آلاشت، شهر ملی جاجیم

[ماه تی تیماه تی تی عضو تأیید شده است.]

❁به نام پروردگار جهانیان❁​

---

جاجیم بافی هنر برجسته‌ی روستای آلاشت از توابع سوادکوه در استان مازندران است. این هنر از زمان های گذشته به صورت سینه به سینه و نسل به نسل درون خانواده و از مادران به دختران منتقل می شده است. جاجیم دستبافت های است که اساساً به عنوان زیرانداز استفاده می شود و از نظر ضخامت حد میانیِ پارچه‌ی ضخیم و گلیم یا پلاس است.

 

[ماه تی تیماه تی تی عضو تأیید شده است.]

زنان هنرمند روستای آلاشت از دیرباز با اشتغال به تولید این زیراندازهای بسیار زیبا علاوه بر این که بخشی از اقتصاد خانواده را بر دوش داشتند، گونهای از ساختارهای اجتماعی از طریق روابط میان تولیدکنندگان مواد اولیه، و بافندگان این محصولات شکل داده بودند؛ این هنر در خردادماه 1397 به عنوان صنایع دستی شاخص روستای آلاشت نشان ملی دریافت کرد و یکی از مهمترین خصیصه های نیل به این جایگاه، علاوه بر پیشینه‌ی طولانی و کیفیت بالای تولیدات، تأمین تمامی مواد اولیه‌ی بافت این زیرانداز از منابع محلی وبومی بود به گونهای که نخ های مورداستفاده از پشم گوسفندان محلی تهیه می شد و سپس آنها را با استفاده از رنگ های گیاهی که فراوان در خطه‌ی شمالی ایران موجود است رنگ آمیزی می کردند.

 

[ماه تی تیماه تی تی عضو تأیید شده است.]

طرح ها و نقوش در این بافته‌ی رنگارنگ آلاشتی که به دلیل صادرات به چندین کشور اروپایی از شهرتی جهانی برخوردار است، تماماً ذهنی است که در میان آنها بیشتر نقوش هندسی و راه راه در رنگهای مختلف سبز، نارنجی، زرد، قهوهای، سفید و آبی به چشم می خورد. تار و پود در این بافته‌ی ذهنی باف می تواند پشمی باشد، اگر چه در برخی موارد از تار پنبه ای و پود پشمی نیز استفاده می شود.

 

[ماه تی تیماه تی تی عضو تأیید شده است.]

دستگاه بافندگی جاجیم آلاشت که در زبان محلی کرچال نام دارد، دارهایی مایل است که بافنده پشت آن می نشیند و پودهای رنگی را بر اساس نقشه‌ی ذهنی اش به کمک ماکو از میان تارها عبور می دهد و سپس با شانه‌ی چوبی آنها را می کوبد تا محکم شود. ابزارهای بافت در شهر ملی جاجیم یا جاجم معمولاً به زبان محلی خوانده میشوند که از میان آنها می توان به مَکو، وَرد، ماسره، پلیتی و نوارد اشاره کرد. امروزه علاوه بر زیرانداز می توان به سایر کاربردهای جاجیم آلاشت نیز اشاره کرد که از محبوبیت بسیار زیادی در میان خریداران این سوغات ارزشمند برخوردار است: رویه‌ی پشتی، سجاده، پتو و رویه‌ی کرسی.