بازی کودکان نابینا

[جوجـــه طـــلا]

کودکانی که توانایی دیدن ندارند یا کم بینا هستند به دلیل وضعیتی که دارند معمولاً نمی توانند بازی های معمولی را انجام دهند. دلیل اصلی این موضوع عدم آشنایی آنها با انواع اسباب بازی ها و بازی ها می باشد. در این امر باید والدین یا مربیان مهد و مدارس استثنایی بردباری زیادی از خود نشان داده و آنها را با انواع اسباب بازی های کودکان نابینا و همچنین بازی های مناسب کودکان نابینا آشنا کنند. برای این کار لازم است ابتدا آنها را این وسایل و بازی ها آشنا کرده و شرایطی را ایجاد کرد که خود نسبت به انجام آنها رغبت نشان دهد. در این بازی ها کودک نابینا می تواند درک بهتری از محیط پیرامون به دست آورد. در ضمن والدین و مربیان نیز قادر خواهند بود از علایق و توانایی های آنها اطلاعات کافی کسب کنند. برای آگاهی از بازی های مورد علاقه کودکان نابینا و اسباب بازی های مناسب آنها بهتر است تا انتهای این مطلب با ما همراه شوید.

 

[جوجـــه طـــلا]

کودکانی که توانایی دیدن ندارند یا کم بینا هستند به دلیل وضعیتی که دارند معمولاً نمی توانند بازی های معمولی را انجام دهند. دلیل اصلی این موضوع عدم آشنایی آنها با انواع اسباب بازی ها و بازی ها می باشد. در این امر باید والدین یا مربیان مهد و مدارس استثنایی بردباری زیادی از خود نشان داده و آنها را با انواع اسباب بازی های کودکان نابینا و همچنین بازی های مناسب کودکان نابینا آشنا کنند. برای این کار لازم است ابتدا آنها را این وسایل و بازی ها آشنا کرده و شرایطی را ایجاد کرد که خود نسبت به انجام آنها رغبت نشان دهد. در این بازی ها کودک نابینا می تواند درک بهتری از محیط پیرامون به دست آورد. در ضمن والدین و مربیان نیز قادر خواهند بود از علایق و توانایی های آنها اطلاعات کافی کسب کنند. برای آگاهی از بازی های مورد علاقه کودکان نابینا و اسباب بازی های مناسب آنها بهتر است تا انتهای این مطلب با ما همراه شوید.

اسباب بازی کودکان نابینا

کودکانی که قوه ی بینایی ندارند تمام درکی که از محیط اطراف به دست می آورند را با استفاده از حس لامسه و شنوایی کسب کرده اند. به همین سبب هم برای آنها اسباب بازی ها یا وسایلی بر پایه ی این دو حس طراحی شده است. اسباب بازی مناسب کودکان نابینا باید به گونه ای باشد که حس شنوایی یا لامسه ی آنها را تحریک کند. این کودکان به این طریق می توانند با این وسیله ارتباط برقرار کرده و با انها بازی کنند. یکی از وسایل سرگرمی کودکان نابینا کتاب های لمسی هستند. در این کتاب ها حروف و تصاویر به صورت بریل یا برجسته هستند. کودک با لم*س آنها می تواند تصوری ایده آل از آنها به دست آورد. از دیگر اسباب بازی مناسب این کودکان می توان به لوازمی که دارای رنگ های متنوع بوده و می توانند صدا تولید کنند اشاره کرد. با توجه به گفته های بالا می توان دریافت که بازی های مورد علاقه ی کودکان نابینا بازی هایی هستند که در آنها امکان استفاده از این دو حس وجود داشته باشد

 

[جوجـــه طـــلا]

ازی های مناسب کودکان نابینا

بازی مناسب کودکان نابینا به آن دسته از بازی ها اطلاق می شود که مهارت های کلیدی را به آنها آموزش داده و آن را تقویت کنند. بازی های مورد علاقه ی کودکان نابینا بازی هایی هستند که تحرک کافی در آنها وجود داشته باشد. همچنین آنها به بازی هایی تمایل نشان می دهند که در آنها از اسباب بازی های مناسب یک کودک نابینا استفاده شده باشد. برای آگاهی از این بازی ها و طرز بازی کردن با آنها در ادامه چند مورد از آنها را نام برده و نحوه ی بازی کردن را توضیح خواهیم داد.



بازی وسطی

این بازی همانند بازی وسطی معمولی است اما در آن خطوط به صورت برجسته مشخص شده اند. در این بازی بهتر است از توپ هایی با زنگ استفاده کنید. در ضمن در این بازی خطوطی که تیم ها باید در این محدوده حرکت کنند و همچنین خطوط پرتاب با صورت برجسته و با نخ مشخص می شوند. سرعت این بازی نسبت به بازی وسطی معمولی هم کندتر خواهد بود. صدای زنگ داخل توپ ها می تواند آنها را راهنمایی کند تا مسیر توپ را تشخیص دهند. این بازی یکی از بازی های مورد علاقه ی کودکان نابینا است.

 

[جوجـــه طـــلا]

بازی بادکنک های زنگی

بادکنک ها یکی از اسباب بازی های مناسب کودکان نابینا هستند. شاید بپرسید که این کودکان چگونه می توانند با آنها بازی کنند. برای بازی باید در داخل این بادکنک ها یا بیرون از آن زنگ وصل کنید. هنگامی که بادکنک را پرتاب کنند صدای زنگ کمک می کند مسیر بادکنک را پیدا کرده و آن را بگیرند. این بازی موجب افزایش اعتماد به نفس و تحرک کودکان نابینا شده و آنها را سرحال می کند.

بازی استخر توپ

استخر توپ یکی از امن ترین و بازی های مناسب کودک نابینا می باشد. کودکانی که این بازی را انجام می دهند می توانند تعادل خود را به راحتی حفظ کنند. فقط نکته ای باید هنگام انجام این بازی باید رعایت کرد این است که دیواره های آن را به صورتی پوشاند که هنگام برخورد با آن کودک آسیبی نبیند.

 

[جوجـــه طـــلا]

تاب بازی

تاب بازی یک بازی راحت برای کودکان نابینا می باشد. اما شرط این بازی رعایت موارد ایمنی آن می باشد. برای این منظور بهتر است یک تشک زیر تاب انداخت تا کودک هنگام سقوط آسیبی نبیند. البته والدین و یا مربیان باید ابتدا به خوبی کودکان را با آن آشنا کنند تا از آن نترسند. هنگام بازی باید تاب را به آرامی حرکت داد. به دلیل عدم تسلط این کودکان بر محیط اطراف خود اگر سرعت تاب زیاد شود استرس باعث ترس کودک شده و از بازی کردن اجتناب می کند.

بازی منچ

این منچ مختص کودکان نابینا طراحی شده است و به همین علت بازی کردن با آن برای آنها بسیار راحت می باشد. قوانین این بازی بسیار راحت است و می توان به سهولت آن را به این کودکان یاد داد. به دلیل تمام این ویژگی ها این بازی یکی از بازی های مورد علاقه ی کودکان نابینا به شمار می آید.

یویو

یویو یکی از اسباب بازی های کودکان نابینا می باشد. این بازی علاوه بر سرگرمی موجب می شود تا عضلات کودک با هم هماهنگ شود. برخی از این یویوها به هنگام بازی آهنگ هایی پخش می کنند که این امر موجب افزایش لذ*ت این بازی ها می شود.

 

[جوجـــه طـــلا]

ترامپلین:

وسایل ورزشی را میتوان با افزودن بخشهایی به آنها برای افراد نابینا تجهیز نمود. به کنار ترامپلین میتوان دستهای متصل نمود تا در هنگام پریدن کودک نابینا برای حفظ تعادل از آن استفاده نماید و دور تا دور ترامپلین را هم با روکش پوشاند تا امنیت وسیله را هر چه بیشتر نماید.

تاب بازی:

برای بازی از ابتدا خردسالان نابینا را میتوان با آن آشنا نمود، ولی به شرطی که امنیت آن را تأمین کرده باشیم. در زیر تابها از تشک استفاده میکنیم. به یاد داشته باشیم که کودک نابینا از حرکت و نوسان در محیط ناشناخته ترس دارد، پس حرکت او را در تاب با حمایت و به آرامی شروع کنیم تا او از این فعالیت دلزده و آزرده نشود و این بازی برایش مفرح و شاد باشد.

منچ نابینایی:

بازی با منچ برای کودکان بسیار لذ*ت بخش است. منچهای نابینایی نیز جهت استفاده افراد نابینا وجود دارد. این بازی به دلیل قوانین سادهای که دارد آموزش بسیار سادهای نیز دارد و ما میتوانیم آن را به کودکان نابینا یاد بدهیم.

 

[جوجـــه طـــلا]

لی لی کردن (بر روی خطوط برجسته):

برای این که کودک نابینا از خطوط لی لی آگاه شود، ما این خطوط را به صورت برجسته در کف حیاط درست میکنیم و یا میتوان با نوار چسب و نخ در سالن درست کرد. چون قبلاً به کودکان به روی یک پا بودن و حرکت کردن (لی لی کردن) را آموزش داده‌ایم از او می‌خواهیم تا اول با خطوط لی لی آشنا شود و بعد شروع به بازی کند. (برجستگی خطوط در زیر پا باید به اندازه‌ای باشد که برجستگی آن در زیر پا با کفش احساس شود ولی مانع پرش نشود).

 

[جوجـــه طـــلا]

کودک نابینا و اسباب‌بازی

کودکانی که نابینا زاده شدهاند زبان و تصویرهای ذهنی خود از جهان را بر پایهی حس شنوایی و لامسهی خود میسازند. کودکان نابینا با تکیه بر این دو حس میتوانند به مفاهیم و معانی واژگان دست یابند. از آنجا که ما در یک جهان دیداری زندگی میکنیم و بیشتر کدهای زبانی با تجربه‍های دیداری ما در پیوند هستند، بسیاری از کودکان نابینا درک کافی از مفاهیم و معنای واژگانی که از راه گوش فرا میگیرند، ندارند. بیشتر کودکانی که مشکل دیداری دارند، از بینایی اندکی برخوردار هستند. این بسیار مهم است که بدانیم آیا کودکی که از جنبهی دیداری ناتوان است میتواند حروف چاپی و تصویرها را حداقل در ابعاد بسیار بزرگ ببیند. همچنین باید بدانیم او تا چه حد به رسانههای دیگری که بر مبنای صدا و لم*س کردن درست شدهاند، نیاز دارند. رسانههایی همچون کتابهای بریل (حروف برجسته)، کتابهای لمسی (تصویرهای برجسته) کتابهایی که با نوار یا سی دی همراه اند و کتاب‌هایی که تصویرهای آنها تولید صدا میکنند. کتابهای لمسی میتوانند به کودکان نابینا لذ*ت بهره‌مندی از کتابهای تصویری را منتقل کنند. کتابها لمسی، کتاب های مهمی برای کودکان نابینا هستند، زیرا حس لامسهی آنها را در جهت شناخت هنر و درک شکلها تقویت میکنند، که این آمادگی آنها را در یادگیری خط بریل یاری میرساند. کتابهای تصویری لمسی که تصویرهای قابل درک برای کودکان نابینا دارند، سبب پیشرفت فراگیری زبان دراین کودکان میشوند. درک بسیاری از کتابهای لمسی که بر پایه توانایی دیداری طراحی شدهاند، برای کودکان نابینا که هیچ گونه تجربه‌ی دیداری ندارند، دشوار است. درک تصویرهای واقعی برجسته در کتابهای تصویری برای کودکانی که از زمان تولد نابینا بودهاند، بسیار سخت است. اگر در این کتابها اجسام کوچکی بازنمایی شوند که کودک نابینا در زندگی روزمرهاش پیوسته با آنها سر و کار دارد و شکل، بافت و اندازه‌ی آنها را میشناسد، بهتر میتوانند با این گروه از کودکان ارتباط برقرار کنند. کودکان نابینا بدون شک کتاب های لمسی را دوست دارند، حتی اگر نتوانند همهی تصویرهای آن را درک کنند و یا برای درک آن به کمک یک راهنمای بینا نیاز داشته باشند. اما کتابهای تصویری لمسی با تصویر‌های کوچک و سادهای وجود دارند که کودک نابینا بدون کمک از دیگران میتواند بخواند و بفهمد. کاغذ کتابهایی که دارای تصویرهای برجسته و خط بریل هستند، باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند. کتابهای پارچه‌ای نوع دیگری از کتابهای لمسی هستند. این گروه از کتابها تجربهای متقاوت از کتابهای تصویری کاغذی را برای همهی کودکان فراهم میسازند. این کتابها به ویژه برای کودکان با ناتوانیهای ذهنی، کودکان با دشواریهای حرکتی و یا دیگر ناتوانیها بسیار مناسب هستند. این گروه از کودکان با بازی با این کتاب ها، به خواندن کتاب علاقمند میشوند. کتابهای لمسی وسیلهای برای همپیوندی کودکان با نیازهای ویژه با جامعه است.

 

[جوجـــه طـــلا]

کودکان نابینا یا کم بینا به سبب وضعیت ویژهی خود، دیرتر و دشوارتر از کودکان سالم با اسباببازیها بازی میکنند. بنابراین، بردباری و حوصلهی والدین و مربیان، در آشنا کردن کودکان نابینا با وسایل بازی عامل تأثیرگذاری به شمار میآید.

در نخستین گام، باید تلاش کرد کودک نابینا با بازی و اسباب بازی آشنا شود و بازی کردن با اسباب‌بازیهای گوناگون را بپذیرد. در گام بعد، باید کم کم او را با بازیها و اسباببازیهای مختلف آشنا کرد تا اطلاعات بیشتری از دنیای پیرامون خود به دست آورد. در مرحلهی پایانی باید به واکنشهای او هنگام بازی توجه کرد تا بتوان به علایق، نیازها و تواناییهای او پی برد. این اطلاعات به والدین و مربیان کمک میکنند تا کودک نابینا را به راه درست آموزش و پرورش ذهنی هدایت کنند.

 

[جوجـــه طـــلا]

بسیاری از والدین وقتی می بینند کودکشان معلولیت خاصی دارد آنقدر مستاصل می شوند که فراموش می کنند او یک کودک است و هر روز دارد رشد می کند بی آنکه به حقوق او توجه شود. مهم ترین حق او داشتن اسباب بازی و بازی کردن درست مانند همسالان کاملا سالم خود است.

اتفاقا اسباب بازی های ویژه کودکان نابینا فقط وسایلی برای بازی و سرگرمی کودک نیستند بلکه باید مثل یک وسیله آموزشی- پرورشی نکته های تازه ای را به کودکان نابینا بیاموزند. با وجود اینکه تفاوت هایی بین کودکان سالم و کم توان یا ناتوان ذهنی- جسمی وجود دارد اما این تفاوت ها دلیلی برای بی توجهی ما به انتخاب اسباب بازی برای کودکان ناتوان نیست.

1- توجه به دیگر حواس و کمک به تقویت آنها ضرورت دارد. صدادار و متحرک بودن اسباب بازی ها باعث برقراری ارتباط بیشتر و بهتر کودک نابینا با اسباب بازی می شود. در حقیقت، کودک نابینا از روی صدا، حرکت و خصوصیت هایی مثل این می تواند شکل اسباب بازی را در ذهنش مجسم کند. بعد از آن با مطابقت دادن خصوصیات اسباب بازی با همان شیء در دنیای واقعی با خصوصیت های اشیای واقعی آشنا می شود مثل بازی با ماشین های اسباب بازی و مقایسه آن با ماشین (خودرو) واقعی، پیشرفت کودک در این زمینه به مهارت شما در برقراری را*بطه با او بستگی دارد.

2- برای بچه های کم بینا حتی می توانید به شادبودن و پررنگ بودن اسباب بازی ها هم توجه کنید چرا که ابتدا کودک کم بینا وسایل بازی را می بیند و بعد با رنگ ها آشنا می شود. توپ های رنگی، سازه های رنگی (همان لوگو)، عروسک هایی با لباس شاد و تند و به طور کلی هر اسباب بازی رنگارنگ و شادی برای کودکان کم بینا مناسب است.