|بازی‌های محلی گیلان|

[تاسیـان]

غش‌بازی


این بازی از جمله بازی‌های مردانه است که در فصل بهار بین افراد ۱۲ تا ۳۵ ساله برگزار می‌شود. برای اجرای بازی افراد به دو گروه مساوی ۴ تا ۷ نفری تقسیم می‌شوند، سپس بسته به تعداد افراد شرکت‌کننده در هر تیم، دایره‌ای به قطر ۲ تا ۴ متر روی زمین ترسیم می‌کنند. سپس برحسب تر و خشک یا خیسه خشکه، یک تیم بازی را از داخل دایره و تیم دیگر در بیرون آغاز می‌کند.


زمانی که وضعیت تیم‌ها از لحاظ موقعیت قرارگیری مشخص شد، هریک از افراد تیم داخل دایره یک کمربند که به اصطلاح محلی به آن غش می‌گویند همراه خود داخل دایره می‌برد و یک سر آن را به وسط دایره و سر دیگر را روی ل*ب دایره قرار می‌دهد. افراد تیم مقابل سعی می‌کنند ضمن دفاع از خود به شیوه‌های مختلف یک یا چند کمربند داخل دایره را بربایند. اگر موفق به این کار شوند با استفاده از کمربندهای ربوده شده افراد داخل را می‌زنند و سعی می‌کنند بقیه کمربندها را از آنان بگیرند.

 

[تاسیـان]

غیش‌بازی


در این بازی دو تیم معمولا ۵ یا ۶ نفری در مقابل هم به رقابت می‌پردازند. یکی از تیم‌ها در زمینی که به صورت مدور خط کشی شده در مقابل تیمی که بیرون زمین است به رقابت می‌پردازد. در کنار پای هر یک از افراد تیم داخل زمین کمربندهایی به طرف مرکز زمین پهن می‌شود وافراد تیم داخل زمین مامور محافظت از آنها هستند. این افراد اجازه ندارند پای خود را روی کمربندها بگذازند و افراد تیم مقابل نیز به دنبال شکار کمربندها هستند.


اگر هر یک از افراد تیم داخل زمین با یکی از پاهایش -در صورتی که پای دیگرش داخل زمین باشد- بتواند به پای هر یک از اعضای تیم مقابل بزند تیم مقابل می‌بازد و باید جایش را با رقیب خود عوض کند و به داخل زمین بیاید. چنانچه تیم خارج از زمین بتواند هر یک از افراد تیم رقیب را بصورتی که شکار افراد رقیب نشود به بیرون از زمین بکشد آن فرد از دور مسابقه حذف می‌شود. در عوض در صورتی که افراد تیم خارج از زمین به‌صورتی که شکار افراد تیم رقیب نشوند یک کمربند یا همه کمربندها را بردارند، می‌توانند افراد تیم رقیب را با این کمربندها بزنند. آن‌ها فقط مجاز به زدن افراد از ران به پایین هستند و تا زمانی‌که تیم مقابل نتواند پای فردی از تیم خارج از زمین را بزند به زدن افراد رقیب ادامه می‌دهد.

 

[تاسیـان]

 

[تاسیـان]

لپه‌بازی


لپه‌بازی از جمله بازی‌های پسران ۴ تا ۱۲ ساله است که در فصل بهار برگزار می‌شود. اجرای بازی به این صورت است که افراد به دو گروه مساوی چهار تا هشت نفره تقسیم می‌شوند. برای انجام بازی یک قطعه چوب یک متری با قطر پنج سانتی‌متر به نام لیس (lis) و توپ کوچکی به نام لپه که از پشم گوسفند درست شده لازم است. سپس برحسب نوعی قرعه که به خیسه خشک معروف است، یک تیم بازی را در نقطه‌ای معین آغاز می‌کند.


یکی از افراد توپ را به هوا پرتاب می‌کند و شخص دیگری با چوب دستی به آن ضربه می‌زند. افراد تیم مقابل در فاصله ۲۰ تا ۳۰ متری گروه آغازگر قرار می‌گیرند و سعی می‌کنند که در ابتدا توپ را بگیرند. اگر موفق شوند آن را قبل از فرود آمدن به زمین بگیرند، آغازگر بازنده می‌شود؛ ولی اگر توپ به زمین بیفتد سعی می‌کنند آن را بردارند و به طرف فردی که توپ را فرستاده و حالا در حال فرار کردن به سوی مقصد دومی است پرتاب می‌کنند. چنانچه در فاصله بین دو مقصد که فرد (آغازگر) در حال دویدن است او را بزنند بازنده و نوبت بقیه افراد تیم است. اما اگر او توانست خود را از توپ رد کند و سالم به جایگاه برسد، دوباره خودش بازی را شروع می‌کند تا اینکه با توپ زده شود.


بازی به همین صورت ادامه می‌یابد تا این که افراد یک تیم بازی را شروع کنند و سپس بازنده شوند و نوبت به افراد تیم حریف برسد. در پایان هر تیم که تعداد افرادش دیرتر بازنده شوند یا افراد بازنده کمتری داشته باشد از مقصد اول تا مقصد دوم، دو بار بر پشت افراد تیم بازنده، سوار می‌شوند. هدف از اجرای این بازی علاوه بر سرگرمی، نشان دادن قدرت بدنی به خصوص قدرت بازو و مهارت افراد در چابکی و چالاکی است.

 

[تاسیـان]

گل‌مشته


گل‌مشته یا گل پوچ نوعی بازی است که شب‌های زمستان در گیلان رایج است. این بازی از جمله بازی‌های مشترک بین زنان و مردان است و شرکت‌کنندگان آن را افراد ۷ تا ۴۰ ساله تشکیل می‌دهند. برای شروع بازی افراد به دو گروه مساوی تقسیم می‌شوند. هر گروه یک سرپرست دارد که وظیفه‌اش هماهنگی افراد و نیز تقسیم و مخفی کردن گل بین افراد است. بعد از این که مشخص شد که گل پیش چه گروهی می‌ماند سرپرست آن گروه با شیوه‌های خاصی برای گمراه کردن افراد تیم مقابل، گل را در دست یکی از آنان مخفی می‌کند. سپس از تیم مقابل می‌خواهد که آن را پیدا کنند. تیم مقابل با استفاده از شیوه‌های مختلف سعی می‌کنند گل را پیدا کنند. بالاخره با چند بار خالی و پر کردن دست افراد عده‌ای را پوچ کرده و عده‌ای را در جای خود ثابت نگه می‌دارند. اگر به کسی گفتند هر دو دستت پوچ ولی گل پیش او بود یک امتیاز از دست می‌دهد. اگر گل را از دستی خواست که در آن گل بود یک امتیاز به امتیازات تیم وی اضافه می‌شود. هر تیمی که امتیازش زودتر به ۲۱ رسید برنده می‌شود.

 

[تاسیـان]

برموم‌بازی


دو بازیکن کمی برموم (نوعی موم) را روی ناخن شست خود می‌چسبانند. سپس یکی از آن دو ‌باید لایه‌ نازک برموم ناخن شست خود را روی لایه نازک برموم ناخن حریف گذاشته و آرام‌آرام، برموم حریف را جدا کند. در صورت انجام این کار، برنده است و در غیر این‌صورت بازنده بازی خواهد بود.

 

[تاسیـان]

آغوزبازی


این بازی که به گردوبازی هم معروف است، بیشتر در تابستان در کوچه، میدان و خیابان انجام می‌شود و تعداد نفرات آن نامحدود است. برای پیدا کردن حریف بچه‌ها در کوچه فریاد می‌زنند: البازی. بازیکنان جمع می‌شوند و برای شروع شیر یا خط می‌اندازند، سپس نقطه معینی را مشخص می‌کنند و بازیکنان گردوی خود را به آن نقطه می‌اندازند. گردوی هرکسی به هدف نزدیک‌تر باشد درجات زیر را می‌گیرد: پیشم: استاد، نیشم: اول، دوم نیشم: دومم، سوم نیشم: سومم.

 

[تاسیـان]

انواع گردو بازی:


-یه پا: بازیکنان هریک چند گردو را به ترتیب در یک صف می‌کارند و در فاصله معین می‌ایستند و با تیره یا تیله به سوی گردو نشانه می‌روند. باید تیره آن چنان بر سره گردوها بخورد که یکی از گردوها حداقل به اندازه یک پا (از پنجه تا پاشنه) از صف گردوها دور شود.


-تیره و گردو: گردو را در یک خط ممتد با فاصله می‌کارند و آن را با دو انگشت می‌زنند(شبیه بازی تیله انگشتی تهران).


دیوارزنی: بازیکنان در فاصله معین می‌ایستند و هر یک گردوی خود را به دیوار می‌کوبند. اگر فاصله گردوی دومی با اولی به اندازه یک وجب باشد دومی برنده است. یا گردو می‌گیرد یا کولی می‌خورد.

 

[تاسیـان]

جوجو یک‌منه


بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم می‌شوند و با "تر یا خشک" یا "شیر یا خط" گروه کولی‌دهنده و کولی‌خورنده را معلوم می‌کنند. آن‌گاه روی زمین دایره‌ای می‌کشند و کولی‌خورندگان سوار بر کولی‌دهندگان می‌شوند. سپس استاد گروه سواره (پیله شریک یا سرشریک) به یکی از افراد خود دستور می‌دهد که پیاده شود. این فرد پس از پیاده شدن باید دور دایره دویده و یک نفس بگوید: "جوجو یک‌منه..." و دوباره سوار بر همان بازیکن شود. اگر نفس وی بند آمد که جای دو گروه عوض می‌شود و در غیر این‌صورت یک‌یک افراد سواره همین‌کار را تکرار می‌کنند تا نفس یکی بند بیاید و جای آنها عوض شود. اگر در طی چندین بار دویدن، نفس هیچ‌کدام نبرید، آن‌گاه محیط دایره را بزرگتر می‌کنند و بازی را ادامه می‌دهند تا یک نفس تکرار کردن مشکل‌تر و سوختن سواره‌ها امکان‌پذیرتر شود. این بازی بیشتر در لاهیجان رایج است.

 

[تاسیـان]

گلپاگلپا


این بازی بین ۲ گروه انجام می‌شود و تعداد نفرات گروه هم مهم نیست. در این بازی یک گروه به تعداد نفرات سنگ‌هایی را انتخاب می‌کند و ایستاده در یک ردیف به فاصله یک‌متری می‌گذارد. گروه مخالف در فاصله حدود ۱۵ متری همین کار را انجام می‌دهد. در این بازی گروه‌ها باید سعی کنند سنگ‌های ایستاده (گلپا) طرف مقابل را با پرتاب سنگ‌های کوچکتر بیندازند. با شروع این بازی هر شخص می‌تواند فقط یک سنگ پرتاب کند و با انداختن سنگ‌های ایستاده یک جایزه پرتاب به دست می‌آورد. با اتمام پرتاب سنگ یک گروه، گروه بعدی شروع به پرتاب سنگ به طرف سنگ‌های ایستاده می‌کند. این بازی ادامه پیدا می‌کند و هر گروهی که بتواند آخرین سنگ ایستاده از دو گروه را بیندازد برنده است. گروه بازنده باید دو بار فاصله بین دو گروه را به گروه برنده سواری بدهد.