فرهنگ های اصیل ما

[naz_official]

به نام خدا


1. جشن یلدا

جشن یلدا در ایران امروز نیز با گرد هم آمدن و شب‌نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می‌شود.

متل‌گویی که نوعی شعرخوانی و داستان‌خوانی است در قدیم اجرا می‌شده‌است به این صورت که خانواده‌ها در این شب گرد می‌آمدند و پیرترها برای همه قصه تعریف می‌کردند.

آیین شب یلدا یا شب چله، همراه با خو*ردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که همه جنبهٔ نمادین دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند.

این میوه‌ها که اغلب دانه‌های زیادی دارند، نوعی جادوی سرایتی محسوب می‌شوند که انسان‌ها با توسل به برکت‌خیزی و پردانه بودن آنها، خودشان را نیز مانند آنها برکت‌آور می‌کنند و نیروی باروی را در خویش افزایش می‌دهند.

همچنین انار و هندوانه با رنگ سرخشان نمایندگانی از خورشید در شب به‌شمار می‌روند. در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پُری آن، آینده‌گویی می‌کنند.

 

[naz_official]

2. عیده و عیدیش!:)
عیدی دادن یکی از رسومی است که از گذشته در فرهنگ ایرانیان بوده است ، بزرگترها به کوچکترها عیدی می‌دادند و کوچکترها برای دست بوسی نزد بزرگترها می‌رفتند؛ این اعتقاد در بین آن ها وجود داشته که عیدی ، شگون دارد .

امروزه این رسم از میان سنت های دیرینه و کهن ایرانی، حذف شده و شِکَر عیدی دادن جای خود را به عیدی های نقدی داده است. البته گاه ارزش هدایای غیر نقدی، بسیار بالاتر از وجه نقد است و می تواند به عنوان یادگاری، باقی بماند و این یکی از آیین های نیکوی کهن است که شایسته است دوباره احیا شود. مخصوصا کودکان که از کادو، بیشتر از پول، استقبال می کنند.

 

[naz_official]

3.جشن حنابندان



جشن حنابندان، یکی از آداب عروسی در ایران بوده است. این آیین که هنوز هم در برخی نقاط این سرزمین وجود دارد، یک یا چند شب قبل از مراسم عروسی در خانه عروس، برگزار می شود.

 

[naz_official]

4. نذر خون در شب های قدر در قم




در شب های قدر حرم مطهر حضرت معصومه(س) مملو از جمعیتی می شود که یکصدا با تضرع خالصانه به درگاه الهی طلب مغفرت می کنند، برنامه‌های شب قدر در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) کانون اصلی اجتماعات مردمی در شهر مقدس قم است.

 

[naz_official]

5.آیین بالشت زنی در ازدواجهای قاین




یک رسم جالب در استان خراسان جنوبی شهرستان قاین به نام آیین بالشت زنی در ازدواجهای قاین، وجود دارد که هنوز هم به همان شور و شوق برگزار می شود .



به نقل از نسیم قاین، سنت ازدواج در میان ایرانیان، محترم شمرده می‌شود و هر کدام از آداب و رسومی که برای با شکوه‌تر برگزار کردن آن اجرا می‌کنند فلسفه ای دارد که توجه به آن فرهنگ ازدواج ساده همراه با پایبندی به عقاید و مذهب را در میان جوانان، گسترش می‌دهد.

 

[naz_official]

6.سنت دیرینه شیرازی‌ها در ماه رمضان


مردم استان فارس ماه مبارک رمضان را با آداب و رسوم خاصی آغاز و به پایان می برند آدابی که از جمعه آخر ماه شعبان آغاز و تا جمعه آخر ماه مبارک رمضان ادامه دارد.




رسم کلوک‌اندازون



کلوک‌اندازون سنت دیرینه شیرازی‌ها در ماه رمضان

 

[naz_official]

7.آداب و رسوم مردم قدیم در ایام ماه مبارک رمضان

مراسم کلوخ اندازان و خانه تکانی از جمله رسوم مردم قدیم در ایام ماه مبارک رمضان بود .ماه رمضان به دنبال پیشرفت و به روز شدن امکانات و توسعه تجهیزات شهرنشینی به طور طبیعی آداب و رسوم و اعتقادات و باورهای عامه مردم در همه کشورهای جهان دستخوش تغییرات می شود.

 

[naz_official]

8.عمو نوروز پیام آور بهار




عمو نوروز یکی از نمادهای عید نوروز در فرهنگ ایرانیان است که در شبهای نوروز برای بچه ها هدیه می آورد.

عمو نوروز پیام بهار را به ننه سرما می‌دهد و ننه سرما بساطش را جمع می‌کند و تا سال بعد که بساطش را دوباره در زمین پهن کند، می‌رود.

 

[naz_official]

9.بله برون سنت قدیمی ایرانی ها




مجلس بله برون ، یکی از سنت های قدیم ایرانی ها در امر ازدواج است. این مجلس ، به منظور تعیین شرایط مادی و معنوی عروسی و ازدواج و پذیرفتن شروط خانواده عروس، از طرف خانواده داماد است.

بر خلاف آن چه امروزه شاهد هستیم ، این مجلس، در واقع، مجلسی مردانه برای تعیین مهریه و شیر بهای عروس توسط خانواده های عروس و داماد بوده است. نوع زنانه این مجلس، که به همین نام شناخته می شود، در واقع مراسم کسب توافق خانواده ها درباره جزئیات ازدواج بوده است. امروزه این دو مجلس، با هم یکی شده اند. این مراسم، بعد از جلسه خواستگاری و قبل از عقد کنان برگزار می شود

 

[naz_official]

10.احکام مهریه

• احکام مهریه شرط صحت عقد تعیین مهریه است حتی اگر شاخه گلی باشد.
• مهریه قبل از عقد و بنابر توافق دختر و پسر نوشته می شود و به این نوع مهریه مهرالمسمی می گویند.
• اگر قبل از عقد،مهریه نوشته نشود و یا زن بعد از عروسی فهمید مهریه اش ارزش مالی ندارد و یا مهریه مال شخص دیگری باشد و یا شخص ضامن پرداخت مهریه قبل از تعیین مهریه و بعد از عروسی بمیرد مهرالمثل توسط دادگاه های خانواده تعیین می شود.
• مهریه ای که پیامبر از طرف حضرت علی (ع) قبول نمودند جهت ازدواج با حضرت زهرا مهرالسنه نامیده می شود.
• مهرالمثل یعنی مهری که متناسب با شان زن و عرف و شرایط زمان و مکان نوشته شود.
• پرداخت مهریه توسط مرد مستلزم توانایی اوست.
• مهریه زنان باید معین و معلوم باشد (هرچه دارم مال تو) باطل است.
• مهریه زنان باید ارزش مالی داشته باشد (یک کیلو بال مگس) باطل است.
• مهریه زنان باید قابل انتقال از مالکیت یک نفر به نفر دیگر باشد.
• علاوه بر پول ، طلا و سکه ،مهریه می تواند قرآن، حج و زیارت ،اجاره بهای خانه و زمین، تعلیم فن و دانش حلال ،تعهد مرد به زن برای انجام کاری باشد.

 

[naz_official]

11.سنت پسندیده ای به نام دید و بازدید


یکی از سنت های کهن ایرانیان در ایام نوروز، دید و بازدید های نوروزی است ؛ سنتی پسندیده که در طول سال کمتر به آن توجه می شود. ایرانیان از دیر باز در بین مردمان سایر سرزمین ها به دید و بازدید و رفت و آمد با خویشان شهره بوده اند . دید و بازید خویشاوندان و دوستان ، همواره با آثار مثبت و ارزشمندی همراه می باشد. از بین رفتن کینه ها و کدورت ها، افزایش محبت، نزدیک شدن دل ها، فراموش کردن اختلافات و از بین رفتن غم و اندوه و تحکیم روابط خویشاوندی از مزایای دید و بازدید است.

 

[naz_official]

12.چهارشنبه سوری آئین دیرینه ی ایرانیان



یکی از آئین های سالانه و دیرینه ی ایرانیان ، مراسم چهارشنبه سوری است. چهارشنبه سوری ، یک جشن بهاری است که پیش از رسیدن نوروز برگزار می شود . مردم در این روز برای دفع شر و بلا و برآورده شدن آرزوهایشان مراسمی را برگزار می کنند که ریشه اش به قرن ها پیش باز می گردد که مراسم ویژه آن در شب چهارشنبه صورت می گیرد . برای مراسم در گوشه و کنار کوی و برزن نیز بچه ها آتش های بزرگ می افروزند و از روی آن می پرند و ترانه (سرخی تو از من ، زردی من از تو ) می خوانند.

 

[naz_official]

13.مردم شناسی كلات



اقوام کرد، لر و ترکی که در زمان نادرشاه افشار از محل زندگی خود به کلات نادر در استان خراسان کوچانده شدند، هنوز عادات فرهنگی خود را حفظ کرده اند.

کوهستانی بودن منطقه کلات و دور بودن آن از دیگر مناطق استان خراسان، باعث شده که فرهنگ مردم این منطقه هنوز بکر و دست نخورده تر نسبت به سایر فرهنگ ها بمانند.

 

[naz_official]

14.آب مقدس حوض ماهی ها





تا 50 سال پیش در فارس، سه حوض ماهی در شیراز، فسا و زرقان وجود داشت اما با خشک شدن حوض ماهی فسا اکنون دو حوض دایر است . مراسمی که برای این دو حوض ماهی وجود دارد ، تقریباً مشابه است.

از زیر کوه سعدی، چشمه ای بیرون می آید که چند چاه برای استفاده از آن در خانه های بالادست آرامگاه حفر شده است. حوض ماهی آرامگاه سعدی، هم سطح زمین و مظهر قنات و چشمه است. تردیدی وجود ندارد که پیش از زمان سعدی، و حتی در ایران باستان، این آب جریان داشت و مقدس بود. به همین دلیل سعدی برای این آب اهمیت قایل بود. براساس نوشته «ابن بطوطه» که دوبار در سال های 725 و 748 هـ.ق، (بار اول حدود سی سال پس از درگذشت سعدی) به شیراز آمده بود، سعدی این حوض هشت ضلعی را ساخته است.

 

[naz_official]

15.جشن گلاب گیری



آیین گلاب گیری مراسمی است که هر ساله از اواسط اردیبهشت تا اوایل خرداد در برخی نقاط کشورمان برگزار می شود . از معروفترین مراکز گلاب گیری، نیاسر و قمصر کاشان و میمند فارس است.

گل محمدی از زیباترین و خوشبوترین گل هاست که میهمانی بهاری است و در طول مدت یک ماه، در مراسم گلاب گیری، مرغوب ترین گلاب ها را به ما هدیه می کند.

 

[naz_official]

16.رنگ رمضان در استان مرکزی



گذشته حال و آینده را می سازند و ایام ماه رمضان به عنوان آیینی دینی و اسلامی، از دیر باز با رسوم خاصی آمیخته شده است و مردم استان مرکزی، سرزمین مردان و زنان بزرگ نیز در این ایام رسوم خاص خود را دارند تا شاید فیض بیشتری از سفره باز الهی ببرند.
ماه رمضان ماه ضیافت الهی است و مردم در این ماه تلاش می کنند با در کنار هم بودن، کمک به همنوعان، شکرانه نعمت ها و راز و نیاز با خدا برای بخشش گناهان و تعالی روحشان، زندگی بهتری را برای خود بسازند و آخرت خویش را چون دنیای خویش آباد کنند بلکه آبادتر و سرسبزتر.

رسیدن به همه آنچه گفته شد، راه و رسمی می خواهد که عقل و شعور آدمی از گذشته تا امروز آیین هایی مختلفی را ایجاد کرده است.
هر منطقه کشور به فراخور ویژگی جغرافیایی، سرزمینی، قومیت و طایفه و داشته های خود آیین های متفاوتی دارند.

استان مرکزی به عنوان سرزمین مفاخر و بزرگان با داشتن حدود شش هزار سال تاریخ، جایگاهی در میان آیین های کشور برای خود دارد.
یکی از رسوم ماه رمضان در استان مرکزی به خصوص روستاها و شهرهای استان، آیین رفتن به پیشواز ماه رمضان است.

 

[naz_official]

17.پرنیان هفت رنگ در پوشش زن ایرانی



لباسهای محلی در ایران بدون تردید جهان بینی و انسان شناسی هر فرهنگ و مکتب، نقش اساسی و مهمّی در انتخاب نوع و کیفیت پوشش دارد و انسانها به وسیله نوع پوشش بخشی از هویت خود را عرضه می نمایند.

پوشاک، بارزترین سمبل فرهنگی، مهمترین و مشخص ترین مظهر قومی و سریع الانتقال ترین نشانه فرهنگی است که به سرعت تحت تأثیر پدیده های فرهنگ پذیری در میان جوامع گوناگون انسانی قرار می گیرد. حتی عده ای را عقیده بر آن است که استیلای فرهنگی و سلطه پذیری در وهله اول از طریق انتقال پوشاک صورت می گیرد و حتی می توان با تغییر پوشاک یک جامعه، نوع معیشت و شیوه تولید آنها را نیز دچار دگرگونی نمود و تغییرات و تحولاتی در ساختار زندگی اجتماعی آن جامعه به وجود آورد. مثل تغییر پوشاک تحمیلی توسط رضاخان در ایران و کمال آتاتورک در ترکیه. پوشاک، بارزترین سمبل فرهنگی، مهمترین و مشخص ترین مظهر قومی و سریع الانتقال ترین نشانه فرهنگی است که به سرعت تحت تأثیر پدیده های فرهنگ پذیری در میان جوامع گوناگون انسانی قرار می گیرد.

 

[naz_official]

18.زیورآلات زنان و دختران ترکمن



ستاد کاران طلا در روزگاران گذشته، انواع اشیاء (غلاف و دسته ی شمشیر، چاقو، تفنگ) را با سنگهای قیمتی تزیین می کردند اما کار اصلی آنها تولید زیور آلات زنانه بود با اشکال هندسی که نوعی از زنجیره ی ارتباطات را در ذهن بیننده القا می کند و با طبیعت اطرافشان، پیوندی دیرینه دارد. اصطلاح جواهر سازی اصطلاحی هنرمندانه است که از تخیل شاعرانه ی جواهر سازان سرچشمه می گیرد. بی جهت نیست که شاعران بزرگی چون مختومقلی و ذلیلی در ابتدای زندگی خود، جواهرسازی برجسته بودند و بعد با نام شاعرانی هنرمند به شهرت رسیدند.


1- بیله زیک



2- گل یاقا



3- سام سوله



4- گِردنی


5.انسه لیک

6.ساچ لیق


7.قیناچ اوجی



8.قوشا آثیق




9.چنگه


نمونه هایی از زیورآلات هستند.

 

[naz_official]

آداب و رسوم آذربایجان غربی




استان آذربايجان غربى از ترکيب قومى و دينى متنوعى برخوردار است. هرکدام از اين اقوام به رغم مشابهت‌هاى فرهنگى و رفتاري، به نسبت‌هاى متفاوت شيوه‌هاى خاصى براى برگزارى مراسم و آئين‌هاى خود دارند . ايلات و عشاير، پيروان اهل تسنن، مسيحيان، شيعيان و پيروان ديگر اديان، در برگزارى مراسم مربوط به جشن‌ها و سرورها، اعياد ملى و مذهبي، سوگ‌ها و عزاها و ساير مراسم، رفتارهاى قومى ويژه‌اى دارند که هرکدام از آنها جاذبه‌هاى خاصى را براى افراد غيربومى و جهانگردان به‌وجود مى‌آورند. يکى از اين مراسم، جشن‌هاى عروسى است که به‌ويژه در نقاط روستائى و عشايرى جلوه‌هاى شگفتى دارند.

مراسم مربوط به عروسى در سطح استان و به‌ويژه در روستاهاى آن معمولاً در فصل پائيز انجام مى‌گيرد. مراسم از روز نشان کردن و نامزدى شروع مى‌شود و در خانه دختر نامزد شده، بازى‌ها، نمايش‌ها و صحنه‌پردازى‌هاى زيادى به راه مى‌افتند .

 

[naz_official]

تعارف در سقاخانه ها






تعارف در سقاخانه ها : کاشی به روز شامل چه چهارچوب هایی می شود و از نظر تاریخی در چه محدوده ی زمانی قابل بررسی است؟ نقاشی معاصر چطور؟ بازه زمانی ثابت دارد؟ یا می توان گفت نقاشی معاصر نسبتی با تقویم دارد؟ آیا زمان در گستره جغرافیایی هم ممکن است تغییر کند؟! در سال های گذشته، کدام تابلوی نقاشی توانسته است جریان و یا شور و هیجان ملموس اجتماعی ایجاد کند؟
چندی پیش روی دیوارهای موزه هنرهای معاصر تهران، تعدادی از تابلوهای مکتب سقاخانه را به نمایش گذاشته بودند. هنوز هم منتظریم تا کتابش را روی پیشخوان کتابفروشی ها ببینیم. البته روی کلمه “مکتب” تاکید مخصوص دارم. چرا که هر مکتب هنری نوعی محدودیت زمانی، جغرافیایی و گروهی دارد. در صورت امکان و لزوم تطور پیدا نمی کند، تحول پیدا می کند. اما به نظرم رسید؛ دیدن این نمایشگاه، پیش از آن که تشنه در جلوی سقاخانه هایش بایستیم، نیاز به پاسخ های شخصی به بعضی پرسش های عمومی دارد.


تعارف در سقاخانه ها : قدیمی ترین سنگ شناخته شده زمین چقدر سن دارد؟ به ساختمان های چند ساله می گویند ساختمان قدیمی؟ دوام یک خبر سیاسی یا اقتصادی چقدر است؟ یوز در چند سالگی پیر می شود؟ کلاغ چطور؟ میوه های تره بار حداکثر تا چه مدت، تازه و به روز محسوب می شوند؟ گروه هدف تبلیغات برای تازه های بازار مبلمان و لوازم الکترونیکی خانه، برای چه مدت تعیین می شوند؟ فناوری های جدید رایانه، چقدر در بازه زمانی “به روز” دوام می آورند؟ و یا خودرو به روز چیست؟ هر طرح و نقش قالی تا چند وقت تازه است؟ لباس به روز و… تا سینمای به روز، تئاتر به روز، ادبیات به روز، شهر به روز، معلم به روز و خیلی چیزهای دیگر.