آموزشی راهنمایی برای نوشتن صحنه مرگ

[TELMA]

راهنمایی برای نوشتن صحنه‌ی مرگ [بخش اول]
• پیامدهای صحنه‌ی مرگ خوب
• چه زمانی شخصیتی رو بکشیم؟
پست پایین?

 

[TELMA]

راهنمایی برای کشتن شخصیت‌ها

?|× مهم نیست در چه ژانری می‌نویسید، به هر حال مرگ بخشی از زندگیه و ممکنه لازم بشه صحنه‌ی مرگ بنویسید. کشتن شخصیت‌ها راحت نیست—صحنه باید ارزش و بار احساساتی داشته باشه و بتونه خواننده‌ها رو داغون کنه. اگه احساساتی باشید ممکنه خودتون اوقات بدی هنگام نوشتنش داشته باشید. اما... گاهی شخصیت‌ها لازمه بمیرند.

?|× داستان می‌تونه به روش‌های گوناگونی از مرگ شخصیتی که خوب نوشته شده بهره ببره. اگه شک دارید که باید جون شخصیت رو بگیرید یا نه، به خوندن ادامه بدید و چند راه رو بخونید که داستان باهاشون از مرگ شخصیت تاثیر می‌گیره.

در صحنه‌ی مرگ خوب:

1? مرگ می‌تونه به طرح داستان عمق ببخشه. مرگ حد و مرزها رو درهم می‌شکنه و ممکنه سفر شخصیت رو خطرناک‌تر و رنجور کنه. (منظور از سفر شخصیت، سفر به معنای واقعی کلمه نیست. تمام شخصیت‌ها در طول داستان به سفری می‌رن، چه بسا سفری برای کشف خودشون.) مرگ ممکنه چالش‌های احساسی و فیزیکی جدیدی جلوی پای شخصیت بذاره.

2? مرگ به یاد موندنیه. اگه شخصیت محبوبی رو بکشید خواننده‌ها احتمالا تا سال‌ها قصه‌ی شما رو به خاطر خواهند سپرد.

3? مرگ حال‌ و هوا رو تغییر می‌ده. اگه می‌خواید خواننده‌ها حس ناامیدی، گم‌شدگی، ضعف یا وحشت بکنن، مرگِ خوبی که در زمان مناسب اتفاق بیفته می‌تونه واقعا به ایجاد حال و هوا کمک کنه.

4? مرگ تاثیرگذاره. چیزی نیست که خواننده‌ها دست کم بگیرن. لازمه سخت تلاش کنید که باعث بشید چیزی احساس کنن و با شخصیتی که در اون موقعیته، هم‌ذات‌پنداری کنن.

5? مرگ می‌تونه به بازمانده‌ها انگیزه‌ی تکاپو بده. گاهی شخصیت‌ها قبل از رفتن به مرحله‌ی بعدی سفرشون، نیاز به یه هل کوچیک به سمت مسیر درست دارن. چی بهتر از مرگ یه محبوب می‌تونه بهشون انگیزه بده که راهی سفر بشن، انتقام بگیرن یا برای اعتقادشون بجنگن؟

6? مرگ می‌تونه به طرح داستان کمک کنه. ناچیز و پیش پا افتاده نیست. پس می‌تونه به طریقی داستان رو جلو برونه.

7? مرگ داستان رو واقع‌گرایانه می‌کنه. اگه شخصیت‌ها زمان زیادی در مسیرهای خطرناک بمونن، طبیعیه که یکیشون بیفته بمیره. به هر حال مرگ بخشی از زندگیه، و بعضی وقتا، نمی‌شه جلوش رو گرفت.

?|× این که بتونید درباره‌ی مرگ بنویسید، و بدونید کِی و چطور به زندگی شخصیتی پایان بدید بی‌شک مهارت‌هایی هستن که هر نویسنده‌ای باید داشته باشه. چه در حال نوشتن دراما باشید چه عاشقانه و ترسناک و داستان بلوغ، یا هرچیز دیگه، ممکنه به موقعیتی برسید که لازم باشه شخصیتی بمیره. وقتی همچین اتفاقی بیفته بی‌طرفانه بنویسیدش.

چه زمانی شخصیتی رو بکشیم؟?

⛓|× اگه می‌دونید قراره شخصیتی رو در طول داستان بکشید باید زمان‌بندیش رو درست دربیارید. اگه در زمان اشتباهی بمیره به قدر کافی تاثیرگذار نخواهد بود.

?|× قبل از هرچیز، مطمئن بشید به خواننده زمان کافی دادید که شخصیت رو بشناسه. صرف نظر از اینکه شخصیت مد نظر محبوبه‌ایه، یا دستیار قابل اعتماده، یا حتی شروره باید قبل از کشتن‌شون ازشون اشخاصی واقعی دربیارید. اگه زود بکشیدش خواننده چندان اهمیت نخواهد داد. شما می‌خواید خواننده پس از مرگِ شخصیت حس کنه دوستی رو از دست داده.

?|× نکته‌ی بعدی اینه که قوسِ شخصیتیِ هر شخصیت مجزا رو در نظر بگیرید. هر شخصیتی که در داستان ظاهر می‌شه اهداف خودش رو داره، مثلا بازگشت به خانه و خانواده، انتقام، رفتن به دانشگاه، ازدواج یا سفر به فضا. هر شخصیت رو چیزی به جلو می‌رونه. طبیعتا اگه می‌خواید مرگشون بیشترین تاثیر ممکن رو داشته باشه کاری کنید قبل از رسیدن به اهداف یا پایان قوس شخصیتی‌شون بمیرند.

?|× ناقص گذاشتن قوس شخصیتی و پایان دادن به زندگی‌شون قبل از اینکه به اهدافشون برسند، مرگ رو غم‌انگیزتر خواهد کرد. حفره‌ای در روایت به وجود می‌آد و خواننده مجبوره قبول کنه که قصه‌ی شخصیت هرگز به پایان نخواهد رسید. باعث می‌شه مرگشون واقع‌گرایانه بشه.

⛏|× در نهایت، کشتن شخصیت‌ها باید به خودتون حس بدی بده. نباید وقتی فوتشون رو می‌نویسید پوزخند بزنید. باید وقتی شخصیت رفت دلتنگش بشید و خودتون هم تحت‌تاثیر مرگش قرار بگیرید. مرگ شخصیت باید تاثیری عمیق و مهم در روند داستان داشته باشه. اگه قرار نیست چنین اتفاقی بیفته، پس شاید بهتره تجدید نظر کنید.

ادامه دارد...

 

[TELMA]

دلایل بد برای کشتن شخصیت

?|× همون‌طور که دلایل خوبی برای کشتن شخصیت هست، دلایل افتضاح هم وجود داره. نباید مرگ شخصیت رو به عنوان یه حقه‌ی بی ارزش استفاده کنید و باید حواستون باشه در دام کلیشه‌نویسی نیفتید.

?|× قبل از هر چیز: نباید شخصیت رو صرفا برای شوکی که وارد می‌کنه بکشید. وقتی داستانی رازآلود، ترسناک یا اکشن می‌نویسید، وسوسه‌آمیزه که برای غافلگیر کردن خواننده شخصیتی رو بکشید. نباید این کار رو بکنید. چون چنین مرگی در نهایت هدفی نخواهد داشت.

⚰|× این یکی باید واضح باشه. شخصیت رو صرفا برای اینکه توی داستان گیر کردید نکشید. اگه نمی‌دونید چطور داستان رو ادامه بدید یا شخصیت‌ها رو از موقعیتی خارج کنید، فقط ولش کنید و صحنه‌ی بعدی رو بنویسید. همیشه می‌تونید برگردید و دوباره اون بخش رو بنویسید. اینکه جلوتر رو بنویسید ممکنه بهتون ایده‌ی بهتری برای پیش بردن مسیر داستان بده.

⚔|× نکته‌ی دیگه‌ای که باید به خاطر بسپارید مفهوم احیاست. به زبان دیگه نباید شخصیت رو بکشید که بعدا برش گردونید. مثل سیلی در صورت خواننده می‌مونه و ممکنه احساساتی رو هنگام مرگ شخصیت داشتند از چشم بندازه. هرچند اگه به درستی به کار گرفته بشه، بازگشت از مرگ می‌تونه به داستان کمک کنه—اگه قبل از مرگ این موضوع پایه‌ریزی شده باشه. توصیه‌ی من برای برگردوندن شخصیت به زندگی اینه: همیشه باید عواقبی باشه. مثلا کاری کنید شخصیتی که زنده می‌شه دیگه مثل سابق نباشه. خاطرات، شخصیت، رفتار یا سلامتیش رو دستکاری کنید. همچنین بذارید شخصی که اون رو به زندگی برگردونده هزینه‌ای بپردازه.

?|× بسیار مراقب باشید که چطور شخصیت‌های اقلیت‌های خاص رو می‌کشید. بدون شک متوجه شدید جدیدا در رسانه‌ها و ادبیات چنین شخصیت‌هایی برای مرگ در اولویت قرار می‌گیرند. مثلا این کلیشه‌ی فیلم‌های ترسناک رو در نظر بگیرید که همه‌اش شخصیت سیاه‌پوست اول از همه می‌میره. یا یه کلیشه‌ی دیگه هم هست که شخصیت‌های LGBT+ (دگرباشان) به خاطر هویت یا گرایش‌شون می‌میرند.
بذارید واضح‌تر بگم: مرگ هــــیـــچ نوع شخصیتی فاجعه‌آمیزتر از دیگری نیست. مرگ شخصیت فقط به خاطر اینکه اون عضو اقلیت خاصیه غم‌انگیز نمی‌شه. مشکل اینجاست که همین موضوع که باب شده اونا رو بکشند، باعث شده این عده آدم‌ها فداکردنی‌تر باشند. اگه فقط یکی از این شخصیت‌ها توی داستانتون دارید همین‌جوری نکشیدش. مخصوصا اگه قرار نیست با بقیه‌ی شخصیت‌ها هم این کار رو بکنید.

ادامه دارد...

 

[TELMA]

چطور صحنه‌ی مرگ رو بنویسیم؟

?|× عناصر زیادی هنگام نوشتن صحنه‌ی مرگ باید در نظر گرفته بشن، اما من می‌خوام روی دوتا تمرکز کنم: «جنبه‌ی احساسی صحنه» و «اصالت صحنه‌ی مرگ»

?|× پیش از هرچیز بیاین روی جنبه‌ی احساسی صحنه تمرکز کنیم.

⚰|× وقتی درباره‌ی مرگ شخصیت می‌نویسیم، خیلی نویسنده‌ها روی افکار و احساسات شخصیتِ در حال مرگ تمرکز می‌کنن. این هم روش خوبیه، اما نوشتنش سخت‌تره، چون اکثر مردم نمی‌دونن مُردن چه حسی داره.
کلید نوشتن هرگونه صحنه‌ی احساسی اینه که قابل درک باشه و بذاره خواننده با شخصیتی که از همه بهش نزدیک‌تره احساس همدردی و هم‌ذات‌پنداری کنه.

?|× وقتی صحنه‌ی مرگ مینویسید معمولا تاثیرگذارتره که روی افکار و اعمال شاهدان تمرکز کنید. خیلی از خواننده‌ها می‌دونن از دست دادن یک محبوب چه حسی داره پس با بازمانده‌ها بیشتر احساس نزدیکی می‌کنن. خواننده‌ها قراره به اندازه‌ی بقیه (یا بیشتر) دلشون برای شخصیت مرده تنگ بشه، پس استفاده‌ی درستی ازش بکنید.

?|× مهمه که به خاطر بسپارید که مرگ به تنهایی به اندازه‌ی اتفاقات بعدش مهم نیست. آره، مرگ غم‌انگیزه، اما تماشای بازمانده‌ها که سعی می‌کنن به زندگی ادامه بدن و با احساساتی که از مرگِ اون آشنا دارن کنار بیان، خیلی غم‌انگیزتره. زیادی درگیر نشید که مرگ رو به شیوه‌ی غم‌انگیزی توصیف کنید، چون ممکنه لوس و کلیشه‌ای بشه. به‌جاش روی تاثیر مرگ بر بقیه‌ی شخصیت‌ها و طرح و لحن داستان تمرکز کنید.

?|× حالا بیاین درباره‌ی اصالت صحنه‌ی مرگ حرف بزنیم.

?|× وقتی درباره‌ی مرگ مینویسید مطمئن بشید چیزی که از مرگ توصیف می‌کنید در دنیای داستان واقع‌گرایانه‌ست. اگه واقع‌گرایانه ننویسیدش، می‌تونه تاثیر احساسی صحنه رو کم کنه. شما که نمی‌خواید کسی صحنه رو بخونه و فکر کنه چقدر دور از واقعیته.

?|× روش‌های بی‌شماری برای مرگ شخصیت وجود داره، پس امکانش نیست که من الان کل روش‌ها رو اسم ببرم. کار شماست که درباره‌ی مرگی که در نظر دارید تحقیق کنید که مطمئن بشید درست نوشتیدش. باید زمانی رو که طول می‌کشه تا شخصیت بمیره در نظر داشته باشید، اینکه آیا زخمی یا مریض شده، مرگ فاجعه‌آمیزه یا ناگهانی یا انتظارش می‌رفته.

?|× وقتی دارید تحقیق می‌کنید، فکر کنید که چه حسی داره اگه جای شخصیت بودید. چه اون بیمار باشه چه گلوله بخوره یا هرچیز دیگه. تحقیق شاید کار ناخوشایندی باشه اما برای اطمینان از درستی اون صحنه لازمه. توی یوتیوب کلی مصاحبه با مردم مختلف هست که به روش‌های مختلف آسیب دیدن، و شما می‌تونید از توصیفاتی که درباره‌ی تجربه‌هاشون می‌کنند کلی چیز یاد بگیرید.

☄|× همچنین مطمئن بشید که می‌دونید توی روش مد نظرتون چقدر طول می‌کشه تا شخصی بمیره و چگونه آسیب به اندام‌های دیگه می‌تونه زمانش رو کم کنه.

?|× تحقیق، کلیدِ اطمینان از اینه که صحنه‌ی مرگ صحیح و تاثیرگذاره.

 

[TELMA]

?|× چطور شخصیت اصلی رو بکشیم؟

?|× کشتن شخصیت اصلی مثل کشتن بقیه‌ی شخصیت‌ها نیست. داستان حول محور شخصیت اصلیه پس کشتنش واقعا مسئله‌ی بزرگیه.

?|× مثل بقیه‌ی شخصیت‌ها، توصیه می‌کنم مرگ رو واقع‌گرایانه، منطقی و بدون دراما و خاله‌زنکی‌بازی بنویسید که واکنش بقیه‌ی شخصیت‌ها منحصر به فرد خودشون باشه. هرچند درمورد شخصیت اصلی راحت باشید و پیازداغش رو زیاد کنید. اون قهرمان داستانه ها. مرگش نباید حوصله‌سربر باشه!

?|× قهرمان‌ها معمولا در انتهای داستان می‌میرند، پس داستان پس از مرگشون دیگه پتانسیل ادامه دادن نداره. شخصیت اصلی می‌تونه بره خودش رو برای دیگران فدا کنه، یا شرور قصه اون رو بکشه، یا ممکنه بر اثر سانحه یا بیماری‌ای ناتوان بشه. شاید قهرمانتون در تمام این مدت داشته می‌مرده و فقط سعی داشته پیش از مرگ به اهدافش برسه! داستان ممکنه بعد از اینکه بقیه‌ی شخصیت‌ها خداحافظیشون رو کردند ادامه داشته باشه یا دقیقا لحظه‌ای که قهرمان چشم‌هاش رو می‌بنده تموم بشه.

?|× البته لازم نیست تمام قهرمان‌ها در پایان پایان داستان بمیرند. می‌تونید در هر قسمتی که خواستید اون رو بکشید. بعد صحنه‌ای بنویسید که در اون شخصیت درجه دومی به راه قهرمان ادامه می‌ده و به هدف اون می‌رسه تا قصه رو به پایان برسونه.
(این یک نوع پیچش داستانی هم هست: https://t.me/benevis_s/6539 )
همچنین ادامه‌ی داستان می‌تونه درباره‌ی احساسات بقیه‌ی شخصیت‌ها و ادامه دادن زندگیشون بدون قهرمان باشه.

⚰|× حتما به شخصیت اصلی فضا و احساساتی رو که لایقشه بدید. مرگِ شخصیت اصلی باید بیشتر از همه پرتنش و مایه دلشکستگی باشه.

?|× کشتن شخصیت شرور داستان

?|× قبل از خوندن این بخش اول مطمئن بشید شخصیت شرور داستانتون رو خوب پردازش کردید و کلیشه‌ای و سطحی نیست. جنابانِ شرور یوهاهاها دیگه جذاب نیستند. اینکه شرور به خوبی ساخته و پرداخته بشه بار احساساتی صحنه‌ی مرگش رو افزایش خواهد داد.

?|× شرورها می‌تونن از بهترین شخصیت‌های داستان باشن، و خواننده‌ها ممکنه درست به اندازه‌ی قهرمان بهشون وابسته بشن. پس مرگشون هم باید همون‌قدر بار احساساتی داشته باشه. درسته، مرگ شرور یعنی قهرمان برده، اما به این معنی نیست که مرگش فاجعه‌بار نیست. شما می‌خواید خواننده احساسات درهمی از مرگ شرور داشته باشه، می‌خواید پیروزی قهرمان رو جشن بگیره و برای از دست رفتن شخصیتی خوب عزاداری کنه.

?|× مهم نیست که کی توی داستان می‌میره، همیشه اتفاق غم‌انگیزیه. درسته، شخصیت شرور شیطانی بود. احتمالا در طول داستان کارهای وحشتناک زیادی انجام داد. ممکنه حقیقتا نفرت‌انگیز بوده باشه، اما هنوز هم یه آدمه و همیشه مرگ یک انسان غم‌انگیزه.

?|× شرورها بی‌دلیل شرور نیستند. شاید شرور داستان با فاجعه، بیماری یا تنگ‌دستی روبه‌رو شده. شاید از ته قلبش باور داشته داره کار درست رو انجام می‌ده. شاید به خاطر کسِ دیگه‌ای مجبور شده شرور باشه. شاید گمراهش کردند، سرش شیره مالیدند، درکش نکردند. باید خواننده بدونه اشکالی نداره که به خاطر مرگ شرور ناراحت بشه.

?|× نوشتن درباره‌ی مرگ

?|× وقتی درباره‌ی چیزی مثل مرگ می‌نویسید، باید حواستون باشه چطوری می‌نویسیدش. مهم نیست چه کسی رو می‌کشید، لازمه تاثیر عظیمی رو که روی بقیه شخصیت‌ها داشته بنویسید. اگه شخصیت بامزه‌ای رو همین‌جوری بزنید بکشید، احتمالا شخصیت مورد علاقه‌ی یه نفر رو حذف کردید و وجودش رو خوار کردید. کسی خوشش نمی‌آد که شخصیت موردعلاقه‌اش بمیره، اما اگه اون بمیره و کسی براش عزاداری نکنه ممکنه علاقه‌شون رو به داستان از دست بدن.

?|× به زندگی‌های از دست رفته احترام بذارید، واقع‌گرایانه بنویسید، و بیش از همه حس همدلی رو برانگیزید. موفق باشید، نویسنده‌ها!