تازه چه خبر

انجمن رمان نویسی کافه نویسندگان

با خواندن و نوشتن رشد کنید,به آینده متفاوتی فکر کنید که بیشتر از حالا با خواندن و نوشتن می‌گذرد.در کوچه پس کوچه‌های هفت شهر نوشتن با کافه نویسندگان باشید

مهمترین عامل در هر ترانه ای وزن یا موسیقی آن است.

وزن شعر فارسی بر اساس شعر عرب است.

در مورد وزن کتاب های بسیار زیادی در طول قرون متمادی نوشته شده که برای آگاهی تخصصی با آن هر یک از افراد می توانند با مراجعه به آنها با وزن بطور کامل آشنایی پیدا کنند.

اما آنچه که در اینجا موزد بحث و نظر ما می باشد.آشنایی مختصر و پله به پله با وزن شعر بصورت کاربردی آن است نه بصورت آکادمیک.



نخستین گام : در بحث وزن خوانش درست و شمرده شمرده اثر است.

چطور ؟

برای این کار باید هنگام خواندن اثر آن را حرکت گذاری کنید. بعنوان مثال من این کار را بر روی یک بیت شعر انجام می دهم.

ای گُلِ شوخ که مغرورِ بهاران شُده ای

خّبّرت نیست که در پِی چه خّزانی داری



تمرین: چند بیت شعر بیاورید که آنها را با دقت حرکت گذاری کرده باشید.حرکت گذاری ها را با رنگ دیگری نشان دهید.



دومین گام : در مسیر یادگیری وزن نوشتن شعر است به همان شکلی که آن را می خوانیم. بدین صورت که مثلا اگر در جایی کلمه خواهر وجود دارد آن را به شکل خاهر.

خواندن : خاندن .

چون : چن .

تو : تُ



نمونه را در شعر زیر ببینید :

میان آن (( چِ )) باید باشد و نیست

عجب (( فرسود ِ)) دیواریست دنیا



تمرین: چند بیت شعر بیاورید و آنها را به همان شکلی که خوانده اید بنویسید . کلماتی که حروف آنها در خوانش متفاوت از نوشتار است را با رنگ دیگری بنویسید.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
دومین گام : در مسیر یادگیری وزن نوشتن شعر است به همان شکلی که آن را می خوانیم. بدین صورت که مثلا اگر در جایی کلمه خواهر وجود دارد آن را به شکل خاهر.

خواندن : خاندن .

چون : چن .

تو : تُ



نمونه را در شعر زیر ببینید :

میان آن (( چِ )) باید باشد و نیست

عجب (( فرسود ِ)) دیواریست دنیا



تمرین: چند بیت شعر بیاورید و آنها را به همان شکلی که خوانده اید بنویسید . کلماتی که حروف آنها در خوانش متفاوت از نوشتار است را با رنگ دیگری بنویسید.







سومین گام : بخش کردن کلمات است که بسیار ساده اما بسیار پر نکته است.

نکته مهم : در حین بخش کردن کلمات باید توجه کرد که تا حد ممکن حروف کلمات را به هم چسبیده بخوانیم این کار باعث بوجود آمدن یک موسیقی نسبی در روند یادگیری ما می شود.

مانند :

تا به کی جان کندن اندر آفتاب ای رنجبر

ریختن از بهر نان از چهره آب ای رنجبر

که طبق نکته بالا باید اینگونه نوشت :

تا بِ کی جان کندنندر آفتابِی رنجبر

ریختنز بهر نانز چهرِ آبِی رنجبر



این گام بسیار مهم می باشد و به تمرین بسیار زیاد احتیاج دارد.

تمرین : چندین بیت شعر بیاورید و در آنها از نکته بالا پیروی کنید.
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
چهار مین گام : بخش بندی ( تقطیع) شعر برای ایجاد تناسب وزنی در آن .

نکاتی که در بخش بندی باید مورد توجه قرار بگیردبه شرح زیر می باشد :

1- شناخت حروف صدا دار (مُصَوِّت )

2- شناخت حروف بی صدا (صامت)

3- حذف نون ساکن

به حروف آ – او – ای و حرکات َ ِ ُ حروف صدا دار می گویند و سایر حروف الفبای فارسی بی صدا می باشند و بصورت ساکن هستند و با قرار گرفتن حرکات َ ِ ُ بر روی آنها صدا دار می شوند.

اگر حرف (ن) ساکن بعد از حروف صدا دار آ – او – ای قرار بگیرد آن را در بخش بندی حذف می کنیم.



هجا چیست ؟ کوچکترین واحد زبان که در یک بار دم زدن از دهان خارج شود.



قائده هجای کوتاه و بلند :

در تقسیم بندی وزنی بر اساس آنچه که در مورد حروف صدا دار و بی صدا گفتیم حروف را دسته بندی می کنیم.

چطور ؟

به همه حروف بی صدا + َ ِ ُ هجای کوتاه می گوییم.

مانند : ن + َ = نه چ + ُ = چو ک + ِ = که



به همه حروف بی صدا + َ ِ ُ + یکی از حروف بی صدا هجای بلند می گوییم.

مانند: د + ِ + ل = دل گ + ُ + ل = گل



به همه حروف بی صدا + یکی از حروف آ – او – ای هجای بلند می گوییم.

مانند : ب + ا = با ر + او = رو



هجای کوتاه را با شکل U نشان می دهیم و هجای بلند را با شکل ___ نشان داده می شود.



با توجه به توضیحات داده شده می خواهیم بیت زیر را بخش بندی کنیم :

دریدی تو نا کرده گز جامه را نخواندی تو پایان شهنامه را





د ری دی ت نا کر د گز جا م را

U _ U U U __

ن خا دی ت پا یا ن شه نا م را

U _ U U U __

 
آخرین ویرایش توسط مدیر:
پنجمین گام : دسته بندی و نام گذاری برای تناسب وزنی بوجود آمده .

که این کار بصورت قرار دادی بوده و از هر حرکت و حرفی برای تقسیم بندی می توان استفاده کرد.اما دسته بندی ما باید به شکلی باشد که تناسب وزنی را ایجاد کند و آن به شکل دسته بندی 4 تایی یا 3 تایی یا 4 تا 3 تا می باشدکه در بیت بالا و همچنین بیت زیر اجرا گردیده.



در وصل هم ز عشق تو ای گل در آتشم عاشق نمی شوی که ببینی چه می کشم



در وص ل هم ز عش ق تو ای گل در آ ت شم





عا شق ن می ش وی ک ب بی نی چ می ک شم







حالا شما می توانید تقسیم بندی انجام شده را با هر حرفی که دوست دارید پر کنید و وزن بدست آمده را نامگذاری کنید .



مثلا بگوییم :

مفعول و فاعلات و مفاعیل و فاعلن

و یا بگوییم :

تن تن ت تن ت تن ت ت تن تن ت تن ت تن

و یا ...



نویسنده : حامد رشنویی
 
آخرین ویرایش توسط مدیر:

Who has read this thread (Total: 0) View details

بالا