شاید بتوان گفت که آفریقا بکرترین و دست نخورده ترین مکان دنیا است و هنوز هم چیزهای زیادی در آن یافت می شود که از قرن ها پیش دیگر در سایر نقاط جهان یافت نمی شوند.
به گزارش سرویس فضای مجازی خبرگزاری صدا و سیما؛ در قاره ی شگفت انگیز آفریقا هنوز هم قبایلی وجود دارند که بدور از هیاهوی دنیای مدرن اطرافشان، هنوز هم همان سنت های قدیمی خود را انجام می دهند که از نظر انسان امروزی بسیار بدوی و غیرقابل باور خواهد بود.
مردم قبایل سنتی آفریقا کارهای باورنکردنی و غریب فراوانی انجام میدهند، از تغییر دادن شکل عضو های بدن به گونه های فاجعه بار گرفته تا ازدواج های باورنکردنی. در تمامی آفریقا، جوامع قبیله ای سنت هایی را اجرا میکنند که فرهنگ هایشان را شکل داده اند، سنت هایی که در طول قرن ها و ممکن است حتی یک میلیون سال شکل گرفته اند.
در ادامه ی این مطلب می خواهیم شما را با چند سنت جالب و باور نکردنی که هنوز در میان قبایل آفریقایی وجود دارند آشنا کنیم.
قبیله ای به نام «لاتووکا» (Latwoka) در سودان رسم بسیار عجیبی برای ازدواج دارند. اگر پسری قصد ازدواج با دختری را داشته باشد او را میدزدد! بعد از دزدیدن دختر، بزرگان فامیل پسر نزد پدر دختر رفته و از او درخواست کمک به دخترش را میکنند. اگر پدر دختر با ازدواج موافق بود، به عنوان نشانه موافقتش آن پسر را کتک میزند! و اگر موافق نبود پسر دزد به زور با دخترش ازدواج میکند!
در انتهای فصل بارندگی در نزدیکی رودخانه ی چاد در شمال نیجر، مردم قبیله ی «وودابی» «Wodaabe» برای برگزاری جشن «کیور سالی» «Cure Salee» یا «جشنواره ی صحرا نشین ها» دور هم جمع میشوند. در این جشنواره مسابقه ای به نام «گِرِوول» «Gerewol» برگزار میگردد که در آن مردان در اساسی زیبایی با هم رقابت میکنند.
در این مسابقه مردان جوان «بخصوص دامداران» با آرایش کامل، زیورآلات و برترین لباس هایی که دارند کنار هم میایستند تا داوران زن زیباترین انها را گزینه کنند. دندان ها و چشم های سفید طرفداران بیشتری دارند از این رو مردهای جوان تا جایی که میتوانند پوزخند میزنند و دهان و چشم هایشان را به شکلهای گوناگون باز میکنند تا نظر داوران را جلب کنند.
اعضای قبیله ی ماسایی در کنیا و تانزانیا تف کردن را روشی برای ابراز کردن دعای خوشبختی می دانند. مردان با ریختن آب دهان خود روی بدن نوزادان برای او آرزوی خوشبختی می کنند و بر این باورند که اگر این کار را نکرده و یا با روش های دیگر تولد او را تبریک بگویند بدون شک آن بچه نفرین شده خواهد شد. جنگجویان ماسایی نیز قبل از دست دادن با بزرگان قبیله ی خود آب دهانشان را کف دست خود می ریزند.
در قبیله ی گیو در ساحل عاج هر زن یک خانه ی کوچک دارد که همراه با کودکان خود و تا زمانی که به اندازه ی کافی بزرگ شدند در آن زندگی می کند. فرزندان هیچ گاه با پدر خود زندگی نمی کنند و وقتی که به اندازه ی کافی بزرگ شدند از پیش مادر نیز رفته و زندگی خود را دنبال می کنند.
زنان قبیله ی نیمه صحرا نشین «هیمبا» «Himba» در شمال نامیبیا به دلیل موها و رنگ قرمز صورت خود مشهور میباشند. این ظاهر در اثر بهره گیری ی هر روزه از ماده ای به نام «اوتجیزه» «Othize» روی صورت و موها که خمیری ساخته شده از ترکیب کره، چربی و خاک رس هست بدست میآید.قبلاً تصور بر این بود که این ماده برای حفاظت در برابر اشعه ی آفتاب و دور کردن حشرات موذی بهره گیری میشود اما زنان قبیله ی هیمبا گفته اند که این ماده کاربرد کاملاً آرایشی دارد که منطقی به نظر میرسد زیرا اینکار در بین مردان قبیله دیده نمیشود.
در دره ی «اومو» در اتیوپی قبیله ای وجود دارد که دامداران هر از گاهی در مراسمی خاص از روی گاوهای خود می پرند. مردان جوان قبیله ی «هامار» «Hamar»، مردانگی خود را با پریدن از روی گاوها و در واقع دویدن روی پشت این گاوها اثبات میکنند در حالیکه باید کاملاً بره*نه باشند.هدف چیست؟ این مراسم به معنای رسیدن به بلوغ هست و افراد جوان وقتی که توانستند چهار بار از روی این گاوها عبور کنند میتوانند ازدواج نمایند. لغزش و افتادن از روی گاوها میتواند باور مردم قبیله در مورد مرد بودن فرد را به شدت خدشه دار کرده و عواقب ناگواری برای وی در پی داشته باشد.
در دره ی «اومو» در اتیوپی قبیله ای وجود دارد که دامداران هر از گاهی در مراسمی خاص از روی گاوهای خود می پرند. مردان جوان قبیله ی «هامار» «Hamar»، مردانگی خود را با پریدن از روی گاوها و در واقع دویدن روی پشت این گاوها اثبات میکنند در حالیکه باید کاملاً بره*نه باشند.هدف چیست؟ این مراسم به معنای رسیدن به بلوغ هست و افراد جوان وقتی که توانستند چهار بار از روی این گاوها عبور کنند میتوانند ازدواج نمایند. لغزش و افتادن از روی گاوها میتواند باور مردم قبیله در مورد مرد بودن فرد را به شدت خدشه دار کرده و عواقب ناگواری برای وی در پی داشته باشد.
در مناطق «کیپ شرقی» در آفریقای جنوبی، مردان جوان قبیله ی «خوسا» «Xhosa» با رسیدن به سن بلوغ در مراسمی به نام «اولوالوکو» «Ulwaluko» شرکت میکنند. این مردان جوان که به انها «آباخوتا» «Abakhwetha» گفته میشود ابتدا بدون بی حس کردن ختنه شده و سپس در حالیکه در یک پتو پیچیده شده اند و صورتشان با گل پوشانده شده همراه با مقدار کمی آذوقه باید دهکده را ترک کرده و به سمت جنگل میروند.
این افراد باید به مدت ۲ ماه دور از منزل و در داخل سازه ای که توسط افراد بالغ روستا برای اینکار ساخته شده هست مانده و بتوانند امورات خود را بگذرانند. بعد از پایان دو ماه اقامت در جنگل آنها به روستا بازگشته و دیگر عنوان «پسر» به آنها اطلاق نمیشود. در ادامه پتوی دیگری که متفاوت از قبلی هست به آنها داده خواهد شد. این مراسم اجباری بوده و انتقاداتی به خشونت و سختی آن وجود دارد.
مردم قبیله ی «سان» «San» در کشورهای بوتسوانا، آنگولا و نامیبیا در جنوب آفریقا سکونت دارند و بعضی انها را قدیمی ترین ساکنان زمین میدانند. شیوه ی شکار دسته جمعی انها هزاران سال قدمت دارد و رقصی دیدنی نیز با این مراسم همراه هست که از آن با نام «رقص شفابخش» یاد میشود.بر اساس مطالعات تاریخی در این مراسم که یک شب تمام ادامه دارد تمامی افراد قبیله شرکت میکنند و در آن افراد سالمند و درمانگران قبیله دور آتش می رقصند.
در واقع افراد قبیله پشت سر این افراد می رقصند، آوازهای مخصوص میخوانند و نفس نفس میزنند تا اینکه به حالت خلسه وارد شوند. این روش باعث میشود که با ارواح نیاکان و مردگان خود رابطه برقرار کنند و کسانی که بیمار میباشند نیز از این طریق شفا پیدا میکنند.این سنت در حال از بین رفتن هست و در بعضی از جوامع سان این مراسم تنها برای توریست ها برگزار میشود زیرا آنها به اجبار از تمامی قلمروهای قدیمی شان کوچ داده شده اند و دیگر نمیتوانند مراسم شکار را برگزار کنند.
قبیله ی «توارِگ» «Tuareg» تنها قبیله ای هست که در آن مردها به جای زن ها از روپوش و نقاب بهره گیری میکنند. این روپوش که «تانگلماست» «Tangelmust» نام دارد در واقع یک سربند آبی رنگ هست که تا هشت متر نیز طول دارد و در سر و صورت پیچیده میشود. این سربند برخلاف شکل ظاهری خود با سربند مسلمانان کاملاً تفاوت داشته و اگر چه از آن برای محافظت در برابر آفتاب و طوفان شن بهره گیری میشود بلکه مردان قبیله در شب نیز آن را بر سر دارند، و حتی در حین غذا خوردن. مردان صورت خود را نیز با همین سرپوش در برابر افراد غریبه و زنان می پوشانند در حالیکه زنان اجباری برای پوشاندن صورت خود در این مورد ندارند.
باید بگوییم که فرهنگ چیز اثبات و تغییر ناپذیری نیست و جوامع گوناگون همواره عناصر و سنت های جدیدی را به فرهنگ خود اضافه میکنند. برای مثال قبیله ی «داسانِچ» «Dassanech» در دره ی اومو در اتیوپی و در مرز کنیا از انواع زباله ها و به خصوص در بطری بعنوان زیورآلات بهره گیری میشود. زنان قبیله این درهای بطری را به سربندهای پرسرو صدا و جذاب تبدیل میکنند. بعضی دیگر از زنان نیز از ساعتهای شکسته و بدلیجات بهره گیری میکنند تا به چشم آمده و جلب دقت کنند. بدین ترتیب شانس ازدواج کردن آنها افزایش پیدا خواهد کرد.
هر سال در ماه ژوئن یا جولای در دره ی اومو در اتیوپی که با سال اخیر قمری قبیله ی «بودی» «Bodi» به نام «کائل» «Ka’el»مصادف هست یک مراسم خاص برگزار میشود. در ماه های منتهی به سال اخیر بعضی از مردان قبیله به مدت چند ماه در قرنطینه به سر برده و برای چاق شدن مخلوطی از شیر و خون گاو مینوشند تا شکمشان باد کرده و به شدن چاق شوند. سپس هر قبیله مرد ازدواج نکرده ای را بعنوان نماینده ی خود در مسابقه ی چاق ترین مرد شرکت میدهد و بدین ترتیب کسی که برنده شود افتخار زیادی کسب کرده و میتواند همسر خوبی برای خود گزینه نماید. دیدنی اینکه بعد از به اتمام رسیدن این جشنواره مردان چاق شده در عرض چند هفته به شرایط پیش از چاق شدن برمی گردند و وزنشان کاهش پیدا میکند.
صفحات گرد داخل ل*ب ها که به انها «Dhebi a Tugion» گفته میشود توسط زنان قبیله ی مورسی در نزدیکی منطقه ی «جینکا» در دره ی «اومو» در اتیوپی مورد بهره گیری قرار میگیرد. این قبیله یکی از معدود قبیله ها در شرق آفریقاست که هنوز این سنت قدیمی را ادامه میدهند. اما باستان شناسان صفحاتی را در این منطقه پیدا کرده اند که بیش از ۳۰ سال پیش مورد بهره گیری قرار گرفته اند. به گفته ی پزشک جروم لوییس از کالج لندن:” از این صفحات بعنوان یک وسیله ی زیبایی بهره گیری میشود. همین طور این صفحات روشی منحصر به فرد برای متمایز کردن فرد از دیگران محسوب میشود”.
بعد از سوراخ کردن ل*ب پایین با یک میخ چوبی هر چند وقت یکبار میخ چوبی بزرگ تری جایگزین میخ قبلی میشود تا اینکه سوراخ ل*ب به اندازه ی کافی باز شده و یک صفحه ی سرامیکی نعلبکی شکل در داخل آن قرار میگیرد که با گذشت زمان باعث بازتر شدن ل*ب خواهد شد. ممکن هست شعاع این صفحات به ۲۰ سانتیمتر نیز برسد.
Lobola یک مراسم جنجالی و قدیمی در آمریکای جنوبی است که طی آن خانواده های عروس و داماد در مورد قیمت پرداختی برای عروس با یکدیگر مذاکره می کنند. تمامی این مذاکرات باید بصورت نوشتاری و نه شخصی یا با تلفن صورت گیرد. دو خانواده تا زمان اتمام مذاکرات اجازه صحبت با یکدیگر را ندارند.
Ahaggaren Tuaregs در الجزیره جزیی از گروه بزرگ Tuaregs بربری زبان به حساب می آیند. در فرهنگ این قبیله مردها همیشه روی سرشان حجاب دارند ولی در هنگام سفر یا در کنار خانواده خود می توانند حجابشان را بر دارند.
در جنوب غرب کنگو، قبیله Suku برای اجداد و افراد مسن خود احترام خاصی قایل می شوند؛ زمانی که افراد مسن بمیرند مراسم خاصی در جنگل برگزار می شود. در طول مراسم پیشکش ها و هدایایی آورده می شود ولی زنان و افراد غریبه حق شرکت در این مراسم را ندارند.
در قبیله Northern Angolan Songo، زمانیکه پسر به 5 یا 6 سالگی رسید به خانه دایی و یا اقوام مادری خود فرستاده می شود تا در آنجا بزرگ شوند. زیرا از این طریق رییس قبیله پدر پسر می تواند بواسطه ارتباط ازدواجی و خونی برقرار شده موقعیت بالایی در قبیله مادری پسر نیز پیدا کند.