آرایه «کنایه» | انجمن کافه نویسندگان

Mr.Rad · 1/18/24

Mr.Rad · 1/18/24

کنایه

کنايه به معنی پوشيده سخن گفتن و ترک تصريح است ، و در اصطلاح علم بيان، ذکر ملزوم و اراده لازم است يعنی به کار بردن کلمه است، در معنی يکی از لوازم آن کلمه.

مثلاً : وقتی کسی در بحث با ديگری می گويد: " من چند پيراهن بيشتر از تو پاره کرده ام " به کنايه می گويد که: من بيشتر از تو عمر کرده ام و تجربهً بيشتری دارم، چون لازمهً پاره کردن پيراهن های بيشتر داشتن سن و سال بيشتر است.

همچنين وقتی می گويند: "او را به دنبال نخود سياه فرستاد." لازم معنی اين است که او را به دنبال چيزی ناياب و غير قابل دسترس فرستاده اند، و بسيار خواهد کوشيد و موفق به پيدا کردن آن نخواهد شد.

Mr.Rad · 1/18/24

کنايه هم در گفتار و مثلهای مردم رواج دارد و هم در شعر و نثر به فراوانی پيدا می شود.

نمونه های از اين کنايات که در ادبيات فارسی و در زبان مردم متداول است به قرار ذيل است:

آهن سرد کوفتن: کار بيهوده کردن

تخم در شوره افشاندن: کار بيهوده کردن.

گندم نمای جو فروش: حيله گر و فريبکار.

با حلوا حلوا گفتن دهن شيرين نمی شود: با سخن گفتن مشکل حل نمی شود و در عمل لازم است.

تا تنور گرم است بايد نان پخت: کار را بايد به موقعش انجام داد.

چشم و گوش بسته : بی اطلاع

پايت را به اندازهً گليمت دراز کن: حًدخودت را بشناس.

کمر بستن: آماده شدن.

اغلب مثالهای سائر نوعی کنايه هستند.

Mr.Rad · 1/18/24