● زیارت اهل بیت و یاران شهید امام حسین (ع) به خصوص با زیارتهایی که وارد شده است. شیخ طوسی آورده: روزه گرفتن در دهه اول محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تُربت بخورد. سید روایت کرده که روزه همه این ماه برتری و مزیت دارد و روزهی آن روزی که میگیرد او را از هر گناهی حفظ میکند.
● انجام مراسم عزاداری
● صلوات فرستادن بر امام (ع) و اصحاب ایشان
● مقتل خوانی
● شب زنده داری
● خواندن هزار مرتبه سوره توحید
● خواندن زیارت عاشورا معروفه
● خواندن زیارت وارث
● احیا گرفتن
● فرستادن هزار مرتبه لعنت بر قاتلان امام حسین (ع) و یارانشان
| اعمال روز اول |
●روزه گرفتن است که در روایت رَیان بن شبیب از امام رضا (ع) میفرمایند: هر که در این روز، روزه بدارد و خدا را بخواند خداوند دعای او را مستجاب کند چنانکه دعای زکریا را مستجاب نمود.
● از امام رضا (ع) نقل شده است که حضرت رسول (ص) روز اول محرم دو رکعت نماز میکرد و چون فارغ میشد دستها را بلند میکرد و این دعا را سه مرتبه میخواند:
از جمله اعمال شب دوم ماه محرم نمازی است که در دو رکعت اول بعد از سوره حمد، سوره انعام و در رکعت دوم بعد از سوره حمد سوره، سوره «یس» باید خوانده شود.
| اعمال روز دوم |
روزه در دهه اول ماه محرم از جمله مهمترین اعمالی بوده است که بر آن تاکید فراوانی شده استف یکی دیگر از اعمالی که مومنان بر انجام آن موظف شدهاند «حزن و اندوه» است که در روایات آمده است «امام رضا (ع)» در دهه ابتدایی ماه محرم بسیار اندوهگین بودند، ایشان به مومنان تاکید داشتند تا بر ظلمی که بر «سیدالشهداء (ع) » در صحرای کربلا صورت گرفته عزاداری کنند.
خواندن زیارت عاشورا ثواب بسیاری دارد، مداومت برخواندن بلند مدت این زیارت ارزشمند بوده و خواندن ۴۰ روز زیارت عاشورا علاوه بر تاثیرات روحی تاثیرات معنوی را در بر دارد و خواستههای فراوانی را از حاجتمندان برآورده میکند. مداومت بر خواندن زیارت عاشورا برای تمام عمر سبب میشود تا هنگامی که فرد مومن را در قبر بگذارند تمام اهالی آن قبرستان از عذاب دور شوند.
«امام صادق (ع) » فرمودند: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ عَلَی مَوَائِدِ اَلنُّورِ یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ فَلْیَکُنْ مِنْ زُوَّارِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ، هر کس دوست دارد روز قیامت، بر سر سفره های نور بنشیند باید از زائران امام حسین (ع) باشد.
«امام صادق (ع) » یکی از ائمه معصومین (ع) بودند که همواره مجالس عزاداری برای «امام حسین (ع) » برگزار میکردند و همواره شاگردان خود و مومنان را بر گریه برای «امام حسین (ع) » دعوت میکردند.
عمه بنگر پدر مـن
پدر تاج سر مـن
آمده کنج خرابه
شده قرص قمر مـن
سر خونین پدر تا که ب*غل میگیرم
تا سحر منتظرم کی بشود میمیرم!
| بیقراری رقیه {س} |
حضرت رقیه که بیتابی و بیقراری پذرش را می کند و می خواهد هر چه زودتر به سوی پدر روانه شود. روز سوم محرم را به روز حضرت رقیه نامگذاری کرده اند. روزی که در آن یک بزرگ بانوی کودک بار یتیمی را به دوش می کشد. رقیه که سه چهار سال بیشتر از عمرش را در کنار پدر نبود اکنون داغ پدر را بر دل می کشاند.
سرنوشت غمبارش در کنار حماسه کربلا، دل خون شیعیان میکند، رقیه بابا، فقط سه چهار سال از عمر کوتاه خویش را در ناز و نوازش پدر گذارنده بود و یکباره در روز عاشورا این دختر آل طه، طعم یتیمی را میچشد، خداحافظی سوزناک با پدر، سیلی خوردن از دشمنان، آتش گرفتن خیمهها، فرو رفتن تیغها در پا، فرار از سم اسبان، همه و همه چقدر برای یک دختر بچه قابل تحمل است؟!
روز سوم محرم، روز رقیه حسین(ع) است، رقیهای که همراه با برادر کوچکش علی اصغر حماسه بزرگی را در جهان ثبت کردند تا نامشان در صف اول مریدان امامت ثبت شود، درود بیکران خداوند بر کودکی که بدنش در اثر تازیانه کبود شده بود و درود خدا به آن هنگامی که با دیدن پدر جان از بدنش خارج شد.
عصر عاشوراست، دشمنان برای غارت خیمهها هجوم آوردهاند، کودکان اهلبیت علیهمالسلام بر اثر تشنگی در خطر هلاکت هستند، هنگامی که آب را برای رقیه (س) میبرند، آن حضرت ظرف آب را گرفت و دوان دوان به سوی قتلگاه حرکت کرد، یکی از سپاهان دشمن پرسید «کجا میروی؟»، حضرت رقیه (س) فرمود «بابایم تشنه بود، میخواهم او را پیدا کنم و برایش آب ببرم»، او گفت «آب را خودت بخور، پدرت را با ل*ب تشنه شهید کردند!»، حضرت رقیه (س) در حالی که گریه میکرد، فرمود «پس من هم آب نمیآشامم».
| تشنگی رقیه {س} |
فاطمه کفیل استاد تاریخ جامعةالزهرا(س) در خصوص تشنگی حضرت رقیه در روز عاشورا به دو روایت اشاره میکند و میگوید: هنگامی که امام حسین علیهالسلام در لحظات آخر رقیه را در آغوش میگیرد و ل*بهای خشکیده نازدانهاش را میبوسد، در این هنگام رقیه به پدرش میگوید «العطش العطش، فان الظما قد احرقنی»؛ «بابا بسیار تشنهام، شدت تشنگی جگرم را آتش زده است»، امام حسین (ع) به او فرمود «کنار خیمه بنشین تا برای تو آب بیاورم»، آن گاه امام حسین(ع) برخاست تا به سوی میدان برود، باز هم رقیه(س) دامن پدر را گرفت و با گریه گفت «یا ابه این تمضی عنا؟»؛ «بابا جان کجا میروی؟ چرا از ما بریدهای؟»، امام (ع) یک بار دیگر او را در آغو*ش گرفت و آرام کرد، این نشان از رابطه عمیق عاطفی بین حضرت رقیه علیهاالسلام و اباعبداللهالحسین علیهالسلام دارد، با توجه به اینکه رقیه مادر نداشت و مادرش از دنیا رفته بود.
از پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «هر كس در این روز روزه بگیرد، خداوند دعایش را اجابت كند.» در آن روز سپاه عمر بن سعد وارد كربلا شد.