■□تفاوت‌های جالب موسیقی غربی و سنتی ایران!■□

[HILDA]

درجه در موسیقی چیست؟​

در تئوری موسیقی و نت خوانی، به هر یک از نت‌های پیاپی که یک گام را تشکیل می‌دهند یک درجه گفته می‌شود.

تعداد درجات یک گام می‌تواند متفاوت باشد که گام دیاتونیک رایج‌ترین گام در موسیقی غربی است. تفاوت هایی که در درجات وجود دارد مانند گام دو ماژور از نت دو (درجهٔ یکم) شروع می‌شود و پس از گذر از درجه‌های دوم تا هفتم، به نتِ دوی بعدی (درجهٔ هشتم) می‌رسد.

اما در کشورهایی نظیر چین یا ژاپن گام پنج‌درجه‌ای مرسوم است که در آن فاصلهٔ بین نتِ دو تا نت دوی بعدی تنها شامل چهار درجهٔ دیگر است.​

 

[HILDA]

با 7 دستگاه موسیقی ایرانی آشنا شوید​

یکی از تفاوت های موسیقی غربی و سنتی ایرانی به خاطر وجود دستگاه است. موسیقی ایرانی شامل 7 دستگاه مختلف است که شامل موارد زیر است:
​

1.ماهور​

ماهور طبیعی ترین گام و اساس موسیقی فرنگی است. آوازی است با وقار و ابهت و شوکت خاصی به شنونده القا می کند و آهنگساز برای بیان شجاعت ها و دلیری از این آواز استفاده می کند. ماهور چون همراه موسیقی فرنگی است، بین جوانان جایگاه خاصی دارد. اما در مجموع آواز ماهور طرب انگیز و شاد می باشد.
​

2.شور​

شور از جهاتی مهمترین دستگاه موسیقی ایرانی بشمار می آید. شور آوازی است که با ذوق مشرقی ها موافق و سهل و مورد پسند عمومی است، زیرا فواصل پرده های آن معمولا خیلی با هم فرق ندارند و اغلب نغمات طوایف و ایلات و عشایر در زمینه این دستگاه است. آواز شور از جذبه و لطف خاصی برخوردار است که بسیار شاعرانه است.​

 

[HILDA]

3همایون​

دستگاه همایون شباهت بسیار به گام کوچک دارد. همایون یکی از بزرگترین دستگاه ها می باشد که محبوبیت خاصی بین مردم ایران دارد. همایون آوازی است باشکوه مجلل و آرام و درعین حال بسیار زیبا و دلفریب است..
​

4.سه گاه​

سه گاه از نغمه های قدیم ایران بوده و نام آن در کتاب های تاریخ موسیقی ایرانی نیز آمده است. آواز سه گاه ریشه کاملا ایرانی دارد.
​

5.چهارگاه​

سه گاه و چهارگاه با یکدیگر پیوستگی خاصی دارند. این گونه را*بطه بین هیچ دو دستگاه دیگر وجود ندارد. تمامی گوشه های سه گاه را می توان در چهارگاه با تغییر مقام اجرا نمود. البته چهارگاه چند گوشه مخصوص به خود دارد که در سه گاه اجرا نمی شود..​

 

[HILDA]

6.راست پنجگاه​

این دستگاه در بین دستگاه ها از همه کمتر اجرا می شود. بعضی موسیقیدان ها معتقدند که این دستگاه به قصد تعلیم بنا شده است. راست پنج گاه ترکیبی است از سایر مقام ها و در این آواز می توان به تمام مقام های ایرانی وارد شد.
​

7.نوا​

نوا از دیگر دستگاه های هفت گانه موسیقی ایرانی است که آوازی است درحد اعتدال و آهنگی ملایم و متوسط دارد. نه زیاد شاد و نه زیاد حزن انگیز است. نوا را معمولا درآخر مجلس می نواختند. معمولا اشعار عارفانه مثل اشعار حافظ را برای نوا انتخاب می کنند زیرا تاثیر بسیار زیادی در شنونده ایجاد می کند.​

 

[HILDA]

تاثیر موسیقی غرب بر موسیقی سنتی ایرانی​

در قرن هفتم با کسانی مثل قطب الدینی شیرازی فصل جدیدی در موسیقی ایران شکل می‌گیرد که به آن مکتب سیستماتیک می‌گویند. چون آن زمان سیستم مکتوب وجود نداشته تا مردم بر اساس آن نت بنوازند، نوازندگان باید به صورت بداهه می‌نواختند.

بعد از صفویه فصل انفعالی از موسیقی ایران به وجود می آید و اگر آن عصر ادامه پیدا می‌کرد موسیقی ایران به طور کلی متفاوت می‌شد. زمانی که فرهنگ غرب بر موسیقی ایران تأثیر می‌گذارد نگاه موسیقیدان ایرانی هم تغییر می‌کند.

در تمام کتاب‌های صد ساله گذشته ایرانی یک چهار مضراب پیدا نمی‌کنیم که نگاه آن قبل از وزیری و نت باشد. نگاهی که نوازندگان امروز به موسیقی دارند و اجرا می‌کنند در تمام کارهای اساتید دیده می‌شود. تفاوت موسیقی غربی از سنتی ایرانی کاملا واضح است ولی موسیقی غربی بر روی موسیقی سنتی ایرانی اثرات زیادی گذاشته است.​

 

[HILDA]

در کل می بایست گفت که موسیقی ایرانی نسبت به موسیقی غربی، تمرکز بیشتری بر جنبه های معنوی و روحی دارد. در فرهنگ ایرانی، هنر، ادب، دین و عرفان پیوندی عمیق و ناگسستنی دارند که یکی از بهترین مصادیق آن، موسیقی سرزمین ما است.

اما در نهایت این مهم نیست که موسیقی از کدام فرهنگ برخاسته باشد، چرا که زبان موسیقی یک زبان بین المللی و فراتر از مرزهای جغرافیایی است و با هر سبک و سیاقی که اجرا شود، اگر از دل برآید، می تواند بر دل و جان شنوندگان بنشیند.​