هنری خ.ط نسخ

[دختر خوشگل انجمن]

تاریخچه خط نسخ

خط نسخ برای اولین بار در اواخر قرن دوم هجری رایج شد ولی تا اواخر قرن سوم هجری چندان متداول نبود. به طور کلی، ابداع این خط را به ابن مقله شیرازی در اوایل قرن سوم هجری نسبت داده اند. سابقه این خط به خط کوفی و به صدر اسلام بر می گردد. در واقع، ابن مقله خط کوفی را تکمیل کرده و قانونمند ساخت و برای تکمیل کردن نواقص و اشکالات خط کوفی و اضافه کردن اعراب و حرکات و آواها نسخ را ابداع کرد.

 

[دختر خوشگل انجمن]

خط نسخ انواع بسیار گوناگونی دارد و از چمله آن ها می توان از نسخ قدیم ( نسخ حجازی)، نسخ الفضاح ،نسخ عثمانی ،نسخ ایرانی( نسخ نیریزی) ،نسخ بغدادی (جدید)، نسخ الحدیث و نسخ چاپی نام برد.

یکی از برترین چهره ها در زمینه نسخ نویسی میرزا احمد نیریزی در دوره صفویه است که او را هم پایه میر عماد در خط نستعلیق می دانند. علاوه بر این، شیوه نسخ او را “نسخ فارسی” یا “نسخ نیریزی” می نامند.

 

[دختر خوشگل انجمن]

قلم نسخ کامل را می‌توان چکیده یا حالت ساده شده ی همه اقلام دوردار سه قرن اول خوشنویسی اسلامی دانست. ایرانیان از این خط حتی در نوشته‌های معمولی روزانۀ خود نیز استفاده بسیاری می‌کردند. اما در قرن ششم هجری قمری نمونه‌هایی از قلم نسخ باقی مانده است که حرکت این قلم به سمت هندسی شدن و وضع قواعد دقیق‌تر را نشان می دهد.

 

[دختر خوشگل انجمن]

به واسطه حضور «یاقوت مستعصمی» در قرن هفتم، این دوره مهم ترین زمان در حیات خط نسخ محسوب می شود. در این زمان این خط به عنوان قلم اصلی کتابت قرآن تثبیت می شود. در ابتدا خط نسخ هم طراز با خط کوفی قرار می گرفت. امّا زمانی که خط کوفی بیشتر جنبه هنری پیدا کرد، نسخ نیز بیشتر به وسیله ای برای برقراری ارتباط تبدیل شد