احتمالاً در زندگی اتفاقاتی برای‌تان رخ داده و چیزهایی دیده‌اید که دل‌تان خواسته می‌توانستید آن‌ها را بنویسید. یا ممکن است در ذهن‌تان چیزهایی نوشته باشید، یا خیال کردید که دارید می‌نویسید اما همین‌که پشت میز نشسته‌اید، فهمیده‌اید که نمی‌توانید. برخی معتقدند انسان باید از استعداد و موهبت الهی برخوردار باشد تا بتواند بنویسد؛ اما واقعیت این است که بدون داشتن اطلاعِ کامل از اصول و رموز نویسندگی و احاطه‌ی کافی به مسائل اجتماعی و روانی هیچ فرد با ذوق و استعدادی نویسنده نخواهد شد. نویسنده «بودن» معنا ندارد، هیچ‌کس از بدو تولد نویسنده نیست و برای نویسنده «شدن» باید ذهن را تربیت کرد. نویسنده هزار صفحه می‌خواند و یک صفحه می‌نویسد، این کار ساده نیست اما دشوار هم نیست. فقط باید از جا بلند شویم و خود را برای کاری بزرگ و هیجان‌انگیز آماده کنیم. در این یادداشت وبلاگ طاقچه چند کتاب آموزش نویسندگی معرفی می‌کنیم.
پیشنهاد می‌کنیم اگر به نویسندگی علاقه دارید، یادداشت « چگونه کتاب بنویسیم؟ » را بخوانید. در این یادداشت مجموعه نکات مختصر و مفیدی برای نوشتن کتاب گفتیم.
همچنین پیشنهاد می‌کنیم اگر به نقد فیلم علاقه دارید، یادداشت «معرفی کتاب‌هایی درباره سینما و نقد فیلم» را هم بخوانید.
قصه‌ها از کجا می‌آیند؟
دانلود کتاب
نشر اطراف یکی از ناشران خوشنام است که در زمینه‌های متفاوتی کتاب‌های مختلفی را منتشر می‌کند. دقت و وسواس این نشر در انتخاب کتاب باعث می‌شود که خیلی وقت‌ها چشم بسته به انتخاب‌های تحریریه این نشر اعتماد کنیم. کتاب قصه‌ها از کجا می‌آیند نوشته اصغر عبداللهی است که در جسنجواره فجر سیمرغ بهترین نویسنده را برای فیلم خانه خلوت برده است.
اصغر عبداللهی در این کتاب به مخاطبش یاد می‌دهد چگونه بهترین ایده را پیدا کند، آن ایده را پرداخت کند و در نهایت آن را به بهترین فرم بسازد. این کتاب صرفا مجموعه‌ای از مباحث آکادمیک و تئوری نیست. بلکه عبداللهی با بیان تجربه‌هایش از دل زندگی نوشتن را به متن زندگی ما وارد می‌کند.
پرنده به پرنده یک راهنمای مفرح از خلال جهان فکری یک نویسنده و باتلاق‌های ذهن اوست برای همه کسانی که دلشان می‌خواهد ذهنشان را روی کاغذ بیاورند. این کتاب یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین کتاب‌ها درباره‌ی نویسندگی است اما این کتاب هم مانند کتاب قصه‌ها از کجا می‌ایند فقط یک راهنما و دستورالعمل برای آموزش نویسندگی نیست و به نوعی می‌توان به آن خود زندگینامه گفت.
هدف این کتاب کمک به خوانندگان برای یافتن پاسخ به این پرسش‌هاست: روایت چیست، چه‌طور ساخته می‌شود، بر ما چه تأثیری دارد، ما چه‌طور بر آن تأثیر می‌گذاریم، چه‌طور منتقل می‌شود، چگونه با تغییر رسانه یا بافت فرهنگی، روایت هم عوض می‌شود و چه‌طور نه‌تنها در هنر بلکه در همه جای زندگی روزمرهٔ همهٔ انسان‌ها و در طول روز بارها خودش را نشان می‌دهد.
سواد روایت نه‌تنها کتاب کم‌نظیری برای داستان‌دوستانی است که می‌خواهند راهی به پشت صحنهٔ متن پیدا کنند بلکه مرجعی ارزشمند برای دوره‌های روایت‌پژوهی، دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان روایت در حوزه‌های مختلف از جمله ادبیات و تئاتر، فیلم و رسانه، جامعه و سیاست، روزنامه‌نگاری، خودزندگی‌نامه‌نویسی، تاریخ و همچنین حوزه‌های دیگر هنر، علوم انسانی و علوم اجتماعی محسوب می‌شود. در پی‌نوشت‌های هر یک از فصل‌های کتاب می‌توان منابع مفید متعددی را هم برای مطالعهٔ بیش‌تر و پژوهش دربارهٔ موضوع همان فصل یافت.
کتاب «نویسنده شدن» نوشته‌ی دروتیا برند هم‌چنان بعد از هشتاد و چند سال به‌عنوان کتابی مرجع برای کسانی که می‌خواهند نویسندگی را شروع کنند، پیشنهاد می‌شود. مشکلات بنیادین یک نویسنده‌ی تازه‌کار، چه جوان باشد و چه پیر، امروز هیچ فرقی با سال ۱۹۳۴ که «نویسنده شدن» برای اولین بار چاپ شد، ندارد. دروتیا برند در این کتاب با ارائه‌ی تمرین‌های خاص، عادت‌های نادرست کارگاه‌های داستان‌نویسی را کنار می‌گذارد و نویسنده را به سوی ارتباطی تنگاتنگ با ناخودآگاهش راهنمایی می‌کند. ناخودآگاهِ هر فرد به دلیل تاریخچه‌ی شخصی‌اش دارای داستانی ویژه است. برخی می‌توانند تمرین‌ها را سریع انجام دهند. برخی دیگر به فکر و مطالعه در زمان بیشتری نیاز دارند. تمرین‌های این کتاب آموزش نویسندگی برای هر نویسنده‌ای مفید است و کمک می‌کند تا عادت‌های درستی را برای نوشتن در خود پرورش دهد.
نادر ابراهیمی در کتاب «لوازم نویسندگی»، دوستداران نویسندگی را با یک مجموعه اصول و قواعد مقدماتی در داستان‌نویسی آشنا می‌کند و روش‌هایی برای محک زدن نوشته‌های خود و دیگران پیشنهاد می‌دهد. او لوازم و ابزارهای نویسندگی را از «استعداد» آغاز کرده است و سپس درباره‌ی انگیزه، اراده به نویسندگی، احساس و عاطفه‌ی خاص، جهان‌بینی و اعتقاد، تسلط بر زبان، عشق و دوست‌داشتن، مطالعه‌ی عمومی و… سخن گفته است.
برای دانلود این کتاب آموزش نویسندگی کافی است از طریق دکمه دانلود کتاب وارد سایت و اپلیکیشن کتاب الکترونیکی و صوتی طاقچه شوید.
در یادداشت «نادر ابراهیمی نویسنده‌ای که دوست می‌داشتیم» نیز «لوازم نویسندگی» را معرفی کرده‌ایم.
«قصه نویسی» مجموعه‌ای از درس‌گفتارهای آموزشیِ رضا براهنی، نویسنده و منتقد ادبی، درباره‌ی اصولِ قصه‌نویسی است که نخستین بار در سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ به‌صورت پاورقی در مجله‌ی فردوسی منتشر می‌شد. رضا براهنی در این مجموعه ادبیات را به‌عنوان تداوم زبان مطرح می‌کند و پیشنهادهای تازه‌ای برای خوانش و آفرینش قصه ارائه می‌دهد. در مقدمه‌ی این کتاب آموزش نویسندگی آمده است:
«شکل قصه نه‌تنها اساس، بافت درونی و ساخت زبان را تشکیل می‌دهد، و نه‌تنها انسان بدون قصه نمی‌تواند به زندگی ادامه دهد و به‌طور کلی یک تعریف نسبتاً جامع برای انسان عبارت است از این‌که انسان موجودی است قصه‌گو، و نه‌تنها ادبیات به لحاظ ملاحظات فوق بی‌قصه نمی‌تواند باشد، بلکه گسترده‌ترین، جهانی‌ترین و مهم‌ترین شکل ادبی سراسر دنیای معاصر است.»
رمان معروف‌ترین شکل ادبی روزگار ماست. نمی‌توان تعریف جامعی از رمان ارائه داد که همه‌ی انواع گوناگون آن را دربرگیرد و ماهیت آن را کامل معرفی کند. کتاب‌های معدودی هم در زمینه‌ی رمان‌نویسی ترجمه شده است. «هنر رمان» یک کتاب نویسندگی است کاربردی که به تاریخچه‌ی پیدایش رمان، ساختار و جایگاه ادبی آن می‌پردازد. ناصر ایرانی، نویسنده‌ی این کتاب آموزش نویسندگی رمان ، دانشنامه‌ای مختصر برای آموختن رمان‌نویسی را در اختیار دوستداران نویسندگی، قرار داده و در مقدمه‌ی کتاب هنر رمان گفته است: «هنر رمان همانند هنر شعر، چهار رکن دارد. چهار رکن هنر رمان این‌هاست: جهان، رمان‌نویس، رمان و خواننده. شناخت اجمالی این چهار رکن و نقشی که هر کدام‌شان در هنر رمان دارند و نسبتی که با هم دارند و تأثیری که بر هم می‌گذارند مقدمه‌ی لازمی است برای شناختِ رمان.»
گرچه «فن نمایش‌نامه‌نویسیِ» لاجوس اگری به‌طور مشخص بر نمایش‌نامه متمرکز است اما نکاتی که در این کتاب نویسندگی بحث شده در داستان‌نویسی و فیلم‌نامه‌نویسی و انواع مختلف نویسندگی نیز مفید است و می‌تواند بر قوه‌ی ادراک و تشخیص نویسندگانِ تازه‌کار تأثیر فراوان داشته باشد. مصالح کار نویسنده یعنی «موضوع»، «شخص بازی» و «کشمکش» در این کتاب تجزیه و تحلیل شده است. بدیهی است اگر معمار یا مهندسی به فشار و قدرت و وزن مصالح بنّایی آشنا نباشد، بنایی که می‌سازد اطمینان‌بخش نخواهد بود. به‌علاوه یک مهندس مصالح را دستمایه‌ی کار خود می‌کند، اما نویسنده با هیچ مواجه است یعنی کاغذ سفید.
بنابراین نوشتن نمایش‌نامه، داستان و رمان کار ساده‌ای نویست و نویسنده بدون توجه به این عوامل و داشتن احاطه و بصیرت کامل به تمام خصوصیات اخلاقی و اجتماعی و روانی شخص بازی نمی‌تواند اثر شایسته‌ای به‌وجود بیاورد. این کتاب طریق بحث و استدلال صحیح درباره‌ی ادبیات و هنر دراماتیک را به جوانان با ذوق نشان می‌دهد و اصول و قواعد نمایشنامهنویسی و داستان‌سرایی را می‌آموزد.
نویسندگی فعالیتی است که با خلاقیت ما سر و کار دارد و این خلاقیت اغلب به صورت ناخودآگاه بروز می‌یابد. اما همین تقویت ناخودآگاه هم نیاز به تمرین دارد. در این کتاب لرن هرینگ با تغییر در جزئیات زندگی روزمره قوه خلاقه را بهبود می‌دهد. بسیاری از ما هنگام نوشتن بدنمان را فراموش می‌کنیم. اما واژه‌ها ساخته ذهن ما هستند. برای همین است که هرینگ اولین تمرین نویسندگی را نه نوشتن درباره چیزی، که نفس عمیق کشیدن می‌داند. در این کتاب هرینگ سعی می‌کند با ما همراه شود تا صدای درونمان را بشنویم و آن را در هر قالبی که دوست داریم بنویسیم.
این کتاب نویسندگی سه بخش اصلی دارد. بخش اول درباره تمرکز ذهن است. در این بخش ۷ مهارت اصلی درباره تمرکز ذهن را یاد می‌گیریم. مهارت‌هایی مانند ریسک، اعتبار، فروتنی، کنجکاوی، هم‌حسی، پذیرش، ارتباط. بخش دوم درباره فرایند عمیق نوشتن است. این بخش شامل ۱۳ مهارت است که با یادگیری آن‌ها می‌توانیم عمیق‌ترین صدای درونمان را به روی کاغذ بیاوریم. بخش سوم درباره پذیرفتن این که چه و کجا هستید است. ناپایداری، تحول، تسلیم، انسجام، تنهایی و سکون آن ویژگی‌هایی است که باید درباره این جهان بدانیم و قبول کنیم. در نهایت هم هرینگ منابع بیشتری را برای ادامه راه نویسندگی به ما پیشنهاد می‌دهد.
در این کتاب آموزش نویسندگی هرینگ در هر قسمت تمرین‌هایی هم آورده و برای کسانی که نمی‌توانند در کلاس‌های نویسندگی شرکت کنند و یا اهل به چالش کشیدن مهارت‌هایشان هستند، می‌تواند مفید باشد.
