احکام متفرقه

[naz_official]

نصاب دوم: چهل است و زكات آن یک گوساله ماده‏ای است كه داخل سال سوّم شده باشد و زكات ما بین سی و چهل واجب نیست، مثلاً كسی كه سی و نُه گاو دارد، فقط باید زكات سی گاو را بدهد و نیز اگر از چهل گاو زیادتر داشته باشد تا به شصت نرسیده، فقط باید زكات چهل گاو را بدهد و بعد از آنكه به شصت رسید چون دو برابر نصاب اول را دارد، باید دو گوساله‏ای كه داخل سال دوّم شده بدهد و همچنین هر چه بالا رود، باید یا بر اساس عدد سی یا چهل، یا هر دو حساب كند و زكات آن را به دستوری كه گفته شد بدهد، ولی باید طوری حساب كند كه چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی می‌ماند از نُه تا بیشتر نباشد، مثلاً اگر هفتاد گاو دارد، باید با سی و چهل حساب كند، چون اگر فقط بر اساس عدد سی حساب كند، ده گاوِ زكات نداده می‌ماند و در بعضی موارد مانند صد و بیست (120) مخیّر است.

گوسفند پنج نصاب دارد:
اول: چهل عدد است و زكات آن یک گوسفند است و تا تعداد گوسفندان به عدد چهل نرسیده است، زكات ندارد.
دوم: صد و بیست و یک است و زكات آن دو گوسفند می‌باشد.
سوم: دویست و یک است و زكات آن سه گوسفند می‌باشد.
چهارم: سیصد و یک است و زكات آن چهار گوسفند می‌باشد.
پنجم: چهارصد و بالاتر از آن است كه باید برای هر صد گوسفند یک گوسفند بدهد.

مقدار زکات برای مال‌التجاره:
نصاب مال التجاره همانند نصاب طلا و نقره می‌باشد.

 

[naz_official]

مقدار زکات برای شتر، گاو و گوسفند:
شتر، گاو و گوسفندانی که در طول سال از چراگاه‌های طبیعی استفاده می‌‌کنند، زکاتشان واجب است و فرق ندارد علف و گیاهی که حیوان از آن چرا می‌کند بدون مالک باشد یا دارای مالک باشد، علف مذکور خشک باشد یا تازه.

بنابراین اگر فرد مالک زمینی باشد که دارای علف‌ها و گیاهان خودرو است و گوسفندانش در طول سال در آن چرا می‌کنند، در صورت جمع بودن سایر شرایط، باید زکات آنها را بپردازد. و اگر شتر یا گاو یا گوسفند در تمام سال یا مقداری از آن، از علفِ چیده شده یا زراعتی که کاشته شده تغذیه نماید، زکات ندارد

شتر دوازده نصاب دارد:
اوّل: پنج شتر و زكات آن یک گوسفند است و تا تعداد شترها به این مقدار نرسد، زكات ندارد.
دوّم: ده شتر و زكات آن دو گوسفند است.
سوّم: پانزده شتر و زكات آن سه گوسفند است.
چهارم: بیست شتر و زكات آن چهار گوسفند است.
پنجم: بیست و پنج شتر و زكات آن پنج گوسفند است.
ششم: بیست و شش شتر و زكات آن یک شتری است كه داخل سال دوم شده باشد.
هفتم: سی و شش شتر و زكات آن یک شتری است كه داخل سال سوم شده باشد.
هشتم: چهل و شش شتر و زكات آن یک شتری است كه داخل سال چهارم شده باشد.
نهم: شصت و یک شتر و زكات آن یک شتری است كه داخل سال پنجم شده باشد.
دهم: هفتاد و شش شتر و زكات آن دو شتری است كه داخل سال سوم شده باشند.
یازدهم: نود و یک شتر و زكات آن دو شتری است كه داخل سال چهارم شده باشند.



دوازدهم: صد و بیست و یک شتر و بالاتر از آن است كه باید یا برای هر چهل شتر، یک شتری بدهد كه داخل سال سوم شده باشد و یا برای هر پنجاه شتر یک شتری بدهد كه داخل سال چهارم شده باشد و یا با چهل و پنجاه، هر دو حساب كند و در بعضی موارد هم مخیّر است كه با چهل، یا پنجاه حساب كند مانند دویست، ولی در هر صورت، باید طوری حساب كند كه چیزی باقی نماند، یا اگر چیزی باقی می‌ماند، از نُه شتر بیشتر نباشد، مثلاً اگر «140» شتر دارد، باید برای صد شتر دو شتری كه داخل سال چهارم شده و برای چهل شتر یک شتری كه داخل سال سوم شده، بدهد.

گاو دو نصاب دارد:
نصاب اول: سی تا است که زکات آن یک گوساله‏ كه داخل سال دوم شده می‌باشد و احتیاط واجب است كه آن گوساله نر باشد و تا تعداد گاوها به سی نرسیده زکات واجب نیست.

 

[naz_official]

مقدار تعیین شده زکات:
مقدار زکات غلات:
مقدار زکات غلات در صورتى که با آب باران، نهر و مانند آن ** شود، یک دهم و اگر با دلو، ریسمان، شتر آب کش، دولاب، ماشین آلات و مانند آن آبیاری گردد، یک بیستم است و اگر به هر دو روش صورت گیرد، حکم روش بیشتر جارى است و در صورت تساوى دو روش، زکات آن یک دهم از نصف محصول و یک بیستم از نصف دیگر محصول خواهد بود.

مقدار زکات برای طلا و نقره:
طلا دو نصاب دارد:
نصاب اول: بیست مثقال شرعی است كه هر مثقال آن معادل «18 نخود» است، پس وقتی كه طلا به بیست مثقال شرعی برسد - كه بنابر آنچه گفته شده معادل پانزده مثقال بازاری است - ، چنانچه سایر شرایط تعلّق زکات را هم داشته باشد، انسان باید یک چهلم آن (دو ونیم درصد) را كه معادل نُه نخود می‌شود، بابت زكات بدهد و اگر به این مقدار نرسد، زكات آن واجب نیست.

نصاب دوم: چهار مثقال شرعی است كه بنابر آنچه گفته شده معادل سه مثقال بازاری می‌شود، یعنی اگر سه مثقال بازاری به پانزده مثقال بازاری سابق اضافه شود، باید زكات تمام هیجده مثقال را از قرار یک چهلم بدهد و اگر كمتر از سه مثقال اضافه شود، فقط باید زكات پانزده مثقال آن را بدهد و زیادی آن زكات ندارد و همچنین است هر چه بالا رود، یعنی اگر سه مثقال بازاری اضافه شود باید زكات تمام آنها را بدهد و اگر كمتر اضافه شود، مقداری كه اضافه شده زكات ندارد.

نقره دو نصاب دارد:
نصاب اول: دویست درهم که بنابر آنچه گفته شده معادل «105» مثقال بازاری است كه اگر نقره به «105» مثقال بازاری برسد و شرایط دیگر را هم داشته باشد، انسان باید یک چهلم آن (دو و نیم درصد) را كه «2» مثقال و «15» نخود است بابت زكات بدهد و اگر به این مقدار نرسد، زكات آن واجب نیست.

نصاب دوم: چهل درهم که بنابر آنچه گفته شده معادل «21» مثقال بازاری است، یعنی اگر «21» مثقال بازاری به «105» مثقال بازاری اضافه شود، باید زكات تمام «126» مثقال بازاری را از قرار یک چهلم بدهد و اگر كمتر از «21» مثقال بازاری اضافه شود، فقط باید زكات «105» مثقال آن را بدهد و زیادی آن زكات ندارد و همچنین است هر چه بالا رود، یعنی اگر «21» مثقال بازاری اضافه شود باید زكات تمام آنها را بدهد و اگر كمتر اضافه شود، مقداری كه اضافه شده و كمتر از «21» مثقال است زكات ندارد.

 

[naz_official]

به نام خدا

​

زکات از واجبات مالی در دین اسلام است که بر اساس آن، مسلمانان باید مقدار معینی از 10 کالایی که زکات به آنها تعلق میگیرند را به عنوان زکات پرداخت کنند.

زکات به چه چیزهایی تعلق میگیرد:
زکات در ده چیز واجب است:
اوّل: گندم.
دوّم: جو.
سوّم: خرما.
چهارم: کشمش.
پنجم: طلا.
ششم: نقره.
هفتم: شتر.
هشتم: گاو.
نهم: گوسفند.
دهم: مال‌التجاره بنا بر احتیاط لازم.
و اگر کسی مالک یکی از این ده چیز باشد، واجد شرایط باشد، باید مقداری که معین شده، به یکی از مصرف‌هایی که دستور داده‌اند برساند.

در «شتر، گاو، گوسفند، طلا و نقره» زکات زمانی واجب می‌شود که فرد، یازده ماه کامل مالک این اموال بوده و سایر شرایط تعلّقِ زکات نیز فراهم باشد ولی اولِ سال بعد را باید پس از تمام شدن ماه دوازدهم حساب كند و به تعبیری دیگر، آغاز سال بعد وقتی است که یک سال کامل (دوازده ماه) بر این اموال بگذرد و این سال را «سال زکاتی»می‌نامند (سال زکاتی بر مبنای سال قمری لحاظ می‌گردد نه سال شمسی) امّا در برخی دیگر از اموال متعلّقِ زکات یعنی گندم، جو، خرما و كشمش گذشتن یک سال کامل شرط نیست. زكات گندم و جو و خرما و كشمش وقتى واجب مى‏شود كه به مقدار نصاب برسند و نصاب آنها من تبريز و مثقال كم است كه ٢٠٧/٨٤٧ كيلوگرم مى‏شود.

​

 

[iPardis]

نظر مراجع راجع به فطریه

پایان ماه رمضان و فرارسیدن عید سعید فطر با بحثفطریه و احکام مربوط به آن همراه است.پس از انتشار گزارشی از نظرات مراجع تقلید درباره میزان پرداخت فطریه (اینجا بخوانید)، برخی کامنت ها با پرسشی درباره حکم پرداخت فطریه برای کسی که فقیر است، مطرح شد.

کاربری نوشته است: «برای فقرا دستوری نیست که پول نان نشان قرض است؟ چه کار باید کرد؟» کاربر دیگری نیزگفته است: «کسی که زیر خط فقره نان نداره چی؟»

از همین رو برای پاسخ به این پرسش با مراجعه به نظر برخی از مراجع دریافتیم که نه تنها پرداخت زکات فطریهبرای کسی که فقیر است و از عهده مخارج خودش برنمی آید، واجب نیست بلکه باید زکات فطره را نیز دریافت کند و همه مراجع در این باره نظر مشترکی دارند که زکات فطره باید به مصرف فرد فقیر و نیازمند برسد.

درباره این که «فطریه را به چه کسی باید پرداخت کرد؟» می توانید نظر مراجع تقلید را در اینجا بخوانید.

حال نظر تعدادی از این مراجع را در پاسخ به این پرسش که حکم پرداخت فطریه توسط فرد فقر چیست، در جدول زیر می خوانید.

نام مرجعآیت الله خامنه ای

اگر فرد فقیر باشد، زکات فطره بر او واجب نیست.

آیت الله سیستانی

کسی که مخارج سال خود و عیالش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالش را بگذراند، فقیر است و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

آیت الله مکارم شیرازی

غنى کسى است که مخارج سال خود و عیالاتش را دارد، یا ازطریق کسب و کار به دست مى آورد و اگر کسى چنین نباشد فقیر است، زکات فطره بر او واجب نیست و مى تواند زکات فطره بگیرد.

آیت الله وحید خراسانی

کسى که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبى هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذراند، فقیر است، و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

آیت الله صافی

کسی که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسبی هم ندارد که بتواند مخارج سال خود و عیالاتش را بگذراند، فقیر است، و دادن زکات فطره بر او واجب نیست.

آیت الله صانعی

زکات فطره به کسى تعلق می‌گیرد که قبل از شب عید فطر، حداقل توانایى تأمین مخارج یک سال خود و عائله‌اش را داشته باشد، که در این صورت باید زکات فطره خود و عائله‌اش را بپردازد.

آیت الله جواد فاضل لنکرانی

کسی که بیمار و فقیر است و هزینه زندگی خود را ندارد و نمی‌‌تواند مخارج خود را طبق متعارف تامین کند، زکات فطره بر او واجب نیست.

 

[iPardis]

مجموعه : مذهبی و دینی

نماز در مكتب انسان ساز اسلام از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و هیچ عملی از اعمال دینی و افعال عبادی با آن قابل مقایسه نمی‌باشد و اگر خواسته باشیم تعالیم و دستورهای دین را درجه‌بندی و مراتبشان را مشخص نماییم،


نماز در بالاترین درجه و مرتبه‌ تعالیم دینی قرار دارد و از چنان ارزشی برخوردار است كه سایر ارزش‌های دینی در عرض آن قرار نمی‌گیرند و در دستورات نماز، سجده از ارکان آن و از لحاظ رفتاری زیباترین حالت بنده در برابر خداست.


شیعیان سجده بر زمین و آن چه از آن میروید را به شرط آن که خوراکی و پوشاکی نباشد جایز میدانند.اما غیر شیعه سجده بر همه چیز را روا دانسته و شیعیان را به بت پرستی متهم میکنند. افراطیهای از غیر شیعه می‌گویند: سجده بر خاک نه تنها مستحب و یا واجب نیست بلکه حرام است و هر کس از روی عمد مرتکب آن شود مشرک است.


دلیل ما برای سجده کردن بر مهر آن است که : اولا، شیعه و سنی به اتفاق، این روایت را نقل کرده اند که حضرت رسول اکرم (ص) چنین فرمودند: «جعلت لی الأرض مسجدا و طهورا :

زمین برای من سجده گاه و از عوامل طهارت قرار داده شده است» با این حدیث اصل جواز سجده بر زمین اثبات میشود. ثانیا، آن که پیامبر (ص) جز بر زمین یا حصیر و آن چه که مثل آن از زمین می روید سجده نکردند، که این مطلب در روایت اهل تسنن نیز آمده است: «کان لا یسجد الا علی الارض».
همان طور که حضرت امام صادق (ع) نیز فرموده اند : «جز بر زمین یا آن چه که از زمین میروید سجده نکن»

پس سجده بر مهر ، تعظیم خاک نیست بلکه سر ساییدن به خاک ، کرنش در مقابل خداوند است و مهر نیز وسیله ای است جهت تسهیل و عبادت در هر مکان.
همه مسلمانان می‌گویند:


سجده بر زمین و خاک آن صحیح است، بلکه برتر آن است که سجده بر خاک باشد چرا که احادیث فراوان نبوی این برتری را گوشزد فرموده است، و چون نیک بنگریم و سجده را در بوته اندیشه قرار دهیم خواهیم یافت که اوج افتادگی سجده است و غایت بندگی سر بر خاک گذاشتن.

 

[iPardis]

آیا دعای بعد از خطبه عقد لازم است؟
تا به اینجا با دعای قبل از خطبه عقد آشنا شدیم و دیدیم که دعای قبل از خطبه عقد دارای چه اعمالی است. مانند دعای قبل از خطبه عقد، دعای بعد از خطبه عقد هم وجود دارد. شاید بتوان گفت چه قبل از عقد چه بعد از آن و چه در حین عقد همواره دعای خیر کردن اثرات خوشایندی نه تنها بر روحیه دختر و پسر و اطرافیان دارد بلکه محفل را نیز از لحاظ معنوی شادتر می کند. از این رو بهتر است بعد از جاری شدن خطبه عقد علاوه بر دعایی که اطرافیان در حق زوجین می کنند، خود زوجین هم در حق هم دعا کنند و زندگی شاد و آرامی را برای همدیگر از خداوند بخواهند.



دعا و اعمال بعد از خطبه عقد
از پیامبر (ص) دعاهایی عنوان شده است که بیان می کنند بعد از جاری شدن مراسم عقد مستحب است که قرائت شود. از جمله دعاهایی که بیان شده می توان به این موارد اشاره داشت:
«بارك الله لك وبارك عليك وجمع بينكما في خير» ، «بارك الله فيكم، وبارك عليكم» که مضمون این دعا، تبریک بابت وصلت و دعای خیر و برکت می باشد. همچنین دعای«على الخير، والبركة على خير طائر» نقل است که از سوی بانوان بیان می شود که خیر و برکت و طالع و بخت نیکو را دعا می کند.


خواندن دعای قبل از خطبه عقد و بعد از آن یکی از مستحباتی است که در مراسم عقد بهتر است انجام شود. دعای قبل از خطبه عقد باعث حس آرامش بیشتر در زوجین می شود.

 

[iPardis]

نکاتی در مورد زمان خواندن خطبه عقد
بعد از انجام اعمالی که در مورد دعای قبل از خطبه عقد نقل شده است نوبت به اجرا و ادای خطبه عقد می رسد. همانند دعای قبل از خطبه عقد می توان گفت این زمان هم دارای اعمالی است که یا باید انجام شود و یا بهتر است انجام شود. در اینجا موارد مستحبی را بیان می کنیم. امام علی (ع) توصیه کرده اند که بهتر است عقد در روز جمعه خوانده شود و زمانی نباشد که قمر در عقرب باشد. بعد از خواندن خطبه عقد مانند دعای قبل از خطبه عقد می توان دو رکعت نماز خواند و دعایی را بعد از آن خواند که مضمون آن تسهیل در امر ازدواج و پاک بودن و پاک قرار دادن همسر و برکت و رزق و روزی فراوان می باشد.

دعای قبل از خطبه عقد باعث حس آرامش بیشتر در زوجین می شود

 

[iPardis]

خطبه نیاز و حاجت قبل از خطبه عقد
یکی دیگر از اعمال و دعاهایی که قبل از خطبه عقد توصیه شده است که بیان شود و چه دختر و چه پسر آن را ادا کنند، خطبه نیاز و حاجت می باشد. متن این دعا به این صورت می باشد: «إن الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نعوذ به من شرور أنفسنا و من سيئات أعمالنا. من يهده الله فلا مضل له ومن يضلل الله فلا هادي له وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأشهد أن محمدا عبده ورسوله». در این دعا زوجین بعد از حمد و ستایش خدا، از خدا طلب راهنمایی و کمک می کنند و اینکه خدا به آنها برای دوری از گناه و اعمال زشت یاری کند و آنها را از گمراهی برهاند، در نهایت با شهادت بر اینکه خدا یگانه و یکتا است و پیامبر او حضرت محمد (ص) فرستاده و بنده اوست، دعای خود را به اتمام می رسانند.



بعد از ادای خطبه نماز و خطبه نیاز و حاجت توصیه شده است که آیاتی که در بخش های قبل گفته شد خوانده شود تا خیر و برکت این دعاها پشتوانه مسیر زندگی زوجین باشد. اعمال مستحبی که قبل از خطبه عقد توصیه شده است.

خواندن دو رکعت نماز قبل از خطبه عقد مستحب است


بعد از اینکه دعای قبل از خطبه عقد خوانده شد دختر و پسر می توانند برای جاری شدن خطبه عقد آماده شوند و مراحل آن را انجام دهند. اما اعمالی نیز قبل از ادای خطبه عقد نیز توصیه شده است که خوشایند است که انجام شود. چون این اعمال مستحب هستند همان طور که گفته شد، اجباری در انجام آنها وجود ندارد و اگر انجام نشود و صرفا خطبه عقد جاری شود، مراسم به طور کامل انجام شده است، اما اگر این اعمال انجام شود همانطور که گفته شد خوشایند است و برکت و محبت بیشتری را جاری می کند.


از جمله اعمالی که در دعای قبل از خطبه عقد توصیه می شود توسط دختر و پسر انجام شود بنا بر توصیه امام صادق (ع) این است که دو رکعت نماز بگذارند و بعد از خواندن نماز این دعا را بخوانند: «اللَّهُمَّ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَتَزَوَّجَ اللَّهُمَّ فَقَدِّرْ لِي مِنَ النِّسَاءِ أَحْسَنَهُنَّ خُلْقاً وَ خَلْقاً وَ أَعَفَّهُنَّ فَرْجاً وَ أَحْفَظَهُنَّ لِي فِي نَفْسِهَا وَ مَالِي وَ أَوْسَعَهُنَّ رِزْقاً وَ أَعْظَمَهُنَّ بَرَكَةً وَ قَيِّضْ لِي مِنْهَا وَلَداً طَيِّباً تَجْعَلُهُ لِي خَلَفاً صَالِحاً فِي حَيَاتِي وَ بَعْدَ مَوْتِي». مضمون کلی این دعا به این شرح می باشد که دختر و پسر از خدا می خواهند که این پیوند پر از خیر و برکت باشد و همسری که انتخاب نموده اند پاک باشد و دارای اخلاق نیکو. همچنین از خداوند می خواهند که اموال آنها را حفظ کند و بر وسعت رزق آنها اضافه کند و فرزندان نیکو و پاک و نسلی پاک برای آنها در دوران زندگی و بعد از مرگ قرار دهد.



همچنین یکی از اعمالی که در مورد دعای قبل از خطبه عقد توسط حضرت علی (ع) به داماد توصیه شده است، این می باشد که دو رکعت نماز بخواند که در رکعت اول بعد از خواندن سوره حمد، سوره توحید را بخواند و در رکعت دوم بعد از حمد سوره یاسین را بخواند. بعد از اتمام نماز، اعمال خود را با خواندن دعای زیر به پایان برساند:

«اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي زَوْجَةً صَالِحَةً وَدُوداً وَلُوداً شَكُوراً قَنُوعاً غَيُوراً إِنْ أَحْسَنْتُ شَكَرَتْ وَ إِنْ أَسَأْتُ غَفَرَتْ وَ إِنْ ذَكَرْتُ اللَّهَ تَعَالَى أَعَانَتْ وَ إِنْ نَسِيتُ ذَكَّرَتْ وَ إِنْ خَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهَا حَفِظَتْ وَ إِنْ دَخَلْتُ عَلَيْهَا سُرَّتْ وَ إِنْ أَمَرْتُهَا أَطَاعَتْنِي وَ إِنْ أَقْسَمْتُ عَلَيْهَا أَبَرَّتْ قَسَمِي وَ إِنْ غَضِبْتُ عَلَيْهَا أَرْضَتْنِي يَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ هَبْ لِي ذَلِكَ فَإِنَّمَا أَسْأَلُكَ وَ لَا أَجِدُ إِلَّا مَا قَسَمْتَ لِي فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مَا سَأَلَ»


که در این دعا هم به تشکر و سپاس از خدا و درخواست خیر و برکت دارد.

 

[iPardis]

خطبه نماز، دعای قبل از خطبه عقد
یکی از دعاها و خطبه هایی که قبل از جاری شدن خطبه و صیغه عقد توصیه می شود که خوانده شود خطبه نماز یا خطبه تشهد می باشد. متن این خطبه به این صورت است که می فرماید:«التحيات لله والصلوات والطيبات. السلام عليك أيها النبي ورحمة الله وبركاته. السلام علينا وعلى عباد الله الصالحين. أشهد أن لا إله إلا الله وأشهد أن محمدا عبده ورسوله». که در این دعا و خطبه بعد از سلام و عرض تحیت به پیشگاه خدا و درود بر پیامبر و صالحین دین، شهادت می دهیم که خدایی غیر از خدای یگانه نیست و پیامبر ما حضرت محمد (ص) فرستاده و بنده خدا می باشد. چون در این خطبه به یگانگی خدا و پیامبرش شهادت می دهیم به عنوان خطبه تشهد شناخته می شود.