معرفی کتاب [مفهوم اضطراب] اثر [[سورن کیرکگور]]

[DELVIN.]

مفهوم اضطراب؛ تعمقی ساده با گرایش روان‌شناختی دربارهٔ مسئلهٔ گناه موروثی در علم اصول دین رساله‌ای است که کیرکگور هم‌زمان با خرده‌نان‌های فلسفی در ۱۸۴۴ منتشر ساخت. این رساله اضطراب را یکی از جزءهای ضروری وضع بشری می‌شمارد که چون آدمی به استقبال آن رود ممکن است به «فعلیت آزادی در مقام امکانِ امکان» راه برد. اضطراب نتیجهٔ توانایی بی‌همتای انسان است برای تأمل در نفس خویش و دربارهٔ ماهیت هستی انضمامی خویش.

 

[DELVIN.]

هر شخص زنده هم فرد است هم در همان حال نوع (یا به تعبیر کیرکگور نژاد بشر)، و قادر است به تولید مثل دیگرانی از نوع خود. کیرکگور ادعا می‌کند این وقوف به نفس که هر شخصی در لحظه‌ای خاص از زندگی به کشفش می‌رسد «گناه نخستینِ» حقیقی است و می‌تواند به ترس و احساس گناه و دیگر اختلال‌های روان منجر شود که ریشهٔ همه‌شان «معرفت توان‌کاه به خیر و شر» است. روان‌شناسی، یا آنچه کیرکگور «علمِ روح ذهنی» یا «دانش روح درون‌ذات» می‌نامد، کمک می‌کند تا این تأمل در نفس خود را هر چه عیان‌تر بنماید، چندانکه فرد بتواند آن را بفهمد و بپذیرد.

 

[DELVIN.]

روان‌شناسی، به جهت بهره‌گیری از «معرفت جامع به زندگی بشر و همدردی با علائق آن»، بهترین ابزار برای مقابله با اضطراب است. این کتاب فشرده و دشوار، با ارجاع به نویسندگان و متفکران گوناگونی چون هگل و شلینگ و افلاطون و پانویس‌های پرشمار که بعضی‌شان بالغ بر چند صفحه می‌شود، یکی از غریب‌ترین نوشته‌های چندبعدی کیرکگور است که به حوزه‌های گوناگون سرک می‌کشد و به شیوه‌ای رادیکال و سراپا مدرن سروقت مفهومی، از منظر دنیای مدرن، خارق اجماع می‌رود که جزو اصول دین مسیح به شمار می‌رود.

 

[DELVIN.]

سورن کیرکگور با ترکیب دیالکتیکی درخشانِ بصیرت‌هایی بشری و اصول عقاید مسیحی در ۱۸۴۴ مفهوم اضطراب را به صورت نقطه عطفی در تاریخ «تعمق روان‌شناختی» به خوانندگان عرضه کرد. حرف کتاب این بود که اگر امیدی به غلبه بر اضطراب باشد نه در انواع «گَرد و قرص» بلکه در با آغو*ش باز به استقبال آن رفتن است.