به نام خدا
چکیده‌ای از کتاب چگونه می‌توان داستان نویس شد
اثر جمال میرصادقی
چکیده‌ای از کتاب چگونه می‌توان داستان نویس شد
اثر جمال میرصادقی
اختصاصی ~ کتاب چگونه می‌توان داستان نویس شد اثر جمال میرصادقی~
- نویسنده موضوع گُمانْ
- تاریخ شروع
1. تعریف و هدف داستان‌نویسی
• داستان روایتی از زندگی انسانی‌ست با هدف برانگیختن احساس، تفکر و تصویرسازی در ذهن مخاطب.
• داستان‌نویس کسی‌ست که از مشاهده، تأمل، و تخیل، جهان تازه‌ای می‌سازد.
2. عناصر اصلی داستان
الف. پیرنگ (Plot)
• طرح یا نقشه‌ی داستان است؛ توالی حوادث با پیوند منطقی.
• باید کنش، گره، اوج و گره‌گشایی داشته باشد.
ب. شخصیت (Character)
• شخصیت باید زنده و متقاعدکننده باشد.
• شخصیت‌ها باید هدف، کشمکش درونی/بیرونی و تحول داشته باشند.
• به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: ایستا و پویا.
پ. زاویه دید (Point of View)
• انتخاب نوع راوی در داستان:
• اول شخص (من)
• سوم شخص محدود
• سوم شخص دانای کل
• زاویه دید تأثیر زیادی در انتقال تجربه و فاصله‌ی عاطفی با مخاطب دارد.
ت. زمان و مکان (Setting)
• زمان داستان (گذشته، حال، آینده) و مکان (واقعی یا خیالی) باید باورپذیر و مرتبط با فضا و حال و هوای داستان باشند.
3. شیوه‌های روایت و بیان
• زبان داستان باید طبیعی، متناسب با شخصیت‌ها و فضا باشد.
• نشان دادن (Showing) مهم‌تر از گفتن (Telling) است.
• توصیف، گفت‌وگو و کنش باید در خدمت پیش‌برد داستان باشند.
4. خلاقیت و تخیل
• نویسنده‌ی واقعی از دل واقعیت‌ها، داستان می‌سازد؛ با تخیل هدایت‌شده و عینی.
• داستان نباید صرفاً گزارشی از زندگی باشد، بلکه بازآفرینی معنا و احساس در دل وقایع است.
5. تمرین و فرآیند یادگیری
• نویسنده با تمرین مستمر و بازنویسی مداوم رشد می‌کند.
• خواندن داستان‌های خوب، تحلیل آن‌ها و بازنوشتنشان یکی از بهترین روش‌های یادگیری است.
6. داستان کوتاه
• داستان کوتاه باید متمرکز، موجز و دارای یک مفهوم یا حس محوری باشد.
• باید از حشو، توضیح اضافی و توصیف‌های بی‌ربط پرهیز کرد.
7. بازنویسی و ویرایش
• اولین نسخه، غالباً خام است؛ بازنویسی، جوهر نویسندگی است.
• هر داستان باید چندین بار با نگاه منتقدانه بازنویسی شود.
8. ویژگی‌های نویسنده‌ی خوب
• مشاهده‌گر دقیق
• حساس نسبت به جزئیات زندگی
• آشنا با زبان و ابزار نوشتن
• دارای پشتکار و نظم ذهنی
• توانمند در بازنگری و اصلاح خود
جمع‌بندی:
کتاب «چگونه می‌توان داستان‌نویس شد» نه تنها اصول تکنیکی داستان‌نویسی را توضیح می‌دهد، بلکه بر ذهنیت، اخلاق کاری و نگاه عمیق نویسنده به زندگی تأکید دارد. جمال میرصادقی باور دارد که نویسندگی بیش از هر چیز، راهی برای درک بهتر خود و جهان است؛ و تمرین، پشتکار و صداقت، کلیدهای راه‌اندازی این مسیرند.
• داستان روایتی از زندگی انسانی‌ست با هدف برانگیختن احساس، تفکر و تصویرسازی در ذهن مخاطب.
• داستان‌نویس کسی‌ست که از مشاهده، تأمل، و تخیل، جهان تازه‌ای می‌سازد.
2. عناصر اصلی داستان
الف. پیرنگ (Plot)
• طرح یا نقشه‌ی داستان است؛ توالی حوادث با پیوند منطقی.
• باید کنش، گره، اوج و گره‌گشایی داشته باشد.
ب. شخصیت (Character)
• شخصیت باید زنده و متقاعدکننده باشد.
• شخصیت‌ها باید هدف، کشمکش درونی/بیرونی و تحول داشته باشند.
• به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: ایستا و پویا.
پ. زاویه دید (Point of View)
• انتخاب نوع راوی در داستان:
• اول شخص (من)
• سوم شخص محدود
• سوم شخص دانای کل
• زاویه دید تأثیر زیادی در انتقال تجربه و فاصله‌ی عاطفی با مخاطب دارد.
ت. زمان و مکان (Setting)
• زمان داستان (گذشته، حال، آینده) و مکان (واقعی یا خیالی) باید باورپذیر و مرتبط با فضا و حال و هوای داستان باشند.
3. شیوه‌های روایت و بیان
• زبان داستان باید طبیعی، متناسب با شخصیت‌ها و فضا باشد.
• نشان دادن (Showing) مهم‌تر از گفتن (Telling) است.
• توصیف، گفت‌وگو و کنش باید در خدمت پیش‌برد داستان باشند.
4. خلاقیت و تخیل
• نویسنده‌ی واقعی از دل واقعیت‌ها، داستان می‌سازد؛ با تخیل هدایت‌شده و عینی.
• داستان نباید صرفاً گزارشی از زندگی باشد، بلکه بازآفرینی معنا و احساس در دل وقایع است.
5. تمرین و فرآیند یادگیری
• نویسنده با تمرین مستمر و بازنویسی مداوم رشد می‌کند.
• خواندن داستان‌های خوب، تحلیل آن‌ها و بازنوشتنشان یکی از بهترین روش‌های یادگیری است.
6. داستان کوتاه
• داستان کوتاه باید متمرکز، موجز و دارای یک مفهوم یا حس محوری باشد.
• باید از حشو، توضیح اضافی و توصیف‌های بی‌ربط پرهیز کرد.
7. بازنویسی و ویرایش
• اولین نسخه، غالباً خام است؛ بازنویسی، جوهر نویسندگی است.
• هر داستان باید چندین بار با نگاه منتقدانه بازنویسی شود.
8. ویژگی‌های نویسنده‌ی خوب
• مشاهده‌گر دقیق
• حساس نسبت به جزئیات زندگی
• آشنا با زبان و ابزار نوشتن
• دارای پشتکار و نظم ذهنی
• توانمند در بازنگری و اصلاح خود
جمع‌بندی:
کتاب «چگونه می‌توان داستان‌نویس شد» نه تنها اصول تکنیکی داستان‌نویسی را توضیح می‌دهد، بلکه بر ذهنیت، اخلاق کاری و نگاه عمیق نویسنده به زندگی تأکید دارد. جمال میرصادقی باور دارد که نویسندگی بیش از هر چیز، راهی برای درک بهتر خود و جهان است؛ و تمرین، پشتکار و صداقت، کلیدهای راه‌اندازی این مسیرند.