هنری چیغ بافی چیست؟

[دختر خوشگل انجمن]

انجمن کافه نویسندگان
*********************
هنري اصيل، زيبا و بي پرايه و بدوي كه در نقاط مختلف كشور با عناوين چيق، چيغ يا چيخ از آن ياد مي‌شود و شهرنشين‌ها بيش‌تر از آن با عنوان «پاراوان» ياد مي‌كنند و با مواد اوليه‌اي بسيار ارزان قيمت ساخته مي‌شود، منتها صبر و هنر زنان و آرايه‌هاي اصيلي كه بر آن نقش مي‌بندد، ارزش افزودهء بسيار زيادي به آن مي‌بخشد.

در واقع هنر چيغ بافي هنري دسته جمعي و گروهي است و اگر زني از عشاير مشغول بافتن چيغ باشد ديگر زنان عشيره به كمك او مي‌آيند.

 

[دختر خوشگل انجمن]

چيغ كه عبارت از بافت حصيري به پهناي تقريبي 150 سانتي‌متر است و روي آن نقش‌هاي متفاوتي به وسيله نخ‌هاي رنگارنگ پشمي ايجاد ميشود يكي از توليدات مناطق عشاير نشين كشورمان ميباشد كه براي حفاظت اطراف سياه چادرها از آن استفاده مي شود . گاهي نيز در چادرهاي بسيار بزرگ براي جدا سازي بخشهاي داخلي چادر از يكديگر استفاده مي‌شود.

چيغ از ني كه به صورت خودرو در محل زندگي عشاير مي‌رويد و موي بز بافته مي‌شود و از ورود گرما، سرما، باد، باران و خاك به درون چادر پيشگيري مي‌كند.

 

[دختر خوشگل انجمن]

در واقع چيغ در اطراف چادرهاي عشايري، به صورت يك حصار نصب مي‌شود و بزرگ‌ترين خاصيتش اين است كه جلوي تابش مستقيم آفتاب به چادر را مي‌گيرد و اجازه نمي‌دهد گرماي آفتاب به داخل چادر نفوذ كند. به اضافه اين‌كه در ساعاتي از روز و همچنين شب‌ها، وقتي لبه‌هاي چادر را بالا مي‌زنند تا هواي خنك به داخل بيايد، چيغ ضمن آن‌كه مانع ‌ديده شدن درون‌ چادر از ‌بيرون‌مي‌شود، هواي خنك را از لابه‌لاي خود عبور مي‌دهد و ضمنا‌جلوي ورود گرد ‌و ‌غبار ‌‌ناشي‌از باد و عبور حيوانات را مي‌گيرد.

 

[دختر خوشگل انجمن]

از آنجا كه ني‌ها توخالي هستند عايق حرارتي محسوب مي‌شوند. هنگام باران نيز به دليل بالا رفتن رطوبت هوا ني‌ها منبسط مي‌شوند و به هم مي‌چسبند؛ به اين ترتيب در برابر ورود آب به داخل مقاومت مي‌كنند. همچنين، موي بز به دليل داشتن لايه چربي مانع نفوذ آب مي‌شود. هنگام گرما و خشكي هوا ني‌ها منقبض مي‌شوند و هوا مي‌تواند وارد و خارج شود و تهويه هواي ملايمي در چادر به وجود مي‌آيد. همچنين، تحقيقات نشان داده است كه مار و جانوران ديگر نمي‌توانند از موي بز عبور كنند و وارد چادر شوند.

 

[دختر خوشگل انجمن]

در چيغ‌بافي براي تزئين چيغ از پشم و كامواهاي رنگي استفاده مي‌كنند. نقش‌هاي به كار رفته روي چيغ هندسي و ذهني است.

طرحها، رنگها و زيبايي هاي چيغ به نوعي نشان دهنده سليقه زن كوچ نشين آن چادر محسوب مي شود و غالبا دختران عشاير كه در آستانه ازدواج قرار مي گيرند با بافتن چيغ اولين چادر زندگي مشتركشان اولين وسيله جهيزيه شان را آماده مي كنند چيغ تازه عروسان غالبا از رنگهاي زيبا با طرحهاي دلخواه عروس بافته مي شود. هنوز پس از سالها كه از زندگي شهري مي گذرد چيغ درميان كوچ نشينان جايگاه ويژه اي دارد و به عنوان يكي از هنرها و صنايع دستي اغلب زنان كوچ نشين محسوب مي شود.