مرحله ۶: آموزش نوشتن مقدمه جذاب و متقاعدکننده برای مقاله
اینجا فرصت دارید خوانندگان را متقاعد کنید که به روشنی میدانید چرا کارتان مفید است.
مقدمهی خوب باید به این سؤالات پاسخ دهد:
کدام مسأله قرار است حل شود؟
آیا راهحلهایی برای آن وجود دارند؟
کدامیک بهترین راهحل است؟
محدودیت اصلی چیست؟
امیدوار هستید به چه چیزی دست بیابید؟
داورها دوست دارند ببینند که شما چشماندازی سازگار با ماهیت نشریه ارائه دادهاید. لازم است مطالب عمدهی علمی منتشرشده را که کار تحقیقیتان مبتنی بر آن است، با نقلقول از چند کار ابتکاری و مهم، از جمله مقالات مروری اخیر، معرفی کنید.
با وجود این، داورها از نقلقولهای نامناسب از منابع و مأخذ بیش از اندازهی نامرتبط با کارتان، یا داوریهای نامناسب دربارهی دستآوردهای خودتان، متنفرند. اگر این کار را بکنید، خیال میکنند کارتان هدفمند نیست.
و اما چند رهنمود دیگر از سوی نویسنده آموزش مقاله نویسی برای مقدمه:
هرگز از کلمات بیشتر از اندازهی لازم استفاده نکنید (دقیق و نکتهدان باشید). این بخش را به درس تاریخ مبدل نکنید. مقدمهی طولانی خوانندگان را میراند.
ما همه میدانیم که شما مشتاق هستید دادههای جدیدتان را ارائه دهید. اما فراموش نکنید که لازم است ابتدا تصویر کلی را ارائه دهید.
مقدمه باید از کلیترین تا مشخصترین دیدگاه تنظیم شود و خوانندگان را هنگام خواندن این مقاله به سمت اهداف شما هدایت کند.
هدف مقاله و راهبرد تحقیقی اتخاذ شده برای پاسخ به این سؤال را بیان کنید، اما مقدمه را با نتایج، بحث و نتیجهگیری قاطی نکنید. همیشه تفکیک آنها را حفظ کنید تا خاطرجمع شوید که مقاله به صورت منطقی از یک بخش به بخش بعدی جریان مییابد.
فرضیات و اهداف باید به صورت روشن در پایان مقدمه بیان شوند.
عباراتی مثل «بدیع»، «اولین بار»، «بار اول» و «تغییردهندهی پارادایم» ترجیح ندارند. در استفاده از آنها مضایقه کنید.
چکیده به خوانندگان احتمالی میگوید که شما چه کاری انجام دادید و یافتههای مهم تحقیقتان کدامند. همراه با عنوان، چکیده مقالهتان را تبلیغ میکند. چکیده را جذاب بنویسید تا به آسانی و بدون خواندن کل مقاله قابل درک باشد. از اصلاحات خاص یک حرفه، اختصارات و ارجاعات نامعمول استفاده نکنید.
باید دقیق باشید و از کلماتی استفاده کنید که معنای دقیق تحقیقتان را منتقل کنند. چکیده شرح کوتاهی از چشمانداز و هدف مقالهتان ارائه میدهد. این بخش نتایج کلیدی را عرضه میکند اما حداقل جزئیات آزمایشی را بیان میکند. مهم است به خاطر داشته باشید که چکیده شرح کوتاهی از تفسیر یا نتیجهگیری در جملهی نهایی را ارائه میدهد.
چکیدهی روشن بر اینکه کارتان بیشتر مورد توجه قرار بگیرد یا خیر تأثیر شدیدی میگذارد.
با وجود این، چکیدهها باید حتیالمقدور موجز باشند. فقط «راهنمای نویسندگان» نشریه را بررسی کنید، اما معمولاً چکیده از ۲۵۰ کلمه کمتر است. در اینجا نمونهی مناسبی از چکیدهی کوتاه را میخوانید.
در چکیده، دو چه اساسی هستند. در اینجا نمونهای از مقالهی تألیفی مشترک من در زمینهی شاخصهای بومشناختی را میخوانید.
چه کاری انجام شده است؟ «در سالهای اخیر، چندین شاخص زیستی اعماق دریا پیشنهاد شدهاند تا به عنوان نشانگرهای بومشناختی در پایرودها و آبهای ساحلی استفاده شوند. یکی از چنین شاخصهایی، AMBI (شاخص زیست دریایی AZTI) به منظور تعیین کیفیت بومشناختی سواحل اروپایی طراحی شد. شاخص AMBI برای تعیین وضعیت کیفی بومشناختی در زمینهی متن دستورالعمل قالب آبهای اروپایی هم استفاده شده است. در این مقاله، ۳۸ کاربرد مختلف از جمله شش مطالعهی موردی جدید (فرآیندهای هیپوکسی، استخراج شن، تأثیرات سکوی نفتی، کارهای مهندسی، لایروبی و آبزیپروری ماهی) ارائه شدند.»
یافتههای عمده کدامند؟ «نتایج، واکنش جوامع زیراقیانوسی به منابع توزیع مختلف را به روشی ساده نشان میدهند. این جوامع در نقش نشانگرهای بومشناختی «سلامت» این سیستم عمل میکنند و به روشنی نشانگر شیب مرتبط با این توزیع هستند.»
به این لینک نیز مراجعه کنید چون برخی نشریات الزویر از شما میخواهند: چکیده گرافیکی (گرافیکال ابسترکت)
تبریک میگوییم! شما یکی از مهمترین مراحل در آموزش مقاله نویسی را فرا گرفتید.
مرحله ۸: آموزش نوشتن عنوان دقیق و توصیفی برای مقاله
عنوان باید توضیح دهد که مقاله عموماً دربارهی چیست. اولین (و شاید تنها) فرصت شماست تا توجه خواننده را جلب کنید. به این ترتیب، به یاد داشته باشید که اولین خوانندگان شما داورها هستند. همچنین، خوانندگان شما نویسندگان بالقوهای هستند که از مقالهی شما نقلقول خواهند کرد، پس اولین تأثیر قدرتمند است!
ما غرق مطالب چاپی هستیم، و خوانندگان وقت ندارند تمام تولیدات علمی را بخوانند. خوانندگان باید گزینشی عمل کنند و این گزینش غالباً از عنوان نشأت میگیرد.
داوران بررسی خواهند که آیا عنوان مشخص است و آیا بازتاب محتوای مقاله است یا خیر. داورها از عنواینی که فاقد معنا هستند یا به درستی بیانگر موضوع اصلی نیستند متنفرند. از همین رو، آموزندگی و دقت عنوان را حفظ کنید (صریح، تشریحی و نه زیادی طولانی).
باید از زبان فنی و اختصارات، در صورت امکان، اجتناب کنید، زیرا لازم است که تا حد ممکن خوانندگان بیشتری را جلب کنید. مدتی را صرف تأمل دربارهی عنوان کنید و با آن دربارهی نویسندهی مشترک مقالهتان بحث کنید.
در این قسمت از آموزش مقاله نویسی میتوانید برخی نمونههای عناوین اصلی را ببینید و اینکه بعد از داوری و اظهارنظر دربارهی آنها چه تغییری کردهاند:
عنوان اصلی: مشاهدات اولیه دربارهی تأثیر شوری بر توزیع جامعهی زیراقیانوسی در سیستم مصب زیستشناختی، در دریای شمال
عنوان اصلاح شده: تأثیرات شوری بر توزیع زیراقیانوسی در محدودهی مصب شلت(دریای شمال)
نظر داور: عناوین طولانی حواس خواننده را پرت میکنند. همهی موارد زاید از قبیل «مطالعاتی در مورد»، «ماهیت»، و… را حذف کنید. هرگز از عباراتی مانند «اولیه» استفاده
عنوان اصلاحشده: ممانعت از رشد مایکوباکتریوم توبرکلوزیس توسط استرپتومایسین
نظر داور: عناوین باید مشخص باشند. هنگام تدوین عناوین در این مورد تأمل کنید «من چگونه دربارهی این اطلاعات جستجو خواهم کرد».
مثال ۳
عنوان اصلی: ساخت نانوالیافهای هممحور کربن/CdS که ویژگیهای نوری و برقی نشان میدهند، از طریق الکتروریستی کربن
عنوان اصلاحشده: الکتروریسی نانوالیافهای هممحور کربن/CdS از طریق ویژگیهای نوری و برقی
نظر داور: «خدا به داد زبان انگلیسی برسد. این عنوان بیمعناست. همهی مواد ویژگیهای همهی گونهها را دارند. میتوانید موهای مرا هم به دنبال ویژگیهای برقی و نوریاش وارسی کنید! باید مشخص و دقیق بنویسید. من مقاله را نخواندهام اما گمان میکنم این ویژگیها وجه مشخصهای دارند، در غیر این صورت چرا باید دربارهی آنها گزارشی بدهید؟» – سردبیر
مرحلهی ۹: آموزش ایجاد کلمات کلیدی مقاله برای فهرستسازی
کلمات کلیدی برای فهرستسازی مقالهتان استفاده میشوند. این کلمات برچسب مقاله شما هستند. درست است که اکنون نشریهها کمتر از آنها استفاده میکنند، چون میتوانید کل متن را جستوجو کنید. با وجود این، زمانی که به دنبال کلمات کلیدی میگردید، از کلماتی که معنای جامعی دارند و کلماتی که قبلاً در عنوان گنجانده شدهاند، اجتناب کنید.
برخی نشریهها لازم میدانند نام نشریه در زمرهی کلمات کلیدی نباشد، چون به صورت ضمنی معلوم است که موضوع همین است. برای مثال، نشریهی بیولوژی و بیوشیمی خاک لازم میداند که کلمهی «خاک» به عنوان کلمهی کلیدی انتخاب نشود.
فقط اختصاراتی که قویاً در این زمینه تثبیت شدهاند قابل انتخاب هستند (برای مثال، TOC، CTD). از اختصاراتی که به صورت گسترده استفاده نمیشوند اجتناب شود (مانند EBA،MMI).
برای نحوه نوشتن مقاله در بخش کلمات کلیدی نیز به راهنمای نویسندگان رجوع کنید و به تعداد کلمات کلیدی مجاز، برچسب، تعاریف، اصطلاحنامه، طیف و سایر درخواستهای ویژه توجه کنید.
در اینجا، میتوانید از کسانی تشکر کنید که در مقاله شما دخیل بودهاند اما نه تا آن اندازهای که تألیف مقالهتان را به آنها نسبت دهید. برای مثال، در اینجا میتوانید کمک و مساعدت فنی در زمینهی نگارش و اصلاح را بگنجانید. شاید، مهمترین موضوع این باشد که از نهاد تأمینکنندهی بودجه یا نهادی که کمکهزینه یا بورس تحصیلی را در اختیارتان قرار میدهد تشکر کنید.
در مورد پروژههای اروپایی، یادتان نرود شمارهی کمکهزینه یا توصیهنامه را هم بنویسید. همچنین، برخی مؤسسههای شمارهی نشریههای سازمان را هم درج میکنند، مانند «شمارهی ۶۵۷ نشریهی AZTI-Tecnalia».
کم کم به انتهای آموزش مقاله نویسی نزدیک میشوید. معمولاً، اشتباهات بخش منابع و مأخذ بیش از هر بخش دیگر مقاله است. این موضوع یکی از آزاردهندهترین مسائل است و موجب دردسر فراوان بین داوران میشود. اکنون، اجتناب از این مسأله راحتتر است، چون ابزارهای بسیاری موجود هستند.
در این زمینه، باید تمام نشریههای علمی که کارتان بر آنها مبتنی است را نقل کنید. اما مقالهتان را با منابع و مأخذ بیش از اندازه متورم نکنید (این کار مقاله شما را بهتر نمیکند!) از نقلقول مفرط از خودتان و نقلقولهای مفرط از نشریههای همان منطقه اجتناب کنید.
مکاتبات شخصی را به حداقل برسانید، مشاهدات منتشرنشده را در مقاله خود نگنجانید، از مقالاتی که ارائه شدهاند اما هنوز برای چاپ پذیرفته نشدهاند، نشریههایی که مورد داوری همتایان قرار نگرفتهاند، ادبیات خاکستری، یا مقالاتی که به زبان انگلیسی منتشر نشدهاند بپرهیزید.
همانطور که در این قسمت از آموزش مقاله نویسی اشاره کردهام، هنگام رجوع به راهنمای نویسندگان هر نشریه، اطلاعات معتبری دربارهی خطمشی هر نشریه درخصوص نقلقولها خواهید یافت. به طور کلی، باید مکاتبات شخصی را به حداقل برسانید و مراقب باشید چگونه مشاهدات منتشرنشده را در مقاله خود میگنجانید. برای برخی رشتهها این کار ضروری است، اما توجه داشته باشید که آیا این کار مقالهتان را تقویت میکند یا تضعیف.
میتوانید قبل از انتشار مقالات منتشرشده در شبکههای پژوهشی را هم ملاحظه کنید، اما به یاد داشته باشید که بین این نقلقولها با نقلقول از تحقیقاتی که مورد داوری همتایان قرار گرفتهاند تعادل برقرار کنید. هنگام نقلقول از تحقیقات انجام شده به زبانهایی غیر از انگلیسی، از این احتمال آگاه باشید که همهی اشخاص دخیل در فرآیند داوری به زبان مقالهی نقلشده صحبت نمیکنند و ممکن است مفید باشید که در صورت امکان ترجمهای بیابید.
میتوانید از هر نرمافزاری، مانند EndNote یا Mendeley برای فرمت و گنجاندن منابع و مأخذ در مقالهتان استفاده کنید. اغلب نشریهها در حال حاضر امکان دانلود فایلهای کوچک با فرمت منابع و مأخذ را دارند که به شما اجازه میدهند به صورت خودکار فرمت آن را تغییر دهید. همچنین، برنامهی مقالهی شما راه شما نشریهی الزویر از شرایط سختگیرانهی فرمت برای ارسال اولیهی مقاله صرفنظر میکند، مشروط بر این که مقاله حاوی تمام عناصر اساسی باشد که در اینجا معرفی شدهاند.
فهرست منابع و نقلقول داخل متن را دقیقاً مطابق با سبک ارائه شده در راهنمای نویسندگان تدوین کنید. به یاد داشته باشید که ارائهی منابع و مأخذ با فرمت درست مسئولیت نویسنده است نه داور مقاله. بررسی فرمت معمولاً کار شاقی برای داوران است. کارشان را آسان کنید تا آنها هم قدر تلاش شما را بدانند.