عکس مفهوم فاصله ی کانونی | فاصله ی کانونی در لنز

[Lindaw]

یکی از ویژگی‌های مهم در هر لنز دوربین عکاسی فاصله کانونی آن است که بر روی هر لنز با یک یا دو عدد مشخص می شود، اما این اعداد چه معنی دارد و در عکس های ما چه تاثیری می گذارد؟ در ادامه هر آنچه باید در مورد فاصله کانونی لنز دوربین بدانید آورده شده است. بعد از خواندن این مقاله در خواهید یافت برای خروجی که از دوربینتان توقع دارید چه لنزی باید تهیه کنید.

اشتراک گذاری مطلب در

• 
  
• 
  
• 
  
• 
  

فاصله کانونی چیست ️ | نحوه تشخیص فاصله کانونی لنز | فاصله کانونی دوربین - نورنگارReviewed by نورنگار on Apr 22Rating: 5.0فاصله کانونی چیست؟ چطور فاصله کانونی دوربین را تشخیص دهیم؟ هر فاصله کانونی برای چه نوع عکسی مناسب است؟ در این مقاله به این سولات پاسخ خواهیم دادیکی از ویژگی‌های مهم در هر لنز دوربین عکاسی فاصله کانونی آن است که بر روی هر لنز با یک یا دو عدد مشخص می شود، اما این اعداد چه معنی دارد و در عکس های ما چه تاثیری می گذارد؟ در ادامه هر آنچه باید در مورد فاصله کانونی لنز دوربین بدانید آورده شده است. بعد از خواندن این مقاله در خواهید یافت برای خروجی که از دوربینتان توقع دارید چه لنزی باید تهیه کنید.

فاصله کانونی یک لنز به این صورت تعریف می‌شود: فاصله ای بین مرکز نوری (optical center) و حسگر دوربین (image sensor) است، در زمانی که لنز روی بی نهایت فوکوس است.

مرکز نوری یک لنز، نقطه‌ای است درون لنز که در آن فرض می‌شود دو پرتو نور که از منابع مختلف داخل لنز آمده‌اند (دو خط آبی رنگ در عکس فوق)، با هم برخورد می‌کنند. فاصله کانونی کوتاه‌تر میدان دید عریض تری فراهم خواهند کرد ولی توانایی زوم را کاهش می‌دهند. و برعکس، فاصله‌های کانونی بلند‌تر میدان دید کوتاه‌تری به شما داده اما با زوم خیلی بیشتر. در دوربین‌های DSLR فاصله کانونی لنزهای قابل تعویض بر حسب میلیمتر اندازه‌گیری می‌شود و معمولا این عدد روی لنز نوشته شده‌است.

حتما بخوانید : چه لنزی برای من مناسب است؟

هنگامی که به قسمت استوانه‌ای شکل لنز خود نگاه می‌کنید، یک عدد نسبی می‌بینید (Lens ratio در عکس بالا) که بیانگر بیشترین اندازه دریچه دیافراگم لنز است. دریچه دیافراگم تعیین می‌کند که لنز چه میزان نور به حسگر دوربین می‌رساند. هر چه این عدد کوچک‌تر باشد، کیفیت لنز در روشنایی نیز بیشتر خواهد بود.

لنزهای زوم با کیفیت، برای فواصل کانونی متفاوت ضریب F ثابتی ارائه می‌دهند( به عنوان مثال f/2.8 در ۳۵ میلیمتر و f/2.8 در ۸۰ میلیمتری)؛ در حالی که در لنزهای با کیفیت کم‌تر، با بالا رفتن فاصله کانونی ضریب F هم تغییر می‌کند (مثلا f/3.5 در ۲۸ میلیمتر و f/5.6 در ۸۰ میلیمتری) ؛ و این یعنی بعد از زوم کردن لنز از حالت عریض به تله فوتو، حداقل یک پله نور را از دست داده اید. یک لنز با عدد f کمتر (با دریچه دیافراگم عریض‌تر) لنزی با کیفیت بالاتر به حساب می‌آید که به شما اجازه قدرت مانور بیشتری می‌دهد.

۱.لنز نرمال/استاندارد:‌
لنز نرمال لنزی است که فاصله کانونی آن بین ۵۰ میلی‌متر و یا ۸۰ یا ۱۰۰ میلی متر در ساختار ۳۵ میلی‌متری است.

ویژگی های تصویر:
پرسپکتیو در این لنز همانند چشم انسان است. اجزای صحنه نیز به طور معمولی قرار میگیرند. نه ریز و نه درشت.

این لنز مناسب برای عکاسی پرتره است مخصوصا برای فاصله کانونی ۸۵ تا ۱۰۰ میلی متر. چرا که ترکیب این لنز با دریچه دیافراگم باز یک تصویر با فوکوس کم و سوژه برجسته را به ما میدهد.

۲.لنز واید یا زاویه باز:
لنز واید انگل (wide angle lens) یا زاویه باز لنزی است که دارای فاصله کانونی کمتر از لنز نرمال است. تمام لنزهایی که عدد فاصله کانونی آنها زیر ۴۳ است، یعنی از حدود ۴۳ تا ۵ میلیمتر جزو این دسته از لنزها قرار می‌گیرند.

ویژگی تصویر:
عکاسی با این لنز اغراق در تصویر را به وجود می آورد.بهم ریختگی پرسپکتیو همراه با اعوجاج زیاد از ویژگی های این لنزهاست.در این لنز اجسام و موضوعات ریزتر، عمق میدان وضوح تصویر نیز زیاد است.

به خاطر دید وسیعی که ایجاد میکند در عکاسی طبیعت، شاخه ای از عکاس معماری و عکاسی فاین آرت کاربرد فراوانی دارد.

۳.لنزهای تله فوتو:‌
لنزهایی که فاصله کانونی آنها بین ۱۰۰ تا ۸۰۰ میلی متر جای دارند جز لنزهای تله فوتو محسوب می‌شوند.

ویژگی های تصویر:
فشردگی تصویر زیاد است و پرسپکتیو در این لنزها کم است.اجزای صحنه درشت تر نمایان میشوند. این لنزها عمق میدان وضوح کمی به تصویر می‌دهند.

برای عکاسی حیات وحش، پرتره، ورزشی و مستند بسیار مناسب هستند. در کل برای سوژه هایی که در فواصل دور قرار دارند بسیار ایده آل هستند. چرا که میتوانید به راحتی و با عمق میدان کم روی سوژه مورد نظر فوکوس کنید.

۴.لنز ماکرو:‌
فاصله کانونی در لنزهای ماکرو بین ۵۰ تا ۲۰۰ میلی‌متر می‌باشد.

ویژگی تصویر:

لنزهای ماکرو برای عکاسی از اجسام ریز یا عکاسی کلور آپ بسیار مناسب اند. این لنزها عکاس را قادر میسازد که روی سوژه مورد نظر در فاصله فوکوس ماکرو به خوبی فوکوس کند و عکس شارپ و واضحی را بدست آورد.

۵.لنز تله شیفت:
لنز‌های تیلت شیفت (Tilt shift lenses) یا لنز‌های با قابلیت تغییر زاویه لنز، به عکاس زمانی که در عمق میدان و پرسپکتیو محدودیت دارد کمک می‌کنند. حقه‌های نوری که این لنز‌ها به کار می‌برند به صورت دیجیتال قابل پیاده سازی نیستند پس هنگام عکس‌برداری از مناظر و بنا‌های معماری خاص، ضروری هستند.

مثلا وقتی از یک ساختمان بلند عکس می‌گیرید اگر دوربین را به سمت بالا بگیرید یک پرسپکتیو عمودی ایجاد می شود اما با بالا بردن لنز (Shifting) تصویر کل سوژه را خواهید داشت.

۶.لنز چشم ماهی یا fisheye:
فاصله کانونی در لنز چشم ماهی بین ۷ تا ۱۶ میلی‌متر متغییر است.

ویژگی های تصویر:
زاویه این لنز بسیار عریض است و میتواند با انحنا دادن به خطوط صاف عکس هایی خیلی عریض به عکاس بدهد. این لنز با ایجاد یک تصویر ۱۸۰ درجه ای عکس هایی به صورت محدب یا بیضوی ایجاد میکند.

۷ .لنز های دارای لرزشگیر تصویر:
لنز‌های تثبیت کننده تصویر (Image-Stabilization Lens) دارای سنسور‌های ثبات بخش ژیروسکوپی کوچک و المان‌های تصحیح کننده‌ی خطایی هستند (servo) که لرزش‌های دوربین را به صورت مداوم اصلاح خواهند کرد. این برای زمانی که به دلیل کم بود نور سرعت شاتر طولانی تری انتخاب می کنیم و باید لرزش ها حذف شوند بسیار مفید است. ادعا می‌شود که این لنزها کاربر را قادر می‌‌سازند که بین ۲ تا ۴ پله سرعت شاتر را پایین‌تر بیاورند (یعنی نوردهی بین ۴ تا ۱۶ برابر طولانی تر شود) و عکس همچنان شارپ باقی بماند.

۸.لنز زوم:
لنزهای زوم فاصله کانونی متغیری دارند و بسیار کاربردی هستند. برخی از این لنزها می‌تواند از یک لنز زاویه عریض تا یک لنز تله فوتو (مثلا ۲۴ تا ۳۰۰ میلیمتر) تغییر زاویه دهند پس دست شما برای ترکیب‌بندی کاملا باز خواهد بود. چیزی که در لنزهای زوم باید سبک و سنگین شود، دریچه دیافراگم است.

از آنجا که برای ساخت این لنز ها قطعات زیادی لازم است، توانایی محدودی در باز کردن دریچه دیافراگم و ورود نور دارند پس هنگام خریدن یک لنز زوم به این موضوع نیز فکر کنید.

 

[Lindaw]

بسیاری از افراد معنی فاصله کانونی لنز را به درستی درک نمی‌کنند. برخلاف چیزی که برخی افراد فکر می‌کنند، فاصله‌ی کانونی بعد فیزیکی لنز نیست و ربط کمی به اندازه‌ی کلی‌اش دارد. پس چیست؟ در این مطلب، به این سوال پاسخ می‌دهیم و راجع‌به فاصله‌ی کانونی مناسب برای سبک‌های عکاسی مختلف صحبت می‌کنیم.

اشتراک گذاری مطلب در

• 
  
• 
  
• 
  
• 
  

فاصله کانونی لنز | ️چه فاصل کانونی برای چه سبک عکاسی؟-مجله نورنگارReviewed by نورنگار on May 25Rating: 5.0چه فاصله کانونی برای چه نوع عکاسی؟ |طبقه‌بندی فاصله‌ی کانونی+میدان دید و فاصله‌ی کانونی معادل️مسائل مهم در ارتباط با فاصل کانونی در عکاسیبسیاری از افراد معنی فاصله کانونی لنز را به درستی درک نمی‌کنند. برخلاف چیزی که برخی افراد فکر می‌کنند، فاصله‌ی کانونی بعد فیزیکی لنز نیست و ربط کمی به اندازه‌ی کلی‌اش دارد. پس چیست؟ در این مطلب، به این سوال پاسخ می‌دهیم و راجع‌به فاصله‌ی کانونی مناسب برای سبک‌های عکاسی مختلف صحبت می‌کنیم.
تعریف فاصله کانونی لنز : نمی‌خواهم وارد یک بحث عمیق درباره‌ی فیزیک بشوم؛ فاصله‌ی کانونی در واقع همان خواص اپتیک لنز است. فاصله کانونی لنز ، فاصله‌ی بین مرکز اپتیکی لنز و حسگر دوربین است (به میلی‌متر). و با فوکوس دوربین روی بی‌نهایت مشخص می‌شود. لنزها با توجه به فاصله‌ی کانونی خود نامگذاری می‌شوند و می‌توانید این اطلاعات را روی بدنه آن‌ها پیدا کنید. برای مثال، یک لنز ۵۰ میلی‌متری دارای فاصله‌ی کانونی ۵۰ میلی‌متر است.

در تعریف فاصله کانونی لنز ، من به «مرکز اپتیکی» لنز اشاره کردم. ممکن است معنی آن را ندانید. لنز دوربین از یک قطعه شیشه ساخته نشده است بلکه ترکیبی از عناصر لنز و تعدادی عناصر دیگر است. این ترکیب به تمرکز نور و از بین بردن اعوجاج کمک می‌کند. محلی که تمام باریکه‌های نور در آن همگرا می‌شوند تا یک تصویر دقیق به وجود بیاورند، مرکز اپتیکی لنز نام دارد.

فاصله کانونی لنز در واقع یکی از ویژگی‌های لنز است؛ نه دوربین. منظورم این است که یک لنز ۵۰ میلی‌متری روی دوربین فول‌فریم، کراپ سنسور یا مدیوم فرمت همان ۵۰ میلی‌متر است و فرقی نمی‌کند. البته اندازه‌ی حسگر در میدان دید لنز/دوربین تاثیر دارد و کمی دیگر راجع‌به آن صحبت خواهیم کرد.

مسائل مهم
با این که تعریف فاصله کانونی لنز برای برخی افراد اهمیت دارد، چیزی نیست که به عنوان عکاس نیاز به یادگیری و حفظ آن داشته باشید. چیزی که مهم‌تر است، این است که بدانید فاصله کانونی لنز چه چیزی است. فاصله‌ی کانونی زاویه‌ی دید لنز را تعریف می‌کند. یعنی لنز چه میزان از صحنه‌ی مقابل ما را شکار می‌کند. و علاوه بر آن، این که سوژه‌ها در قاب چه میزان بزرگ خواهند شد. هر چه فاصله‌ی کانونی لنز بیشتر باشد، زاویه‌ی دید آن باریک‌تر است. سوژه‌ها با فاصله‌ی کانونی زیاد؛ بزرگ‌تر از زمانی هستند که با چشم‌مان آن‌ها را می‌بینیم.

از سوی دیگر، لنزهایی که فاصله‌ی کانونی کمی دارند، زاویه‌ی دید عریض‌تری دارند. به همین خاطر، عناصر در قاب کوچک‌تر از زمانی که آن‌ها را با چشم می‌بینیم نمایش داده خواهند شد.

نگاهی به این طراحی گویا بیندازید. طبق گفته‌های نیکون، لنز ۵۰۰ میلی‌متری آن با فاکتور f/5.6 زاویه‌ی دید ۵ درجه دارد؛ این در حالی است که لنز ۵۰ میلی‌متری آن با فاکتور f/1.4 زاویه‌ی دید ۴۶ درجه دارد. و در آخر، لنز ۲۰ میلی‌متری آن با f/1.8 زاویه‌ی دید ۹۴ درجه دارد. همان‌طور که می‌بینید، لنز ۵۰۰ میلی‌متری بخش کم‌تری از صحنه را گرفته است. و فقط بخشی از یک قایق کوچک در عکس افتاده است. اما لنز ۵۰ میلی‌متری زاویه‌ی دید عریض‌تری دارد. با ایستادن در همان مکان قبلی، می‌توانید بخش بیشتری از صحنه را بگیرید؛ مانند چند قایق و سنگ‌های دوردست. و با لنز ۲۰ میلی‌متری، می‌توانید تمام صحنه را در یک قاب بگیرید.

در سفر اخیرم به دریاچه تاهو به دو انسان برخوردم که در حال صخره‌نوردی بودند. با این که دوربینم روی سه‌پایه نبود، روی سنگ‌ها نشستم و تمام عکس‌ها را از همان یک نقطه گرفتم. دقت کنید که چگونه با زوم کردن روی صخره‌نوردها، عکس‌ها روی صحنه باریک شده‌اند. با فاصله‌ی کانونی ۲۵ میلی‌متر، به‌سختی می‌توان مردها را دید. اما در ۱۴۰ میلی‌متری می‌توانید حالت صورت صخره‌نورد را نیز ببینید. او ۳ متر دیگر بالا رفت و بعد جای دستش را از دست داد و از سنگ‌ها سر خورد و آرام به زمین بازگشت.

دوربین X-T2 + لنز XF16-55mmF2.8 R LM WR و عکس گرفته شده در ۲۵ میلی‌متری، ایزوی ۲۰۰، سرعت شاتر ۳۲۰/۱ و f/9.0

دوربین X-T3 + لنز XF50-140mmF2.8 R LM OIS WR و عکس گرفته شده در ۵۰ میلی‌متری، ایزوی ۱۶۰، سرعت شاتر ۵۵۰/۱ و f/6.4

دوربین X-T3 + لنز XF50-140mmF2.8 R LM OIS WR و عکس گرفته شده در ۸۷ میلی‌متری، ایزوی ۱۶۰، سرعت شاتر ۴۸۰/۱ و f/6.4

دوربین X-T3 + لنز XF50-140mmF2.8 R LM OIS WR و عکس گرفته شده در ۱۴۰ میلی‌متری، ایزوی ۱۶۰، سرعت شاتر ۴۵۰/۱، f/6.4

 

[Lindaw]

میدان دید و فاصله‌ی کانونی معادل با آن

دو عبارت «زاویه‌ی دید» و «میدان دید» معمولا به یک معنی به‌کار می‌روند. با این حال، همانطور که در بالا اشاره کردم، زاویه‌ی دید یک ویژگی اپتیکی لنز است. و با تغییر دوربین، تغییری نمی‌کند. میدان دید، نتیجه‌ی ترکیب لنز/دوربین است. میدان دید نه تنها به فاصله کانونی لنز بستگی دارد بلکه به اندازه‌ی حسگر دوربین نیز وابسته است.

دوربین فول‌فریم سنسوری دارد که به اندازه‌ی یک فیلم نگاتیو ۳۵ میلی‌متری (۳۶ میلی‌متر * ۲۴ میلی‌متر) است. دوربین‌های دیجیتال امروزی بسته به تولیدکننده و مدل دوربین، اندازه‌های سنسور (حسگر) متفاوتی دارند. سنسورهای کوچک‌تر از فول‌فریم، سنسورهای کراپ محسوب می‌شوند. این نامگذاری به این خاطر است که سنسورهای کوچک‌تر بخش کم‌تری از صحنه را می‌بینند و انگار که عکس را کراپ می‌کنند (می‌بُرند).

عبارت «فاصله‌ی کانونی تاثیرگذار» (که به آن فاصله‌ی کانونی ۳۵ میلی‌متری نیز می‌گویند) برای معادل‌سازی این است که دوربین با حسگر ۳۵ میلی‌متری چه چیزی را می‌گیرد. از آن‌جایی که اکثر افراد به استفاده از دوربین‌های ۳۵ میلی‌متری عادت کرده‌اند، یا حداقل آن‌هایی که چند تار موی خاکستری دارند، دوربین فول‌فریم به عنوان استاندارد برگزیده شد. فاصله‌ی کانونی معادل، تعریف فاصله کانونی لنز ی است که باید در دوربین فول‌فریم انتخاب کنید تا همان میدان دیدی را داشته باشید (با همان لنز) که در یک دوربین کراپ دارید. اینجا فاکتورهای کراپ وارد بازی می‌شوند. فاصله‌ی کانونی معادل، با ضرب مقدار فاصله کانونی لنز در فاکتور کراپ دوربین غیرفول‌فریم به دست می‌آید. دوربین‌های DX نیکون، فاکتور کراپ ۱.۵ دارند. دوربین‌های کنون EF-S فاکتورهای کراپ ۱.۶ دارند. دوربین‌های میکروی چهار-سوم، فاکتور کراپ ۲.۰ دارند و فاکتور کراپ سونی و پاناسونیک ۲.۷ است.

عکس زیر با لنز ۷۰-۲۴ میلی‌متری f/2.8 و با دوربین فول‌فریم نیکون D800 گرفته شده است. اگر دقیقا همین لنز را، با همین مقدار زوم، روی دوربین نیکون D500 (سنسور کراپ) می‌گذاشتم، باز هم یک لنز ۷۰-۲۴ میلی‌متری در فاصله‌ی ۴۴ میلی‌متری بود. اما از آنجایی که سنسور این دوربین کراپ است، میدان دید من کاهش می‌یافت و دقیقا همان منطقه را نمی‌دیدم. در این صورت فقط منطقه‌ای را می‌دیدم که با قرمز مشخص شده است. فاصله‌ی کانونی موثر من در دوربین D500، ۴۴ میلی‌متر در ۱.۵ یا ۶۶ میلی‌متر خواهد بود. به عبارتی، اگر می‌خواستم بخشی که با قرمز مشخص شده است را با دوربین D800‌ بگیرم، باید یک لنز با فاصله‌ی کانونی ۶۶ میلی‌متر انتخاب می‌کردم. البته می‌توانم لنز ۷۰-۲۴ میلی‌متری‌ام را از ۴۴ به ۶۶ میلی‌متر زوم کنم.

نیکون D800 + لنز۷۰-۲۴ میلی‌متری f/2.8 و عکس گرفته شده در ۴۴ میلی‌متری، ایزو ۲۰۰، سرعت شاتر ۲۰ ثانیه، f/22.0

طبقه‌بندی فاصله‌ی کانونی

لنزهای دوربین بسته به فاصله‌ی کانونی معادل‌شان به پنج دسته تقسیم می‌شوند. لنزهای سوپر واید فاصله‌ی کانونی کم‌تر از ۲۴ میلی‌متر دارند. آن‌ها عکس‌هایی با دید بسیار وسیع می‌گیرند. هر چند معمولا تصاویری از دنیا به دست می‌دهند که چندان طبیعی نیستند. استفاده از این لنزها سرگرم‌کننده است و عمق میدان زیادی دارند.



اگر از درون خانه و جاهای بسته زیاد عکس‌برداری می‌کنید، قطعا داشتن این لنزها را به شما توصیه می‌کنم.

نیکون D7000 + لنز ۱۰.۵ میلی‌متری و f/2.8 و عکس گرفته شده در ۱۰.۵ میلی‌متر، ایزوی ۲۰۰، سرعت شاتر ۵۰۰/۱، f/10.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۱۵ میلی‌متر

دوربین X-T3 + لنز XF10-24mmF4 R OIS و عکس گرفته شده در ۱۰ میلی‌متری، ایزوی ۱۶۰، سرعت شاتر ۰.۸ ثانیه، f/10.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۱۵ میلی‌متر



لنزهای واید فاصله‌ی کانونی معادل ۲۴ تا ۳۵ میلی‌متری دارند. این لنزها نیز دید وسیعی را می‌گیرند و معمولا برای عکس‌برداری از منظره یا معماری استفاده می‌شوند. وقتی از یک لنز واید استفاده می‌کنید، اضافه کردن کمی جزئیات پیش‌زمینه ایده‌ی بدی نیست. با این کار به بینندگان کمک می‌کنید به عکس شما وارد شوند.



از آن جایی که این لنزها عمق میدان بسیار زیادی دارند، همه‌ی سوژه‌ها (چه دور و چه نزدیک) را می‌توان فوکوس شارپ (با وضوح کرد) کرد.

دوربین نیکون D800 + لنز ۲۴-۷۰ میلی‌متری و f/2.8 و عکس گرفته شده در ۲۴ میلی‌متری، ایزوی ۱۰۰، سرعت شاتر ۲۰/۱، f/8.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۲۴ میلی‌متر

دوربین نیکون D800 + لنز ۲۴-۷۰ میلی‌متری و f/2.8 و عکس گرفته شده در ۲۴ میلی‌متری، ایزوی ۲۰۰، سرعت شاتر ۱۵/۱، f/11.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۲۴ میلی‌متر



لنزهای استاندارد فاصله‌ی کانونی بین ۳۵‌ میلی‌متر و ۷۰ میلی‌متر دارند. آن‌ها دنیا را بسیار شبیه به چیزی که چشم‌های ما می‌بیند، می‌گیرند. اعوجاج بسیار کمی را به‌وجود می‌آورند و به همین دلیل مورد علاقه‌ی عکاسان پرتره هستند.



یک ویژگی دیگر این لنزها توانایی آن‌ها در ایزوله کردن سوژه در پس‌زمینه است؛ چرا که از لنزهای واید عمق میدان بسیار کم‌تری دارند.



دوربین X-T2 + لنز XF35mmF2 R WR و عکس گرفته شده در ۳۵ میلی‌متری، ایزوی ۴۰۰، سرعت شاتر ۱۷۰۰/۱، f/2.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۵۳ میلی‌متر

دوربین X-T2 + لنز XF16-55mmF2.8 R LM WR و عکس گرفته شده در ۴۱.۴ میلی‌متری، ایزوی ۲۰۰، سرعت شاتر ۲۰۰/۱، f/4.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۶۲ میلی‌متر



فاصله کانونی لنز بین ۷۰ و ۳۰۰ میلی‌متر، لنز تله‌فوتو محسوب می‌شود. این لنزها عموما توسط عکاسان حیات وحش استفاده می‌شوند و به آن‌ها اجازه می‌دهند بدون دیده شدن به سوژه‌ی خود نزدیک شوند.



این لنزها حتی در دیافراگم‌های کوچک عمق میدان کمی نشان می‌دهند؛ به همین دلیل فوکوس کامل کردن، حیاتی است.

دوربین X-T2 + لنز XF50-140mmF2.8 R LM OIS WR و عکس گرفته شده در ۱۴۰ میلی‌متری، ایزوی ۱۶۰۰، سرعت شاتر ۵۰۰/۱، f/5.6، فاصله‌ی کانونی معادل = ۲۱۰ میلی‌متر

دوربین X-T3 + لنز XF50-140mmF2.8 R LM OIS WR و عکس گرفته شده در ۱۴۰ میلی‌متری، ایزوی ۱۶۰، سرعت شاتر ۲۵/۱، f/8.0، فاصله‌ی کانونی معادل = ۲۱۰ میلی‌متر



لنزهای سوپر تله‌فوتو فاصله‌ی کانونی بیش از ۳۰۰ میلی‌متر دارند. معمولا برای عکاسی از پرندگان و سوژه‌های کوچکی که در فاصله‌ی زیادی قرار دارند، استفاده می‌شوند. این لنزها می‌توانند بسیار بزرگ و سنگین باشند و ممکن است برای استفاده از آن‌ها به یک سه‌پایه نیاز باشد. همچنین بسیار گران هستند! لنز نیکون AF-S NIKKOR 800mm f/5.6E FL ED VR در زمان نوشتن این مقاله ۱۶.۳۰۰ دلار است!



خوشبختانه این روزها گزینه‌های ارزان‌تری هم وجود دارند که به عکاسان معمولی هم اجازه می‌دهند وارد دنیای عکس گرفتن از پرندگان شوند.

دوربین X-T3 + لنز XF100-400mmF4.5-5.6 R LM OIS WR و عکس گرفته شده در ۴۰۰ میلی‌متری، ایزوی ۴۰۰، ۲۸۰/۱، f/5.6، فاصله‌ی کانونی معادل = ۶۰۰ میلی‌متر

دوربین نیکون D7100 + لنز ۸۰-۴۰۰mm f/4.5-5.6 و عکس گرفته شده در ۴۰۰ میلی‌متری، ایزوی ۴۰۰، سرعت شاتر ۸۰۰/۱، f/5.6، فاصله‌ی کانونی معادل = ۶۰۰ میلی‌متر





تاکید می‌کنم که تمامی اعداد و ارقامی که به آن‌ها اشاره کرده‌ام برای دوربین‌های فول‌فریم بوده‌اند. اگر یک دوربین کراپ سنسور دارید، باید فاصله‌های کانونی معادل را با تقسیم این اعداد بر ۱.۵ یا ۲ یا فاکتور کراپ خود به دست بیاورید.

زوم یا پرایم؟

لنزهای پرایم یک فاصله کانونی لنز ثابت و معین دارند. اما لنزهای زوم فاصله‌ی کانونی متغیری دارند. برخی از لنزهای زوم محبوب ۳۵-۱۶ میلی‌متری، ۷۰-۲۴ میلی‌متری و ۲۰۰-۷۰ میلی‌متری هستند. یک لنز خوب برای سفر کردن، لنزی است که بازه‌های تله‌فوتو و واید را پوشش دهد؛ برای مثال لنز ۲۰۰-۱۸ میلی‌متری.



مزیت آن این است که نیازی نیست چند لنز با خود حمل کنید و یا هنگام عکاسی لنزهای خود را عوض کنید.



البته لنزهای زوم یک عیبی هم دارند. معمولا به اندازه‌ی لنزهای پرایم عکس‌های شارپ (با وضوح بالا) نمی‌گیرند. با این که تکنولوژی در حال پیشرفت است و این فاصله در حال از میان رفتن است، هنوز هم این مساله وجود دارد؛ به‌خصوص در لنزهای سوپرزوم مانند ۲۰۰-۱۸ میلی‌متری. یکی دیگر از معایب آن‌ها این است که معمولا دیافراگم بیشینه‌ی باریک‌تری از لنزهای پرایم دارند. یک لنز زوم ممکن است دیافراگم ثابت f/2.8 را داشته باشد، در حالی که یک لنز پرایم با همان فاصله‌ی کانونی بسیار بیشتر باز می‌شود و به نور بیشتری اجازه‌ی ورود می‌دهد.



همین نکته باعث می‌شود لنزهای پرایم در شرایط کم‌نور و تاریک، مطلوب‌تر باشند.

 

[Lindaw]

قدم اول : درک مفهوم فاصله کانونی

به فاصله ای که بین مرکز نوری لنز تا سنسور دوربین است فاصله کانونی گفته می شود که معمولا با میلی‌متر محاسبه می گردد . نگران نباشید قرار نیست وارد دنیای شیرین اعداد و ارقام فیزیک نور ها شوید ، آنچه برای عکاسی تاثیر کلیدی دارد پیرو یک قاعده ی کلی و ساده است : یک لنز با فاصله کانونی بالاتر ، زاویه دید بسته‌ تری دارد و لنزی دیگر با فاصله کانونی کمتر زاویه دیدی وسیع تری خواهد داشت. والسلام!

به طور کلی فواصل کانونی لنز ها بر سه نوع اند : “واید” ، “نرمال” و “تله”
لنز نصب شده روی یک دوربین فول فریم که فاصله کانونی 50 میلی متری دارد ، زاویه دید نرمال در اختیار شما می گذارد یعنی نه بسته و نه وسیع ، یعنی چیزی مشابه آنچه که با چشم خود می‌بینید. حالا هرچه عدد فاصله کانونی کم کنیم به فاصله کانونی وایدتر می رسیم و هرچه که عدد فاصله کانونی را از 50 بالاتر ببریم ، لنز تله‌تر خواهد بود.
قاعده ی قبلی بسیار کلی است و تنها افق دید شما را روشن و مفهوم می سازد .

اولین نکته کلیدی : که اگر عکسی که با لنز واید گرفته‌ شده را برش بزنید چه اتفاقی رخ می دهد ؟ به نتیجه ای دقیقاً مشابه آنچه که با زوم روی سوژه رخ می دهد ، می رسد .



قدم دوم : بررسی تاثیر فواصل کانونی مختلف بر تصویر

هرگز از لنز واید انتظار نداشته باشید که عکسی مشابه لنز تله به شما تحویل دهد . مثلا وقتی یک لنز ۳۵ میلی‌ متری روی دوربین خود نصب کرده اید ،شاید با نزدیک شدن به سوژه فقط بتوانید قابی مشابه تصویر لنز ۵۰ میلی‌متری در اختیار بگیرید ، اما در حقیقت تصویر شما ویژگی های تصویر یک لنز ۵۰ میلی‌متری را نخواهد داشت. چراکه در یک لنز واید نور از میدان دید وسیع‌ تری به سنسور راه پیدا می کند پس در نتیجه عمق پس‌ زمینه عکس بیشتر و در مقابل سوژه های موجود در پس زمینه کمی دورتر جلوه نمایی می کنند .

فاصله ی کانونی به روایت تصویر در عکس بالا مشخص است .
اتفاقی که در لنزهای تله عکس عموما رخ می دهد این است که به دلیل محدودیت میدان دید، نور با زاویه بسته‌ تر به سنسور راه پیدا می کند و اشیای در پس زمینه فشرده و نزدیک دیده می شوند .
دومین نکته کلیدی : بالاترین دقت تصاویر به واسطه ی فاصله کانونی نرمال و مقادیر نزدیک به آن ممکن است

اگر با لنز های واید عکس بگیرید ، حتی تا حدودی تغییر روی چهره هم دیده می شود یعنی ابعاد و نسبت‌ اعضای صورت تغییر می کند و از حالت عادی خارج می شود
سومین نکته کلیدی : استفاده از لنزهایی با فاصله کانونی نرمال و یا مقادیر بیشتر از آن تنها برای ثبت تصاویر پرتره توصیه می شود .

آیا اندازه سنسور هم تاثیری بر فاصله کانونی دارد ؟

بین عکاسان رایج است که یا از دوربین فول فریم استفاده کنید یا فاصله کانونی را در عددی مشهور به “کراپ فاکتور” یا “ضریب برش” ضرب کنید تا فاصله کانونی واقعی لنز بدست آید .
این عدد مشهور در دوربین‌ های کراپ دار (غیر فول‌فریم) کانن مقدار ۱.۶ و در دوربین‌ های کراپ دار نیکون مقدار ۱.۵ است.

چهارمین نکته کلیدی : فول فریم نبودن سنسور یعنی کاهش زاویه دید
کوچک‌تر بودن سنسور زاویه دید بسته را نتیجه می دهد ، دقیقاً مشابه شرایطی که شما همان تصویر را از همان فاصله اما به وسیله یک دوربین فول فریم ثبت کنید ، ولی نهایتا آن را برش بزنید.
تنها نتیجه ، بسته تر شدن زاویه دید است . در مقابل تغییر ابعاد و اعوجاج در لنزهای واید با برش خو*ردن تصحیح نمی شود .



آیا غیرفول فریم‌ها حرفه‌‎ای نیستند ؟

خیر . گرچه با آنکه فول فریم‌ها دوربین‌های حرفه‌ای هستند، اما بدین معنا نیست که همه‌ ی غیرفول فریم‌ ها دوربین‌های غیرحرفه‌ای نیستند .
تعداد زیادی از دوربین‌های کراپ‌دار هم جزو دوربین های حرفه‌ ای طبقه بندی می‌شوند که در مقایسه با فول فریم‌ها قیمت مناسب تر و اندازه جمع و جور تری دارند. از مزایای برجسته این دوربین‌ها این است که مجبور نیستید از لنزهای گران‌ قیمت فول فریم استفاده کنید.

علاوه بر این ، بسیاری از عکاسان حیات وحش استفاده از غیرفول فریم‌ ها را ترجیح می دهند ، چراکه کوچک‌ بودن سنسور سبب می‌شود فاصله کانونی در مقدار کراپ فاکتور ضرب شود و با بسته تر شدن زاویه دید تله لنز ها بتوانند فاصله دورتری را در مقایسه به آنچه که روی دوربین فول فریم و با همان لنز قابل ثبت است ، عکاسی کنند.



نتیجه کلی :

قبل از هر چیز بهتر است بدانید “هیچ فاصله کانونی به فاصله کانونی دیگر ارجحیت ندارد ” و آنچه میزان فاصله کانونی استاندارد را تعیین می‌کند، سوژه و هدف شما در عکاسی است . مثلا اگر قصد عکاسی پرتره داشته باشید و همزمان پس زمینه نیز برای شما در اولویت باشد، لنز واید انتخاب مناسب تری نسبت به لنز تله خواهد بود.