روانشناسی هیجانات ابزاری

سونی

مدیر آزعلوم‌+آز رادیو+شایعه‌نویس+آز تدوینگر‌ومترجم
پرسنل مدیریت
مدیر آزمایـشی تالار
ناظر اثـر
ژورنالیست
رمان‌خـور
گوینده
مقام‌دار آزمایشی
نویسنده نوقلـم
نوشته‌ها
نوشته‌ها
3,344
پسندها
پسندها
20,118
امتیازها
امتیازها
813
سکه
7,175

🎭 هیجانات ابزاری | وقتی احساس، ابزار نفوذ می‌شود

هیجانات_ابزاری احساساتی هستند که نه برای بیان تجربهٔ حقیقی درون، بلکه برای تأثیرگذاری بر واکنش دیگری ساخته و ابراز می‌شوند؛
اغلب (راهبردی، هدف‌محور و آگاهانه یا نیمه‌آگاهانه).
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
⚜ در EFT این هیجانات معمولاً محافظت‌کننده هستند:
🔻 فرد از نشان‌دادن «نیاز واقعی» می‌ترسد، پس یک هیجان ساختگی یا اغراق‌شده را جایگزین می‌کند تا رابطه را کنترل یا امن کند.
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
🧠 چرا شکل می‌گیرند؟ (منطق علمی)

• ترس از طرد یا پاسخ نگرفتن

• شرم از نیازهای دلبستگی

• دفاع در برابر آسیب‌پذیری اصلی (Primary Vulnerable Emotions)

• یادگیری در روابط دوران کودکی («برای توجه باید گریه کنم»)
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
📍هیجانات ابزاری واقعی نیستند؛
نشان‌دهندهٔ “نیاز” هستند، نه “هیجان.”

🎭 مثال‌های رایج

〰 گریهٔ نمایشی برای جلب همدلی

〰 عصبانیت اغراق‌شده برای کنترل فضای رابطه

〰 ناراحتی تصنعی برای فرار از مسئولیت

〰 سکوت سنگینِ هدف‌دار برای تنبیه طرف مقابل


🔘 همه ی این ها👆 ابزار هستن، نه احساس.
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
🧩 مثال بالینی | Case Snippet

_ زن با گریهٔ شدید می‌گوید «من هیچ‌وقت برات مهم نبودم.»
• در جستجو درمی‌آید که این گریه ابزاری است؛ چون زیرش یک نیاز بسیار ساده و ترسناک پنهان است:
_ «می‌ترسم اگر مستقیم بگم دلم توجه می‌خواهد، پس مجبور می‌شم گریه را بلند کنم تا تو توجه کنی.»
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
🎯 هدف EFT با این هیجانات

〽️ نه قضاوت، نه سرزنش.
🌐 هدف: شکافتن لایهٔ ابزاری تا رسیدن به هیجان اولیهٔ دلبستگی.

🩺 درمانگر به زوج کمک می‌کند تا:

𝟏. هیجان ابزاری را تشخیص بدهند

𝟐. ترس و نیاز زیرین را ببینند

𝟑. آن نیاز را به شکل شفاف، مستقیم و بدون دستکاری بیان کنند
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
🔧 راهکار کاربردی برای زوج‌ها

✅ به‌جای «هیجان ساختن»، نیاز را مستقیم بگویید:
• «من توجه می‌خوام.»
• «می‌ترسم تنها بمونم.»
• «احتیاج دارم تأییدم کنی.»

✔️ ابراز آسیب‌پذیری را تمرین کنید (In-session enactments)

✔️ از شریک خود بخواهید نیاز واقعی شما را بشنود، نه واکنش نمایشی را
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: Tiam.R
کی این تاپیک رو خونده (کل خوانندگان: 4)
عقب
بالا پایین