آموزشی کی گفته همهٔ پرانتزها کاما بشه؟!

[Sreanoosh]

کی گفته همهٔ پرانتزها کاما بشه؟!
​

در بازبینی متن به این جمله‌ها برخوردم:

جزء اول مربوط‌ به کیفیت خواب به‌طور ذهنی است که با یک پرسش، شمارهٔ ۹، مشخص می‌‌شود. جزء سوم مربوط‌ به مدت زمان خواب‌بودن است که با یک سؤال، شمارهٔ ۴، مشخص می‌‌شود.

وقتی متن اصلی را دیدم، متوجه شدم که عبارت «شمارهٔ ۹» و «شمارهٔ ۴» در پرانتز بوده‌اند و دوست ما پرانتزها را کاما کرده است؛ لذا با خواندن جملات گیج شدم. بارها و بارها خوانده‌ایم که مترادف یا معادل در پرانتز می‌آید؛ اما متأسفانه گاهی این نکته را فراموش می‌کنیم.
گاهی هم در صورت مترادف‌نبودن، لازم است جمله یا عبارت را از پرانتز درآوریم؛ ولی باید به‌نحوی ساختار جمله را تغییر دهیم که به خوانش آن لطمه‌ای نخورد و معنا را برساند. برای مثال، در این جمله، عبارت بین پرانتز اگر بین دو کاما بیاید، بدخوانی ایجاد می‌کند:

امیرالمؤمنین به خانهٔ پیغمبر آمدند. وقتی در کوبیده شد، ام‌سلمه (از جنس روایت پیداست که درکوبیدن بی‌موقع بوده باشد) تعجب کرد.

این عبارت باید به این صورت ویرایش شود:
امیرالمؤمنین به خانهٔ پیغمبر آمدند. وقتی در کوبیده شد، ام‌سلمه تعجب کرد. از جنس روایت پیداست که درکوبیدن بی‌موقع بوده است.

این‌هم کار یکی دیگر از ویراستارهاست:
در میان متکلمان اسلامی، گروهی، معتزله و شیعه، طرف‌دار عدل و اختیار شدند و گروهی دیگر، اشاعره، طرف‌دار جبر شدند.

این‌هم یک نمونهٔ دیگر:
تاس و همکاران دریافتند بروز ناتوانی در زنان، ۳۳٫۲ درصد از مردان ۱۹٫۷ درصد بیشتر بود و نسبت ناتوانی شدید نیز در زنان، ۳۵٫۹ درصد از مردان ۲۷٫۷ درصد بیشتر بود.

متن اصلی این‌طور بوده است:

تاس و همکاران دریافتند که بروز ناتوانی در زنان (٪۳۳٫۲) بیشتر از مردان (٪۱۹٫۷) بود و نسبت ناتوانی شدید نیز در زنان (٪۳۵٫۹) بیشتر از مردان (٪۲۷٫۷) بود.

منبع: virastaran