همگانی نقد نقاشی پرتره آرنولفینی

[دختر خوشگل انجمندختر خوشگل انجمن عضو تأیید شده است.]

پرتره آرنولفینی

نقاش: یان وان آیک

سال: ۱۴۳۴

نقد نقاشی پرتره آرنولفینی

پرتره آرنولفینی، که یکی از بهترین نمونه های نقاشی روی چوب است و توسط هنرمند هلندی دوره رنسانس، یان وان آیک به تصویر کشیده شده دارای جزئیاتی حیرت انگیز و نمادگرایی پیچیده است. با تصویری رسمی از یک زوج طرفیم که در برابر یک شبستان دست در دست هم، در خانه فلامانی خود ایستاده اند. فضایی که این اثر به تصویر کشیده در بروژ می گذرد، در زمانی که در قلمرو دوک بورگوندی شاید این شهر مهم ترین مرکز داد و ستد دنیا بود، ولی این اثر برای شناسایی هویت این زوج هیچ نشانه ای ارائه نمی دهد. حدود یک قرن بعد بود که در اثر تحقیقاتی که صورت گرفت این فرضیه مطرح شد که این نقاشی دی نیکولائو آرنولفینی، یک تاجر موفق اهل لوکا که مقامی هم در بروژ داشت، و همسرش جیوانا سنامی، دختر یک بانک دار ایتالیایی را به تصویر می کشد. این احتمال در حال حاضر رد شده است. پرتره آرنولفینی نمونه ای بارز از تجربیات وان آیک در سبک ناتورالیسم مکتب رنسانس شمالی است، و تسلط فوق العاده این مکتب را در کار با رنگ روغن به رخ می کشد.

 

[دختر خوشگل انجمندختر خوشگل انجمن عضو تأیید شده است.]

وضعیت اجتماعی

پرتره آرنولفینی سند تاریخی آشکار از مقام و مرتبه اجتماعی سوژه هایش ارائه می دهد. لباس زن به خز قاقم آراسته شده است و شامل مقداری غیرطبیعی از پارچه می شود. برای همراهی زن و بالا گرفتن دنباله لباس از سطح زمین، وجود یک خدمتکار شخصی لازم بوده است. مرد کلاهی بافته شده از حصیر و یک عبای مخملی که حاشیه هایی از خز دارد، پوشیده است. چنین پوششی این زن و شوهر را جزو شهروندان مرفه بروژ قرار می دهد، البته نه در عالی ترین سطح. اندازه تا حدودی محدود تالار، وجود کفش های چوبی بر روی زمین که به منظور محافظت در برابر خاک و خل خیابان ها پوشیده می شد، و نبود هیچ نوع جواهرات طلایی خودنمایانه، دلالت بر این دارند که این زوج جزو طبقه متوسط هستند و نجیب زاده نیستند. با این وجود پنجره شیشه ای رنگ آمیزی شده، چلچراغ، آینه تزئیناتی و فرش شرقی، به علاوه دست های بسیار خوب مانیکور شده داماد و پرتقال های گران موجود بر روی کمد سمت چپ، همه نشان از نوعی رفاه قابل توجه می دهند.

 

[دختر خوشگل انجمندختر خوشگل انجمن عضو تأیید شده است.]

پیمان ازدواج

در مرکز دیوار پشتی یک آینه محدب قرار دارد که به شکل پیچیده ای با مدال هایی که نمایان گر به صلیب کشیده شدن مسیح و دیگر داستان های مربوط به مصائب مسیح است، تزیین شده. این آینه جزئیات بیش تری از اتاق را آشکار کند. اگر دقیق تر به این آینه نگاه کنیم متوجه می شویم که در پشت سر بیننده، جلوی درگاه، دو مهمان دیگر هم حضور دارند. هم چنین از طریق این آینه یک پنجره دیگر و تیرهای چوبی سقف مشخص است. ولاسکز حدود دو قرن بعد، از این تمهید هوشمندانه در نقاشی معروف خود به نام ندیمه هااستفاده کرد.

 

[دختر خوشگل انجمندختر خوشگل انجمن عضو تأیید شده است.]

اتحاد نابرابر؟

نکته ای که باید مد نظر داشت این است که آرنولفینی دست همسرش را در دست چپ خود و نه دست راست؛ قرار داده است. این مساله نماد این است که با نوعی ازدواج موسوم به “ازدواج با دست چپ” طرف هستیم. نوعی اتحاد نابرابر که در آن زن می پذیرفت که از همه حقوق معمول خود و مساله وراثت محروم شود. این مساله با ازدواج های مدرنی که بین خاندان سلطنتی اروپایی و دختران روستایی صورت می گرفت، بی شباهت نیست. بنابراین به نظر می رسد دلیل حضور آن دو نفر جلوی درگاه، رسمیت بخشیدن به قراداد مالی است که معمولا در چنین ازدواج هایی صورت می گیرد. آن ها لزوما برای خود مراسم ازدواج در آن جا نیستند: در بروژ قرن پانزدهم اصلا نیازی به حضور شاهد و کشیش برای ازدواج نبود. خود زوج به تنهایی می توانستند این کار را انجام دهند، سپس صبح روز بعد با رفتن به آیین عشاء ربانی آن را رسمیت می بخشیدند. هم چنین وجود تنها یک شمع روشن در چلچراغ؛ گواهی دیگر بر اثبات این ادعاست. شمع نماد همه جا حاضر بودن مسیح است، به این معنی که حضور نامعلوم او می تواند شاهدی برای برقراری پیمان ازدواج باشد.

اگر این زوج واقعا جیووانی دی نیکولائو آرنولفینی و همسرش جیووانا سنامی باشند، مساله نابرابر بودن این ازدواج رد می شود، چرا که آن زمان جیوانا در جایگاه خوبی قرار داشت. ولی در سال ۱۹۹۷ معلوم شد که ازدواج این زوج در سال ۱۴۴۷ صورت گرفته است، یعنی سیزده سال پس از تاریخی که این تابلو نقاشی شده، و شش سال پس از مرگ یان وان آیک. با این حال به نظر می رسد که برادر او به نام میشل در سال هایی که این نقاشی کار شده، چنین ازدواجی را تجربه کرده است. دیگر مورخان تاریخ هنر معتقدند که این نقاشی شاید نشان دهنده ازدواج جیووانی دی نیکولائو آرنولفینی و همسر اولش، کاستانزا ترنتا باشد.

 

[دختر خوشگل انجمندختر خوشگل انجمن عضو تأیید شده است.]

بارداری

زن داخل نقاشی باردار نیست. برآمدگی که در تصویر قابل مشاهده است در آن زمان نوعی مدل برای لباس های بزرگ بوده است. با این حال در کنده کاری چوبی که در زیر چلچراغ قرار دارد، نوعی اشاره به بارداری دیده می شود. این کنده کاری که در بالای تخت قرار دارد نشان دهنده سنت مارگارت، قدیس حامی زایمان است. این نکته دلالت بر نوعی آرزو برای داشتن یک خانواده سالم دارد. برای اطمینان از برقراری یک ازدواج موفقیت آمیز، یک سگ هم در پیش پای زوج دیده می شود. این سگ نماد وفاداری است