سارا مرتضوی
مدیر آزمایشی تالار سرگرمی
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایـشی تالار
تیمتعیینسطح
رمانخـور
نویسنده افتخاری
با بازگشت پرقدرت متاورس در سال ۲۰۲۵ و ترکیب آن با فناوریهای نوظهوری مثل هوش مصنوعی و واقعیت افزوده، موج تازهای از سرمایهگذاری در دنیا آغاز شده است. شرکتهایی مانند Meta (فیسبوک سابق)، مایکروسافت و حتی استارتآپهای آسیایی به دنبال ایجاد دنیایی مجازی هستند که در آن کار، آموزش، تجارت و سرگرمی در یک بستر واحد انجام میشود.
در ایران، هرچند زیرساختهای فنی و اینترنت پرسرعت هنوز کامل نیست، اما پتانسیل بالایی برای ورود به این بازار دیجیتال وجود دارد. جوانان ایرانی در زمینه طراحی سهبعدی، برنامهنویسی و تولید محتوا توانایی بالایی دارند و همین موضوع باعث شده چند استارتآپ داخلی وارد حوزه «متاورس فارسی» شوند. برخی از این پروژهها حتی در حال ساخت فضاهای مجازی برای برندهای ایرانی و آموزش از راه دور هستند.
اما مسیر توسعه متاورس در ایران بدون مانع نیست. نبود قوانین مشخص برای مالکیت دیجیتال، محدودیت در پرداختهای رمزارزی، و ضعف در امنیت سایبری از مهمترین چالشهای این حوزه محسوب میشود. علاوه بر این، نگرانیهای اخلاقی و فرهنگی درباره حضور در دنیایی مجازی و هویتسازی دیجیتال نیز مطرح است.
با وجود این موانع، کارشناسان معتقدند بازار متاورس میتواند تا سال ۲۰۳۰ سهم قابلتوجهی در اقتصاد دیجیتال ایران داشته باشد، بهویژه در حوزههایی مثل آموزش مجازی، املاک دیجیتال، تبلیغات و گردشگری مجازی. اگر سیاستگذاران، زیرساخت و قوانین لازم را فراهم کنند، متاورس میتواند به یکی از موتورهای اصلی رشد فناوری در کشور تبدیل شود — همانطور که اینترنت در دهه ۱۳۸۰ چنین نقشی داشت.
در ایران، هرچند زیرساختهای فنی و اینترنت پرسرعت هنوز کامل نیست، اما پتانسیل بالایی برای ورود به این بازار دیجیتال وجود دارد. جوانان ایرانی در زمینه طراحی سهبعدی، برنامهنویسی و تولید محتوا توانایی بالایی دارند و همین موضوع باعث شده چند استارتآپ داخلی وارد حوزه «متاورس فارسی» شوند. برخی از این پروژهها حتی در حال ساخت فضاهای مجازی برای برندهای ایرانی و آموزش از راه دور هستند.
اما مسیر توسعه متاورس در ایران بدون مانع نیست. نبود قوانین مشخص برای مالکیت دیجیتال، محدودیت در پرداختهای رمزارزی، و ضعف در امنیت سایبری از مهمترین چالشهای این حوزه محسوب میشود. علاوه بر این، نگرانیهای اخلاقی و فرهنگی درباره حضور در دنیایی مجازی و هویتسازی دیجیتال نیز مطرح است.
با وجود این موانع، کارشناسان معتقدند بازار متاورس میتواند تا سال ۲۰۳۰ سهم قابلتوجهی در اقتصاد دیجیتال ایران داشته باشد، بهویژه در حوزههایی مثل آموزش مجازی، املاک دیجیتال، تبلیغات و گردشگری مجازی. اگر سیاستگذاران، زیرساخت و قوانین لازم را فراهم کنند، متاورس میتواند به یکی از موتورهای اصلی رشد فناوری در کشور تبدیل شود — همانطور که اینترنت در دهه ۱۳۸۰ چنین نقشی داشت.