دستگاه‌های موسیقی ایران به ترتیب حروف الفبا

[RIWAN]

آیین جمشید
از آوازهای سی گانه باربد. این لحن را نظامی ساز نوروز خوانده است.

آذربایجانی
از گوشه های دستگاه شور است.

آرایش خورشید
از لحان سی گانه باربد است. در برهان قاطع نام این آواز آرایش جهان آمده است.

ابوعطا
یكی از متعلقات دستگاه شور، كه گامش با آن یكی است و تنها اختلاف آن با شور در توقف مكرر روی درجه چهارم (نت شاهد) و درجه دوم (نت ایست) است. حجاز نیز شبیه به ابوعطا است و بیشتر برای خواندن مناجاتهای مذهبی و قرآن بكار می رود.

ابوالچپ
نغمه ای كه در ماهور و راست پنچ گاه آید.

ارجنه
نوایی و لحنی است از موسیقی.

 

[RIWAN]

اسپهان
نام آهنگی از موسیقی.

اسپهانك
نام آهنگی از موسیقی.

اشكنه
نام نوایی از موسیقی است.

اشوراوند
از اصطلاحات موسیقی است.

اصباهان
نام مقامی است از كلیه دوازده مقام موسیقی و آن را اصفهانك نیز خوانند.

اصفهان
یكی از چهار مقاله اصلی موسیقی است دارای دو فرع، حسینی و نوا، نام پرده ای از دوازده پرده موسیقی، اصفهانك نیز گفته می شود.

اصول ثقیل
یكی از هفده اصول موسیقی و اصول را به هندی تال گویند.

 

[RIWAN]

اصول خفیف
یكی از هفده اصول موسیقی.

اصول دار
در هیات نوازندگان كسی را گویند كه اصول نگاه دارد یا با اشارات دست و چوب و با ضرب آنان را به اصول رهبری كند.

آن كه با طبل یا دف یا دورویه(دایره) اصول نگاه دارد و خوانندگان و رقاصان و ورزشكاران را رهبری كند.

اصول فاخته
نوع یازدهم از هفده گونه اصول در موسیقی است. نام اصولی باشد كه از هفده بحر اصول موسیقی و آنرا فاخته ضرب هم خوانند و نام صوتی هم هست.

افشار
نغمه ای از دستگاه شور است، گوشه های مهم آن عبارتند از: درآمد، جامه دران، مثنوی پیچ، قرایی، شاه ختایی.

اوج
از گوشه های دستگاه شور است.

 

[RIWAN]

اورنگی
یكی از الحان سی گانه باربد است.

اوفر
هشت ضرب (دیك دك دك دیك دیك دك) از ضربهای موسیقی ایران است.


باد آورد
نام نوایی است از موسیقی.

باده نوشین
نامی از نامهای موسیقی.

باروزنه
نام نوایی است از موسیقی.

باغ سیاووشان
باغ سیاووشان نام نوایی است از موسیقی و یكی از الحان سی گانه باربد است.

باغ شهریار
دستانی از موسیقی ایرانی و از دستانهایی كه باربد در وصف قدرت و ثروت خسرو پرویز ساخته بوده است.

 

[RIWAN]

باغ شیرین
نام نوایی از موسیقی و لحن چهارم از سی لحن باربد.

برافشان
(دیك دك دیك دك دیك دك دك دیك دك). از ضربهای موسیقی ایران است.

برگردان مسیحی
از گوشه های موسیقی ایرانی در دستگاه شور است.

بستان شیرین
نام نوایی است از موسیقی كه آن را باغ شیرین هم نامیده اند.

بسته صفاهان
لحنی از الحان موسیقی.

بسته نگار
نوعی سرور و راگنی و نقشی است از موسیقی.

بسكنه
نوایی از موسیقی است.

 

[RIWAN]

بغدادی
از گوشه های موسیقی ایرانی در دستگاه شور است.

بیات ترك
از نغمه های شور است كه گوشه هایش عبارتند از: در آمد، شكسته، قطار و فیلی


پالیزان
از نغمه های دوره ساسانی است.

پرتو فرخار
دومین آوازی كه باربد برای خسرو پرویز خواند و خسرو را چنان خوش آمد كه گفت: «همه اعضای بدن من می خواهند برای بهره بردن از آن سراپا گوش گردند».

پرده تنگ
نام الحانی از الحان موسیقی.

پرده چغانه
نام نوایی است از موسیقی.

پرده خرم
نام نوایی است از موسیقی.

 

[RIWAN]

پرده دیر سال
نام پرده ای است از موسیقی.

پرده زنبور
نام پرده ای است از موسیقی.

پرده عنقا
نام نوایی است در موسیقی.

پر كوهان
نوایی است از سی و یك لحن معروف.

پنجه كردی
آهنگی از موسیقی.

پیش در آمد
نوعی قطعه ضربی است كه در واقع قسمتهای مهم یك دستگاه است كه با ضرب یكنواخت سه ضرب و شش ضرب و دو ضرب و چهار ضرب اجرا می شود.


تخت اردشیر
نام نوایی است از موسیقی در دوره ساسانی.

 

[RIWAN]

تخت طاقدیس
یكی از الحان سی گانه باربد است. این آواز را تخت طاقدیس نیز خوانند.

تركی ضرب
سیزده ضرب است (دیك دیك دك دك دك دیك دك دیك دك دیك دك) از ضربهای موسیقی ایران است.

ثقیل
سی و شش ضرب است. از ضربهای موسیقی ایرانی است.

جالینوس
نام نوایی است در موسیقی.

جامه دران
از نغمه های ساخته نكیسا و متعلق به دوره ساسانی در مایه اصفهان است كه گویند نكیسا این نوا را چنان خوب نواخت كه حضار مجلس همه جامه ها به تن پاره كردند و مدهوش افتادند.

جرق
مقام موسیقی، پرده موسیقی.

 

[RIWAN]

جفت ساز
یكی از فنون و هنرهای سازندگی و صفتی از صفات سازهای زهی.

جمش
نام آوازی است.

جوانویه
نام آهنگی است در موسیقی.

جهارت
آهنگی است در موسیقی.


چار باغ
از الحان موسیقی، آهنگ مخصوصی در یكی از دستگاه های موسیقی قدیم ایران.

چار ضرب
نوعی از نوازش ساز كه به هندی چوتالا گویند و نوعی نواختن ضرب كه در زورخانه معمول است.

 

[RIWAN]

چار گاه
چهار گاه را ببینید.

چپ مضراب
اصطلاحی در طرز مضراب زدن به سیم های ساز.

چسته
نغمه و آهنگ را گویند.

چغان
چوبی را گویند مانند مشته حلاج كه سر آن شكافته جلاجلی چند در آن تعبیه كنند و اصول موسیقی را بدان نگه دارند و نام دستگاهی از موسیقی نیز هست.

چكاوك
از نغمه های دروه ساسانی است در مایه همایون.

چنبر
دوازده ضرب (دیك دك دیك دیك دك دیك دك دك دك) از ضربهای موسیقی ایرانی است.