مجسمهسازی چیست؟
مجسمهسازی شاخه ای از هنرهای تجسمی است که به شکل دادن اشیا با مصالح مختلف میپردازد. در واقع هنر مجسمهسازی فرایندی است که به خلق یک پیکر سهبعدی میانجامد؛ این حجم سهبعدی تندیس، پیکره و یا مجسمه نامیده میشود. در گذشته مجسمهسازی، تراشیدن و یا حجمدهی مصالحی مانند سنگ، فلز، چوب و گل بود اما امروزه با فرایندهای گوناگون و مصالح مختلفی اجرا میگردد. آثار هنری مختلف از دوران دور برجا ماندهاست. پیکرههای سنگی نسبت به سایر آثار هنری از دوام بهتری برخوردار بودهاند و آثار سنگی متفاوتی از دورانهای مختلف و اقوام گوناگون به جا ماندهاست در حالی که بیشتر آثار چوبی در گذر زمان از بین رفتهاست. یونانیان باستان پیکرهایی به شکل خدایان خود میساختند و در معابد قرار میدادند؛ مصریان نیز مجسمههایی برای مردگان خود میساختند و اقوام دیگر نیز هر یک مطابق با سنن و آئین خود اقدام به ساخت مجسمه میکردند. اگر چه ایرانیان از دیر باز در هنرهای گوناگون مهارت داشتهاند؛ ظاهرا مجسمهسازی پیش از اسلام و پس از آن در ایران رواج چندانی نداشتهاست. آثار کشف شده در ایران بسیار کم است و به چند مورد از دوره اشکانیان و ساسانیان محدود میگردد.انواع مجسمهسازی
پیکره را میتوان سهبعدی و یا نقش برجسته ساخت. مجسمه سهبعدی مستقل است و فضا اشغال میکند، در حالی که نقش برجسته بر روی زمینه متصل شده و کمی از سطح بیرون آمدهاست. مجسمهسازی را بر اساس مصالح ساخت میتوان دستهبندی نمود. در ادامه به معرفی رایجترین مصالح مجسمهسازی خواهیم پرداخت.مجسمهسازی با گل
مجسمهسازی با گل را میتوان سادهترین تکنیک مجسمهسازی دانست. شکلپذیری گل نسبت به سایر مصالح ساخت بیشتر است و از آنجا که دیرتر خشک میشود و امکان اصلاح کار وجود دارد، برای شروع مجسمهسازی ایدهآل است. رایجترین ماده برای مجسمهسازی با گل خاک رس است؛ معمولا از ابزار پلاستیکی و چوبی و کاردکهای مختلف برای مجسمهسازی با گل استفاده میشود.مجسمهسازی با گچ
در روش مجسمهسازی با گچ مخلوطی از گچ، سیلیس و آب تهیه میشود؛ طرح اولیه مدلسازی شده و با گچ قالبگیری میشود. هنگامی که مجسمه از قالب خارج شد با ابزار مناسب قطعات اضافه را جدا مینمایند و پس از سنبادهکاری و پرداخت مجسمه آماده میشود. مجسمهسازی با گچ برای ساخت پیکره، تندیس و احجام کاربرد زیادی دارد. شیوه مجسمهسازی با گچ مشابه شمعسازی و دیگر فرآیندهای قالبگیری است و به ابزار پیچیدهای نیاز ندارد.مجسمهسازی با چوب
چوب یکی از مرسومترین مواد اولیه برای ساخت تندیس است که به سادگی در دسترس قرار دارد. اگر چه برای مجسمهسازی با چوب میتوان از چوب انواع درختان استفاده نمود؛ بهتر است پیش از ساخت مجسمه به کاربرد و محل قرار گیری آن دقت نمود. چوب درختانی مثل گیلاس، گردو و کاج برای مجسمهسازی با چوب ایدهآل هستند چرا که حکاکی و پرداخت چوب این درختان ساده است و البته کار نهایی از زیبایی بیشتری برخوردار خواهد شد. در این شیوه معمولا یک طرح اولیه آماده میشود و سپس با ماژیک طرح را روی چوب پیادهسازی میکنند. در نهایت با تراشیدن قسمتهای اضافی اثر نهایی خلق میگردد. ابزار لازم برای مجسمهسازی با چوب در حقیقت همان ابزار رایج نجاری است و اگر تمایل دارید هنر مجسمهسازی با چوب را فرا بگیرید بهتر است ابزار آلات رایج مثل اره، مغار، سنباده و … را تهیه نمایید.مجسمهسازی با سنگ
در شیوه مجسمهسازی با سنگ بیشتر از سنگهای مرمریت و تراورتن استفاده میشود؛ خاصیت آهکی بودن این سنگها باعث برشپذیری بهتر آنها میگردد و هنرمند با تراشیدن قسمتهای اضافی حجم مورد نظر را روی سنگ ایجاد مینماید. مجسمهسازی با سنگ علاوه بر آثار هنری برای تزئین بناها نیز کاربرد دارد. از این تکنیک برای پیکر تراشی و ساخت تندیس استفاده میشود و هنرمندان ایتالیایی از پیشتازان این تکنیک در دنیا هستند. ابزارهایی مثل قلم، چکش و فرز سنگبری برای مجسمهسازی با سنگ ضروری هستند.آموزش مجسمهسازی
در کنار رشته مجسمهسازی که در دانشگاههای کشور برگزار میگردد، کلاسها و دورههای آموزشی مجسمهسازی نیز تحت عنوان کارگاه مجسمهسازی در سراسر کشور وجود دارد که به آموزش این هنر ارزشمند میپردازند. با مراجعه به هر یک از این مراکز میتوان مهارتهای لازم مجسمهسازی را فرا گرفت و از این هنر به عنوان یک کسب و کار بهرهبرداری نمود.
آخرین ویرایش توسط مدیر: