اعتقاد ایرانیان باستان بر این بوده که باید زندگی را با شادی گذراند و به همین دلیل هم از هر بهانه‌ای برای جشن و شادی استفاده می‌کرده‌اند. جشن چله تابستان که امروزه کمتر کسی با آیین برگزاری آن آشنا است، یکی از این جشن‌هاست.
همان‌طور که از نام آن پیداست، جشن چله تابستان در چهلمین روز این فصل و در زمانی که گرما و تابش آفتاب به اوج خود می‌رسد، برگزار می‌شود. در واقع، جشن چله تابستان مربوط به چهل روز ابتدایی فصل است که از طولانی‌ترین روز سال (۳۱ خرداد یا اول تیر) آغاز می‌شود و تا ۱۰ مرداد طول می‌کشد.
آداب‌ورسوم ایرانیان در این جشن متفاوت است.از مهمترین رسومی که در این مراسم اجرا می‌شود این است که چند مرد با کلاه و لباس مخصوص به دور آتش می‌چرخند و همزمان با آنها نوازنده‌های محلی موسیقی مربوط به این آیین را می‌نوازند. وقتی که روز به نیمه می‌رسد و خورشید شروع به غروب کردن می‌کند نوبت روشن‌کردن آتش فرامی‌رسد. وقتی که آتش شعله‌ور می‌شود مردم هنوز باهم اشعاری را می‌خوانند. بعد از پایان شعرخوانی به یکدیگر سال نو را تبریک می‌گویند. در نهایت در کنار آتش به دعاکردن و ستایش اهورامزدا می‌پردازند.
تاریخچه جشن چله تابستان:
جشن چله تابستان در ایامی نزدیک به روزهای برداشت محصول برگزار می‌شده و هدف از آن، شکرگذاری بابت نعمت‌های خداوند بوده است. در صورتی که این فرض را درست در نظر بگیریم، می‌توان نتیجه گرفت که قدمت این جشن باستانی به شروع دوران کشاورزی در ایران و یکجانشینی باز می‌گردد. برخی از مورخان نیز عقیده دارند که این آیین باستانی از دوران ادیان ابراهیمی و حتی اسطوره‌های سومری و مهری در ایران جشن گرفته می‌شد.
