[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]بیگ بنگ: سیاهچالهها یکی از خشنترین اجرام کیهاناند، اما آیا میتوانند موجب تولد جهانهای دیگر شوند؟ گروهی از دانشمندان معتقدند سیاهچالهها نه تنها ممکن است فضا و زمان را در یک تکینگیِ به شدت متراکم خمیده کنند، بلکه ممکن است «یک پل بین داخل یک سیاهچاله و تولد یک جهان دیگر» باشند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
به گزارش بیگ بنگ، بر اساس یک مطالعهی جدید، سیاهچالهها ممکن است واقعاً در یک «غشاء » چند بُعدی پنهان شوند و موجب تولد یک جهان کاملاً جدید در رویدادی بنام “بیگ بنگ” شوند. این ایده مبتنی بر “نظریهی ریسمان” است که هدف آن یکپارچهسازی تمام نیروهای طبیعت است. بنابراین، این یک «شایدِ» بزرگ است. اما این ایده میتواند رمز و رازهای درونی سیاهچالهها را فاش سازد. با وجود اینکه یک فضاپیمای خیالی نمیتواند ما را (زنده) به افق رویداد یک سیاهچاله ببرد، هنوز میتوانیم با ریاضیات به این ناحیه نزدیک شویم.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]وصل کردن تکینگی یک سیاهچاله به بیگ بنگ[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]معادلات میدان خلاء اینشتین برای گرانش، ما را به «تکینگی» میرساند جایی که تار و پود فضا-زمان خمیده میشود. و در سیاهچالهها، این انحنا خیلی گستردهتر از چیزی است که در میدانهای گرانشی معمولی در اطراف ستارهها و سیارات انتظار داریم. اینجا جایی است که قوانین فیزیک کلاسیک (از دوران آیزاک نیوتن) شکسته میشود.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]دانشمندان امیدوارند در آینده بتوانند “فیزیک کوانتوم” را با «نظریۀ گرانش اینشتین» ادغام کنند. اما تلاش برای یکپارچهسازی این نظریات باید بتواند تکینگیهایی مثل سیاهچاله و بیگ بنگ را توضیح دهد، این همان کاری است که این پژوهش جدید در حال انجام آن است. محققان این مطالعه گفتند: «یک روش برای حل تکینگی سیاهچاله، افزودن یک غشاء S شکل به معادلات و توصیف نظری فضا، زمان و ماده است. غشاء S شکل، یک شی نسبیتی است که یک بُعد از ابرسطحِ فضا-زمان را اشغال کرده و شرایط انرژی معمول را نقض کرده و در نتیجه تکینگیهای فضا-زمان را حل میکند.»[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]محققان برای دستیابی به تکینگی “سیاهچاله” و “بیگ بنگ” از معادلات کیهانشناسی “راجر پنروس” برای جهان در حال انبساط و نمودار پنروس مربوط به سیاهچالهی شوارتزشیلد، استفاده کردند. با این کار یک توصیف نظری از یک سیاهچاله ایجاد میشود که تکینگی آن منجر به شکلگیری و تولد یک جهان جدید خواهد شد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
نظریه ریسمان میتواند بیان کند که چه اتفاقی فراتر از افق رویداد یک سیاهچاله میافتد[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]واضح است که این نخستینباری نیست که یک دانشمند پیشنهاد داده یک سیاهچاله میتواند موجب تولد یک جهان شود، اما بسیاری از این نظریات بر نسبیت عام اینشتین و ادغام دو مدل پنروس از بیگ بنگ و سیاهچاله تکیه دارند که مشکلساز است. در تلاش بر جلوگیری از چنین مشکلی، محققان “نظریه ابرریسمان” را پیشنهاد دادند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]در نظریه ریسمان، به جای ذرات در فضا، ما جهان را به صورت اشیاء منبسط شده مشاهده میکنیم: ریسمانهایی که در ده بُعد فضا-زمان وجود دارند (ما در سه بُعد زندگی میکنیم و بُعد چهارم را تجربه میکنیم: زمان). یک شی که در ریاضیات نظریه ریسمان وجود دارد، غشاء نامیده میشود که چند بُعدی است. وقتی دانشمندان روشهای جدیدی برای توصیف غشاءها پیدا کنند، آنها اغلب به پیشرفتهای جدیدی در “نظریه ریسمان” دست پیدا میکنند. در این مطالعه به نوع خاصی از غشاء S شکل اشاره شده که در تکینگی یک سیاهچاله ظاهر میشود. این غشاء میتواند به عنوان یک گذار بین یک سیاهچاله و تولد یک جهان جدید، عمل کند. این راهحل همزمان برای هر دو تکینگیِ “سیاهچاله” و “بیگ بنگ” کاربرد دارد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]مسلماً، ریاضیات درجه بالای زیادی برای درک پیچیدگیهای مطالعهی محققان لازم است که باید مجدداً توسط محققان مختلف بررسی گردد. و در حالی که این مطلقاً به این معنا نیست که سیاهچالهها واقعاً دروازههایی به جهانهای جوانترِ ناشی از تخریب و فروپاشی ستارهها در جهان ما هستند – ما باید تمام نظریات را در نظر بگیریم تا از کیهان درک علمی پیدا کنیم. به عبارت دیگر، ما هنوز نمیدانیم که چه اتفاقی درون سیاهچاله در حال وقوع است، اما “نظریه ریسمان” یک چشمانداز منحصربفرد از اتفاقی که فراتر از افق رویداد در حال وقوع است به ما میدهد. جزئیات بیشتر این پژوهش در وبسایت arxiv.orgمنتشر شده است.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]ترجمه: سحر اللهوردی[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]ایستگاه فضایی بینالمللی که دهههاست محل انجام آزمایشهای ارزشمندی است، روزی به پایان کار خود خواهد رسید و ناسا به دنبال راهی مناسب برای از بین بردن این سازۀ عظیم است.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، هیچکس دقیق نمیداند این ایستگاه چه زمانی به پایان فعالیت خود میرسد. در سال ۲۰۱۹ برنامهای برای بازگرداندن این ایستگاه فضایی به جو زمین مورد تایید ناسا قرار گرفت. طبق این برنامه حداقل دو فضاپیمای روسی این سازۀ ۴۵۰ تنی را به سمت جو زمین خواهند کشید تا در جو زمین بسوزد و تبدیل به گلولهای از آهن مذاب شود.
اما مشکلی که وجود دارد این است که روسیه اعلام کرده که قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ ایستگاه فضایی بینالمللی را ترک کند و اگرچه برنامهی بازگرداندن ایستگاه فضایی به جو مورد تایید ناسا قرار گرفت، اما ناسا و شرکای بینالمللیاش هنوز به اجرای برنامهی مشخصی متعهد نشدهاند. جایگزین ایستگاه فضایی بینالمللی چه خواهد بود؟
“لیا ششیر”، سخنگوی ناسا در این باره گفت: ناسا در حال کار با شرکای بینالمللیاش است تا از ایمن بودن نحوۀ بازگشت ایستگاه فضایی به جو اطمینان حاصل کند. آنها گزینههای موجود را مورد بررسی قرار میدهند. ناسا هنوز در مورد روش نابود کردن این ایستگاه تصمیم نهایی را نگرفته است. این ایستگاه فضایی در سال ۱۹۹۸ طی چندین پرتاب توسط ناسا و آژانس فضایی روسیه به فضا رفت و قرار بود که ۳۰ سال در فضا بماند. این بدان معناست که این ایستگاه تنها هفت سال دیگر فرصت دارد.
برنامهی بازگرداندن این ایستگاه به جو توسط فضاپیماهای روسی اولینبار در سال ۲۰۱۰ در جریان جلسه هیئت ایمنی مطرح شد. طبق ارزیابیهای انجام شده برای بازگرداندن این ایستگاه به جو زمین حدود ۹ تن سوخت مورد نیاز است. ناسا همچنین برنامههایی برای بازگشت زودهنگام این ایستگاه به جو نیز دارد زیرا ممکن است طی یک حادثه فاجعهبار ایستگاه فضایی بینالمللی زودتر از موعد از کنترل خارج شود. با این حال تصمیمگیری در مورد نحوۀ از بین بردن ایستگاه فضایی به زمان احتیاج دارد.
“پاتریشیا سندرز”، رئیس هیان ایمنی ناسا گفت: روسها با فراهم کردن فضاپیما برای این ماموریت موافقت کردند، اما کارهای دیگری نیز باید انجام شود. انجام چنین برنامهریزی راحت نیست زیرا ما با جوامع بینالمللی روبهرو هستیم و نمیتوانیم بکجانبه تصمیمگیری کنیم و در حال حاضر ایستگاه فضایی بینالمللی در فضا باقی میماند.
دولتهای شریک در ایجاد ایستگاه فضایی بینالمللی توافق کردهاند که این ایستگاه را تا دسامبر سال ۲۰۲۴ فعال نگهدارند، اگرچه مجوز فعالیت آن تا پایان سال ۲۰۲۸ است. با این حال ناسا هنوز برنامهی قطعی برای از بین بردن این ایستگاه فضایی که در نهایت تبدیل به زبالهی فضایی بزرگی خواهد شد، ندارد.
/ منبع: futurism.com
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]فضانوردانی که برای اکتشاف باید به ماه، مریخ و سایر مقاصد فضایی سفر کنند در معرض خطر تابش فضایی قرار دارند. ناسا برای کاهش و پیشبینی این خطرات در پروازهای فضایی و محافظت از فضانوردان در برابر این تابشهای فضایی آزمایشاتی را بر روی فضانوردان ایستگاه فضایی انجام داده است.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
[/BGCOLOR]
به گزارش بیگ بنگ به نقل از ایسنا، در این آزمایشات میزان حساسیت دی ان ای هر یک از فضانوردان در مقابل تابش زمین مورد بررسی قرار گرفت تا با بررسی تغییرات رخ داده در کروموزوم، پاسخ دیانای آنها در پروازهای فضایی را پیشبینی کنند.
“هونگلو وو” دانشمند ارشد این مطالعه از مرکز فضایی جانسون گفت: قصد داریم دریابیم آیا امکان تشخیص و اندازهگیری آسیب وارده به بدن که ناشی که از تابش فضایی است وجود دارد یا خیر. ما امیداوریم بتوانیم از دادههای بدست آمده از این آزمایشات برای توسعه روشهایی به منظور محافظت فضانوردان در برابر این تابشها استفاده کنیم.
یکی از سه منابع اصلی در تابشهای فضایی، ذرات به دام افتاده در میدان مغناطیسی زمین هستند. دو منبع دیگر ذراتی هستند که در طول شرارههای فضایی و پرتوهای کیهانی به فضا وارد میشوند. پرتوهای کیهانی ذراتی هستند که در فضای خارج از اجرام آسمانی تولید شده و به جو این اجرام برخورد میکنند. خطر ابتلا به سرطان، تغییر در سیستم عصبی مرکزی، اختلالات قلبی عروقی از عوارض قرار گرفتن در معرض این تابشها هستند. ما به دلیل میدان مغناطیسی زمین و اتمسفر سیاره از اینگونه تابشها در زمین ایمن هستیم.
فضانوردان در مأموریت های مدار نزدیک زمین به دلیل وجود میدان مغناطیسی زمین، ساختار حفاظتی فضاپیماها و محدود کردن زمان ماندن فضانورد در فضا، از برخی اشعههای فضایی در امان هستند. ناسا طی برنامه تحقیقات انسانی(Human Research Program ) خود به دنبال انجام تحقیقاتی در زمینه اقدامات متقابل پزشکی مانند داروسازی و فناوری تشخیص زودهنگام بیماری است تا به کاهش پیامدهای تابش فضا به ویژه در مأموریتهای طولانیتر کمک کند.
با افزایش سن کروموزومها به دلیل فرآیندهای طبیعی بدن یا قرار گرفتن فرد در معرض عوامل محیطی تغییر میکنند. تغییرات رخ داده در کروموزومها(که حاوی دی ان ای که اجزای سازنده بدن انسان هستند) میتواند خطر ابتلا به سرطان و سایر بیماریها را افزایش دهد.
در این مطالعه محققان به منظور نظارت بر تغییرات رخ داده بر کروموزوم فضانوردان آزمایشاتی را انجام دادند. در طول” آزمایش نظارت پزشکی”، محققان نمونههای خون ۴۳ نفر از خدمه ایستگاه فضایی را قبل و بعد از ماموریت مورد بررسی قرار دادند تا میزان تغییرات رخ داده در کروموزوم آنها را که ناشی از تابش فضایی و عوامل دیگر بود را اندازه گیری کنند. محققان همچنین عواملی مانند سن، جنسیت و میزان حساسیتپذیری فضانوردان را نیز در این آزمایشات در نظر گرفتند. آنها شاهد برخی تغییرات رخ داده در کروموزوم فضانوردان شدند.
در این مطالعه آنها سه عامل کلیدی را اندازهگیری کردند. قبل از پرواز فضانوردان به ایستگاه فضایی، محققان سلولهای خونی آنها را مورد بررسی قرار دادند تا وضعیت کروموزومی اولیه آنها را در برابر تغییرات احتمالی آینده اندازهگیری کنند. در مرحله بعد این نمونههای خون در معرض تابش اشعه گاما روی زمین قرار گرفتند تا محققان میزان تغییرات رخ داده در سلولهای کروموزومی آنها را اندازه گیری کنند که در این مرحله حساسیت ذاتی هر فضانورد نسبت به تابشهای فضایی نشان داده میشد. در نهایت نیز یک آزمایش دیگر پس از بازگشت فضانوردان از ماموریت انجام میشد و طی آن محققان مجددا نمونه خون افراد را برای ارزیابی میزان تغییرات کروموزومی آنها مورد بررسی قرار میدادند.
محققان اظهار کردند: تصور میشود که فضانوردان جوانتر نسبت به فضانوردان مسن بیشتر در معرض پیامدهای طولانی مدت ناشی از تابش فضا هستند. دلیل این مورد نیز آن است که مدت زمان طول عمر فضانوردان جوان نسبت به فضانوردان مسن بیشتر است و چون ممکن است بیشتر از آنها عمر کنند ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض این تابشها به سرطان مبتلا شوند. چرا که معمولا بین پنج تا ۲۰ سال پس از در معرض تابش قرار گرفتن احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد.
محققان گفتند: وقتی در مورد رفتن به مریخ فکر میکنیم، به این نتیجه میرسیم که بهتر است فضانوردان مسن را به دلیل تجربه آنها و خطر کمتر ابتلای آنها به سرطان به آنجا بفرستیم. اکنون و براساس این تحقیقات جدید ما باید بیشتر بر عامل سن فضانوردان در این ماموریتها تمرکز کرده و مطالعه کنیم.
چندی پیش محققان اعلام کرده بودند که سطح تابش اشعهها روی سطح کره ماه به طرز نگران کنندهای بالا است و ۲۰۰ برابر بیشتر از زمین است. تحقیقات جدید نشان داده است که فضانوردان مأموریت “آرتمیس” که از سوی ناسا برای بازگشت به سطح کره ماه در سال ۲۰۲۴ برنامهریزی شده باید تابش ۲۰۰ برابر بیشتر از آنچه در زمین یافت میشود را تحمل کنند.
این اندازهگیریها در ژانویه ۲۰۱۹ توسط مأموریت فضاپیمای رباتیک “چانگ ای ۴” متعلق به چین انجام شد. چینیها فاش کردند که کاوشگران ماه به طور متوسط روزانه با دوز تابش معادل ۱۳۶۹ میکروسیورت در روز مواجه میشوند. محققان در مصاحبهای با CNN توضیح دادند که این مقدار حدود ۲.۶ برابر بیشتر از قرار گرفتن روزانه در معرض تابش کیهانی در ایستگاه فضایی بینالمللی است، البته در فواصل کوتاه میتوان آن را ایمن دانست. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ natureمنتشر شده است.
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]اخترشناسان با استفاده از دوربین قدرتمند ۵۷۰ مگاپیکسلی انرژی تاریک در شیلی دریافتند که مدار یک سیارک در مسیر عطارد و ناهید هر ۱۱۳ روز یک بار از فاصله ۲۰ میلیون کیلومتری خورشید گذر میکند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]به گزارش بیگ بنگ، این امر موجب میشود این صخره فضایی کوتاهترین دوره مداری شناخته شده برای یک سیارک را داشته باشد – و تنها دومین مدار کوتاه به دور خورشید بعد از عطارد است (۸۸ روز طول میکشد تا عطارد سفر مداری خود را به دور ستارهی ما کامل کند).[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]پژوهشگران تخمین میزنند که این سیارک در کمربند سیارکی حدفاصل مریخ و مشتری متولد شده باشد؛ جایی که محل تراکم شمار بسیاری از دنبالهدارها و سیارکهای منظومه شمسی است. کششهای گرانشی حاصل از سیارات به مرور زمان این اجرام فضایی را از کمند کمربند سیارکی جدا میکند و به سمت خورشید در مرکز منظومه میبرد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]از آنجایی که سیارکهای درونی «اغلب اوقات» با تابش نور خورشید پنهان میشوند، دانشمندان هنگام گرگ و میش آسمان -درست پس از غروب یا پیش از طلوع آفتاب- را بهترین زمان رصد این سنگهای فضایی در مسیر این دو درونیترین سیارهها (عطارد و ناهید) در نظر میگیرند. در حال حاضر این سیارک در پشت خورشید پنهان شده است، با این حال اخترشناسان امیدوارند در اوایل سال آینده و با بیرون آمدن آن بتوانند نگاهی دوباره به این سیارک بیاندازند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]دانشمندان میگویند دمای سطح این سیارک به هنگام نزدیکی به خورشید تا ۵۰۰ درجه سانتیگراد بالا میرود، حرارتی که برای ذوب فلز سرب کافی است. سیارک ۲۰۲۱ PH27 با گذشت زمان رفته رفته به خورشید نزدیکتر میشود و سرانجام یا جذب آن میشود و یا در چند میلیون سال دیگر با سیاره عطارد یا ناهید برخورد میکند یا در اثر گرانش سیارات درونی، از منظومه شمسی درونی به بیرون رانده شود. جزئیات بیشتر این پژوهش در وبسایت noirlab قابل دسترس است.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]مریخنورد “استقامت” ناسا در جستجو برای یافتن حیات باستانی در مریخ بار دیگر برای جمعآوری نمونه سنگ از سطح این سیاره آماده میشود. این عکس که در ۱۸۰ امین روز مریخی (۲۲ آگوست) توسط مریخنورد استقامت گرفته شده یک سنگ را نشان میدهد که در کف دهانه جیزرو بر روی سیارۀ سرخ قرار دارد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]در نزدیکی مرکز، سنگی بزرگ به نام “روچته” وجود دارد، محققان ناسا نمیخواهند براحتی از کنار این سنگ گذر کنند. در عوض، به مریخنورد استقامت آموزش داده میشود با بازوی رباتیک دو متریاش به این سنگ برسد و سطح آن را تراش دهد تا ببیند آیا ثبات آن برای نمونهبرداری مناسب است یا خیر. مریخنورد “استقامت” ۴۳ لوله آزمایش با خود حمل میکند و قرار است ۲۰ لوله را با نمونههایی از خاک و سنگ مریخ پر کند. نمونهها که به منظور یافتن نشانههایی از حیات جمعآوری میشوند در ماموریتی در آیندۀ نزدیک، به زمین بازگردانده خواهند شد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]“استقامت” در روز ۶ آگوست برای اولینبار اقدام به نمونهبرداری از مریخ کرد، اما این فرآیند به دلیل نرم بودن بیش از اندازۀ سنگ مورد نظر با شکست مواجه شد. استقامت از آن زمان تاکنون ۴۵۵ متر مسافت به سمت منطقهای به نام “سیتادل” پیموده است. این منطقه دارای سنگهایی است که در برابر فرسایش باد مقاوم هستند و احتمال دارد نمونه سنگهای آن در برابر حفاری مقاوم باشند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
دهانهی جیزرو که مریخنورد “استقامت” در آن قرار دارد، ۴۸ کیلومتر وسعت دارد و حاوی رسوبات یک رودخانهی خشک شدۀ قدیمی است. دانشمندان بر این باورند که ۳.۵ میلیارد سال پیش این دهانه مکان دریاچهای بزرگ با دلتا بوده است. آنها معتقدند گرچه آب دریاچه مدتهاست خشک شده، اما شاید جایی در دهانه یا در دیواره آن نشانههایی از حیات کهن وجود داشته باشد.[/BGCOLOR]
بیگ بنگ: گروهی از محققان دسته جدیدی از سیارات را شناسایی کردهاند که ویژگیهای زمین و نپتون را دارند و احتمالا میتوانند از حیات پشتیبانی کنند.
[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
محققان هنگام جستجو برای حیات در فضا، سیارههایی را رصد میکنند که از لحاظ اندازه، حجم، دما و ترکیبات اتمسفر شبیه زمین باشند. اما بتازگی محققان دانشگاه کمبریج دستهای جدید از سیارات را کشف کردند. این سیارات اغلب با نامهای «اَبَرزمین» یا «مینی نپتون» شناخته میشوند و در حدود ۲.۶ برابر زمیناند و دمای اتمسفری آنها نیز تقریبا تا ۲۰۰ درجه سلسیوس میرسد.
به گفته محققان این دسته از سیارات، «Hycean» نام دارند که از ترکیب دو واژه هیدروژن و اقیانوس به وجود آمده است. سیارات این گروه تا حدودی ویژگیهای زمین و نپتون را دارند که تعداد آنها در جهان بسیار زیاد است. همچنین ردیابیهای سیارات Hycean در مقایسه با سیارات مشابه زمین نیز آسانتر است. این سیارات داغ بوده و سطح آنها با اقیانوس پوشیده شده است و جو آنها مملو از هیدروژن است.
به گفته محققان در صورتی که این سیارات میزبان حیات باشند ممکن است بتوانیم طی دو تا سه سال آینده اولین نشانههای زیستی در آنها را تشخیص دهیم. تلسکوپ جیمز وب که در ماه نوامبر پرتاب خواهد شد نیز به پیشبرد این تحقیقات کمک خواهد کرد.
«نیکو مدهوسوهان» محقق ارشد این پژوهش سیاراتی را شناسایی کرده که در این دسته جای میگیرند. این سیارات بزرگتر از زمین هستند و دمای بیشتری دارند، با این وجود ویژگیهایی در این سیارات حاکی از آن است که احتمالاً دریاهای بزرگی حاوی حیات میکروبی هستند. مشابه این دریاها در بسترهای آبی بسیار نامساعد در زمین نیز وجود دارد.
علاوه بر آن ترکیبات چنین سیارههایی به جستجوی طیف گستردهتری از مولکولها کمک میکند مولکولهایی که میتوانند نشانههایی از حیات داشته باشند. این سیارات اغلب در قفل گرانشی ستارگان خود قرار دارند، یعنی ممکن است حیات در سمت تاریک این سیارات نیز وجود داشته باشد. این سیارات به گونهای در برابر ستاره خود قرار دارند که یک سمت آنها همیشه در معرض نور است؛ بنابراین این سمت آنها برای تشکیل حیات بیش از اندازه داغ باشد.
محققان همچنین نشانگرهای زیستی مشخص کردهاند که با رصد آنها میتوان سیارات عضو گروه Hycean را ردیابی کرد. دانشمندان تاکنون ۱۱ سیاره احتمالی یافتهاند که در این دسته قرار میگیرند و به دور ستارههای نزدیک منظومه شمسی، گردش میکنند. همه این ستارهها، کوتولههای سرخی هستند که ۳۵ تا ۱۵۰ سال نوری با زمین فاصله دارند.
یکی از مهمترین آنها سیاره K۲-۱۸b است که قرار است تلسکوپ جیمز وب پس از پرتاب شدن به فضا آن را رصد کند. جزئیات بیشتر این پژوهش در Astrophysical Journal منتشر شده است.
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]مناطق دوردست منظومه شمسی بسیار عجیب و اسرارآمیز هستند. در فراسوی مدار نپتون که فضایی سرد و تاریک حاکم است، انبوهی از اجرام یخی حول خورشید میچرخند و به نظر میرسد از زمان تشکیل منظومه شمسی کم و بیش دست نخورده باقی ماندهاند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]به گزارش بیگ بنگ، از آنجایی که “کمربند کوییپر” بسیار تاریک و دور از دسترس است و اجرام درون آن فوقالعاده کوچکند، اخترشناسان به سختی میتوانند تشخیص دهند که دقیقاً چه چیزی در این مکان وجود دارد. همین موضوع نتایج پژوهش اخیر را کاملاً شگفتانگیز میسازد. اخترشناسان با استفاده از دادههای رصدگر انرژی تاریک(DES) ۸۱۵ جرم فرانپتونی را شناسایی کردند که از میان آنها ۴۶۱ عدد به تازگی کشف شدهاند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]این کشف فهرست ۳۰۰۰ جرم فرانپتونی شناختهشده در منظومه شمسی بیرونی را بهطور قابلتوجهای افزایش میدهد و اطلاعاتی را فراهم میکند که بر اساس آن میتوانیم نحوۀ شکلگیری منظومه شمسی را بهتر درک کنیم و چه بسا بتوانیم سیارۀ گریزپای نهم را هم در میان آنها جستجو کنیم.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]پژوهشگران در مقالهی خود عنوان کردند: «این فهرست شامل ۸۱۷ جرم تأیید شده است (۴۶۱ جرم برای اولینبار در طی این پژوهش کشف شدند). این مجموعه دومین فهرست بزرگ اجرام فرانپتونی است که تاکنون از یک رصد منفرد به دست آمده است. علاوه بر این، بزرگترین فهرست با نورسنجی چندباندی را شامل میشود.»[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]“رصدگر انرژی تاریک” قرار نبود در جستجوی اجرام فرانپتونی باشد. این برنامه از آگوست ۲۰۱۳ تا ژانویهی ۲۰۱۹ به مدت ۵۷۵ شب، دادههای رصدی را در طول موج فروسرخ و فروسرخ نزدیک در آسمان جنوبی گردآوری کرد. هدف این برنامه مطالعهی طیف وسیعی از اجرام و پدیدههایی نظیر ابرنواخترها و خوشههای کهکشانی بود تا بتوانند شتاب انبساط کیهان را که فکر میکردند متأثر از انرژی تاریک است محاسبه کنند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]اما معلوم شد که این رصد با عمق، وسعت و دقت بسیار زیادی که داشت برای جستجوی اجرام دوردست منظومه شمسی هم که در فراسوی مدار نپتون در فاصلهی حدود ۳۰ واحد نجومی قرار دارند مناسب است. سال پیش، اخترشناسان این دادهها را تحلیل کردند و موفق شدند بیش از ۱۰۰ ریزسیارۀ جدید را کشف کنند. ریزسیارات(Minor Planets) به دستهای از اجرام گفته میشود که اساساً نه دنبالهدارند و نه سیاره. (این اجرام شامل سیاره کوتوله، سیارک، تروجان، سانتور، اجرام کمربند کوییپر و اجرام فرانپتونی است – م).[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]در پژوهش جدیدی که توسط همین تیم انجام شد، با استفاده از روشهای تشخیصی بهینه ۴۶۱ جرم دیگر به این فهرست افزوده شد. همچنین پژوهشگران برنامههای شبیهساز تشخیص اجرام فرانپتونی را اجرا کردند تا با مقایسهی خروجی آنها با نتایج رصدی، دقت تکنیکهای خود را بسنجند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]این ناحیه از فضا مکانی شگفتانگیز است. از آنجایی که مدار اجرام فرانپتونی در این ناحیه از فضا کمتر دستخوش آشفتگی میشود، اخترشناسان معتقدند اجرام فرانپتونی ردپای دینامیک منظومه شمسی آغازین را آشکار میکنند. بر اساس مدلهای جاری، در طی آن زمان سیارات تشکیل شدند – منظومه شمسی در آن زمان بسیار متفاتتر از چیزی بود که امروزه به نظر میرسد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]هنگامی که سیارات غول در مدار کنونیشان مستقر شدند، برهمکنشهای گرانشی آنها مدار اجرام فرانپتونی را تحت تأثیر قرار داد. با مطالعهی این تغییرات مداری میتوان رویدادهایی که منجر به این تغییرات شدند را بازسازی کرد؛ چون خوشههای اجرام فرانپتونی میتوانند مدارهای کاملاً متفاوتی داشته باشند، هرچه تعداد بیشتری از آنها را بیابیم، بازسازی این رویدادها دقیقتر خواهد شد.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]علاوه بر این، زیرمجموعهای از این اجرام فرانپتونی مدارهای واقعاً اسرارآمیزی دارند. این زیرمجموعه را اجرام فرانپتونی اکستریم (ETNO) مینامند و میانگین فاصلهی مداری (نیم قطر بزرگ) آن بزرگتر از ۱۵۰ واحد نجومی است. برخی از اخترشناسان معتقدند که اجرام فرانپتونی اکستریم شاهدی بر وجود جرمی است که سبب بروز آشفتگی گرانشی در آن ناحیه شده است – منظور سیارۀ فرضی نهم است.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]تاکنون تعداد بسیار کمی از این اجرام کشف شدهاند و بنابراین هر جرم جدیدی که از این مجموعه کشف میشود اطلاعات اضافی را فراهم میکند تا بر اساس آن بتوانیم سیارۀ نهم را پیدا کنیم یا وجود آن را به کلی منتفی بدانیم. در فهرست جدید، ۹ جرم فرانپتونی اکستریم دیگر به این مجموعه اضافه میشود که از میان آنها ۴ جرم «نیم قطر بزرگی» فراتر از ۲۳۰ واحد نجومی دارند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]همینطور محققان اجرامی را کشف کردند که با نپتون تشدید مداری دارند؛ بدین معنی که دورۀ تناوب مداری آنها با نسبت عدد صحیح کوچکی در ارتباط است. این اجرام شامل: ۴ تروجان نپتونی یا سیارک که در نقاط پایدار گرانشیِ لاگرانژی، مدار سیاره را با هم سهیم میشوند؛ دنبالهدار بزرگی به نام C/2014 UN271 (برناردینلی – برنشتاین) که رو به داخل منظومه شمسی به سمت خورشید روانه است (هرچند، قبل از آنکه دوباره به سمت بیرون منظومه شمسی روانه شود فقط تا مدار زحل پیشروی میکند)؛ و یک جرم منزوی جالب؛ چون این اجرام زاویهی مداری غیرمعمولی با صفحهی منظومه شمسی میسازند و تحت تأثیر گرانش نپتون قرار نمیگیرند، آنها را منزوی (detached) مینامند.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]پژوهشگران میگویند، کل این اطلاعات جدید درک ما را از منظومه شمسی بیرونی تا حدود زیادی بهبود میبخشند. تاکنون دادههای «رصدگر انرژی تاریک» حدود ۲۰ درصد از همۀ اجرام فرانپتونی شناخته شده را در بر گرفته و این رقم قابلتوجهای است. محققان افزودند: «این دادهها برای انجام آزمونهای آماری دقیقتری که مدلهای تشکیل سیارات فرانپتونی را محک میزنند با ارزشند.» این مقاله در جامعهی اخترشناسی امریکا(AAS) ارائه شده و از طریق سرور arXiv قابل دسترس است.[/BGCOLOR]
[BGCOLOR=rgb(255, 255, 255)]ترجمه: محمد نوده فراهانی[/BGCOLOR]