطب‌ عمودی تابلو را رسم شده فرض کنیم، دقیقاً بر میانه‌ی اندام مرد در تصویر قرار گرفته و با قطر افقی تابلو حالتی صلیبی، مستحکم و متداوم را آشکار می‌سازد. قطب افقی نیز با خطی از ابرها ترسیم شده است. این قطبها تقارن کامل در بالا و پایین اثر و سمت چپ و راست آن را به شگفتی نمایان می‌سازد.

نور: هر چند نورهای موجود در تصویر گویی انعکاس و تبادلی است مابین نورهای ساطع شده از آسمان و دریای مه، اما به نظر می‌رسد نور موجود در نقاشی از زیر سنگها و صخره‌ها بیرون زده و باعث درخشندگی مه شده است. صخره‌ای که پیکر مرد بر آن ایستاده و جاودانه می‌نماید، بیشترین تیرگی رنگ را به خود اختصاص داده است.

ماه تی تی · 9/12/24

رنگ‌ها: تناسب و تضاد رنگها با استفاده از رنگهای آبی، خاکستری، کرم و سفید، چنان هوشمندانه بکار رفته‌ است که کمیت پایین رنگها محسوس نیست و بر فضای متعادل نقاشی موثر واقع شده است.
اگر تقسیم‌بندی محیط نقاشی را بر مبنای رنگها انجام دهیم، این ویژگیها را ملاحظه خواهیم کرد: بخش پایین: صخره‌های تیره به رنگ بلوط و سیاه؛ سمت چپ و راست اثر: ترکیبی از صخره و ابرها با رگه‌های رنگی سفید، خرمایی، آبی آسمانی، کرم متمایل به آبی؛ بخش بالا: آسمان و ابرها به رنگ سفید و طیف آبی. ویژه آنکه، رنگ سفید را در حال حرکت تدریجی به سمت بالای نقاشی می‌بینیم.
نقاش رنگ و نور را طوری به کار برده که اَشکال موجود در آن و محیط پیرامونی برجسته می‌نماید.

ماه تی تی · 9/12/24

تفسیر و تحلیل
حالت ایستاده‌ی مرد، متفکرانه است. گویا بر اثر خیره ماندن بر دریایی از مه در خوابی تصنعی (هیپنوتیزم) فرو رفته است. اگر چه این وضعیت بیشتر به تجربه‌ای معنوی و دینی شباهت دارد اما مردِ در نقاشی متحیر و سرگردانِ آینده‌ای است پیش‌بینی نشده.
با قرار گرفتن پشت او به سمت بیننده نه تنها مخاطبین را نادیده نمی‌گیرد، بلکه به آنها اختیار می‌دهد تا با سهیم شدن در این تجربه، ببینند دنیایی که از دید او به بیننده ارائه می‌شود، چگونه دنیایی است.
در عین حال می‌توان چنین تفسیر کرد که فردریش با استفاده از تکنیک موسوم به ترسیم اندام افراد از پشت سر، اندام مردِ در تصویر طوری است که انگار می‌خواهد رازی را از ما پنهان ‌کند. در این حالت مطمئن نیستیم که شخصیت اثر در چه فکری است و یا چه عکس‌‌العملی در برابر محیطی که او را احاطه کرده است از خود بروز می‌دهد.

ماه تی تی · 9/12/24

این جداسازی شخصیت اثر از بیننده، کانون توجهات بعدی را بیشتر بر زیبایی محیط متمرکز می‌سازد تا نقشی که مرد در طبیعت ایفا می‌کند.
از طرفی وقتی بیننده قادر به دیدن چهره‌ی مرد در تصویر نیست، اثر، لحنی پرسش‌برانگیز به خود می‌گیرد. در سایر آثار فردریش و روی هم رفته در آرمان‌های رمانتیک، سرگردانی انسان و حیرت و وحشت از طبیعتِ شبح‌وار، خیلی پیشتر از آن، در درون وی شکل گرفته است.
این مردِ بدون چهره، می‌تواند هر انسان سرگردان و متحیری را بازنماید. هرچند لباس رسمی او ذهن مخاطب را به ملیت و فرهنگ خاصی جلب می‌کند.
اگر بر روی نیم‌تنه‌ی بالای شخصیت اثر و فضای مقابل او متمرکز شویم، او را در حالتی عمیقاً متفکرانه می‌بینیم. ژرفنای اندیشگی او از القائات اساسی این اثر هنری است. عمق میدان نامحدودِ مقابل او هشدار و تمثیلی است از جهان واقعی که نه تنها جاودانه نخواهد بود، بلکه پایانی است بر حیات کوتاه‌مدت بشری.

ماه تی تی · 9/12/24

در نیم تنه‌ی پایین مرد، حالت صعود او بر قله به گونه‌ای رسم شده که تکیه بر وسیله‌ای مانند عصا ضروری می‌نماید. این عصا، نشانه (سمبلی) است از ناتوانی، ضعف و تنهایی او در برابر عظمت طبیعت پیش‌ِ رویش.
دو صخره‌ی مقابل مرد در سمت چپ و راست نقاشی که رگه‌هایی از شاخه‌های درختان سترون در لابلای آنها به چشم می‌خورد، تقارن و تعادلی را در تصویر باعث شده‌اند که احساس ناپایداری فضای پایین نقاشی را کاهش داده و با پوشش ابر و مه غلیظ، حس امکان پرواز و بال گشودن شخصیت مرد را به بیننده منتقل می‌‌کند.

ماه تی تی · 9/12/24

موهای آشفته مرد و کشیدگی ابرها و مه در محیط، با سفیدی غالب بر فضا، نشان از وجود باد سرد و ملایمی دارد که هیچ گرمای امیدبخشی را نوید نمی‌دهد. آمیزش اینها با سختی و زبری صخرهای مستحکم، سستی و شکنندگی توان آدمی در برابر طبیعتی سرد و غیرمنعطف را به خوبی به نمایش می‌گذارد.
علاوه بر عمق میدان پیش‌روی شخصیت اثر، حس نگرانی از عمق ناشناخته‌ی حاضر در سطح زیرین مه؛ سقوط و افولی را القا می‌کند که امید به ادامه مسیر و رسیدن به دوردستها و آرمانهای غیرمادی را غیرممکن می‌سازد.